Μάριος Ψάλτης στην «Κ»: Εμπόδιο η κουλτούρα της οικογενειακής επιχείρησης

Μάριος Ψάλτης στην «Κ»: Εμπόδιο η κουλτούρα της οικογενειακής επιχείρησης

5' 14" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το πρόβλημα της εταιρικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα δεν είναι η έλλειψη πλαισίου, αλλά η νοοτροπία που επικρατεί, σημειώνει μιλώντας στην «Κ» ο διευθύνων σύμβουλος της PwC Ελλάδος Μάριος Ψάλτης, προσθέτοντας όμως ότι ρόλο καλούνται να διαδραματίσουν και οι τράπεζες μέσα από τη θέσπιση κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης για όσες επιχειρήσεις αιτούνται δανεισμό. Επιπλέον, υπογραμμίζει πως «η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν μέσω των προγραμμάτων προσαρμογής είναι κομβικής σημασίας στην προσπάθεια βελτίωσης του κλίματος εμπιστοσύνης και ανάκτησης της πρόσβασης της χώρας στις αγορές».

Το πρόβλημα

– Πόσο επαρκές είναι το υπάρχον πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης;

– Ο ελληνικός κώδικας εταιρικής διακυβέρνησης έχει θεσπιστεί με βάση την αξιοποίηση βέλτιστων διεθνών πρακτικών, ενώ οι σχετικοί νόμοι και αποφάσεις έχουν ενσωματώσει τις αντίστοιχες οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Συνεπώς, το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη πλαισίου, αλλά η νοοτροπία που επικρατεί και το γεγονός ότι μεγάλο ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων υιοθετεί τυπικά τις αρχές εταιρικής διακυβέρνησης και όχι ουσιαστικά. Η κουλτούρα και η φιλοσοφία της οικογενειακής επιχείρησης που εξακολουθούν να υπάρχουν ακόμη σε αρκετές εισηγμένες εταιρείες, παράλληλα με την ελλιπή εκπαίδευση και γνώση τόσο των εκτελεστικών στελεχών όσο και των μελών του διοικητικού συμβουλίου σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης κρατούν την ουσιαστική ευθυγράμμιση χαμηλά στις προτεραιότητες.

– Επί έξι μήνες η υπόθεση της Folli Follie παραμένει εν πολλοίς «ανεξιχνίαστη» και κυρίως χωρίς επιπτώσεις. Τι μήνυμα στέλνεται;

– Δεν θα ήθελα να αναφερθώ ειδικά στην περίπτωση της Folli Follie, αλλά στο γενικότερο πρόβλημα που δημιουργείται από τέτοια φαινόμενα τα οποία επηρεάζουν αρνητικά την εμπιστοσύνη των επενδυτών στις ελληνικές επιχειρήσεις, με αντίστοιχο αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία και στην προοπτική για ανάπτυξη. Είναι γνωστό ότι η κρίση χρέους έχει επηρεάσει αρνητικά την αξιοπιστία της χώρας στις διεθνείς χρηματαγορές.

Η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν μέσω των προγραμμάτων προσαρμογής είναι κομβικής σημασίας στην προσπάθεια βελτίωσης του κλίματος εμπιστοσύνης και ανάκτησης της πρόσβασης της χώρας στις αγορές. Μέσα στο γενικότερο κλίμα αμφισβήτησης της αξιοπιστίας της οικονομίας, οι λίγες σε αριθμό ελληνικές επιχειρήσεις που επέλεξαν παραδοσιακά να εφαρμόζουν καλές πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης έχουν καταφέρει τα δύσκολα χρόνια της κρίσης να διατηρήσουν σχέσεις εμπιστοσύνης με τους επενδυτές τους και ως απόδειξη ανταμοιβής της προσπάθειας αυτής είναι το γεγονός ότι καταφέρνουν να αντλήσουν χρηματοδότηση με κόστος χαμηλότερο από το κόστους δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου. Οι ελληνικές επιχειρήσεις που θα ξεχωρίσουν και θα ηγηθούν του κλάδου τους το επόμενο διάστημα θα είναι εκείνες που θα πείσουν τους επενδυτές για την ορθή στρατηγική τους, τον σωστό σχεδιασμό και την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης.

Φαινόμενα μη τήρησης των κανόνων, παρατυπιών και ελλιπούς διαφάνειας δημιουργούν καχυποψία και έχουν αντίθετα αποτελέσματα. Η αποτελεσματική μεταρρύθμιση του ιδιωτικού τομέα χρειάζεται να γίνει στη βάση της αυτορρύθμισης που δεν περιορίζεται στην τυπική τήρηση του νόμου αλλά στην ανάπτυξη ουσιαστικών πρωτοβουλιών που θέτουν ως προτεραιότητα την εφαρμογή βέλτιστων κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης και διαφάνειας. Αυτό θα βοηθήσει στην προσέλκυση επενδύσεων, βελτιώνοντας την πρόσβαση σε ξένη χρηματοδότηση, καλύτερες επιδόσεις και εντέλει καλύτερες αποτιμήσεις οδηγώντας την οικονομία σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

– Ποιες βέλτιστες πρακτικές από τις διεθνείς αγορές θα προτάσσατε προς υιοθέτηση από την Ελλάδα;

– Η ορθή και ουσιαστική εφαρμογή των αρχών εταιρικής διακυβέρνησης συνδέεται με την εταιρική κουλτούρα και διασφαλίζεται από σειρά παραγόντων. Βαρύτητα χρειάζεται να δοθεί στη σύσταση των διοικητικών συμβουλίων μέσα από την επιλογή έμπειρων και ανεξάρτητων μελών Δ.Σ. και ιδιαίτερα μελών επιτροπής ελέγχου. Είναι κρίσιμη η ένταξη προσωπικοτήτων που, πέρα από εμπειρία, έχουν το θάρρος της γνώμης τους, θέτουν τα κατάλληλα ερωτήματα προς τις διοικήσεις των εταιρειών και οδηγούν προς τη λήψη σωστών αποφάσεων αξιολογώντας το σχετικό ρίσκο αλλά και τα συμφέροντα όλων των μετόχων.

Η θέσπιση ετήσιας υποχρεωτικής αξιολόγησης της λειτουργίας των Δ.Σ. και των επιτροπών ελέγχου από ανεξάρτητους αξιολογητές θα μπορούσε να λειτουργήσει υποστηρικτικά διασφαλίζοντας την αρτιότητα των Δ.Σ. Υψιστης σημασίας είναι και η επιλογή ορκωτών ελεγκτών διεθνούς κύρους που διαθέτουν την απαραίτητη εμπειρία και γνώση για να ανταποκριθούν στην πολυπλοκότητα και στις ιδιαιτερότητες του κάθε κλάδου. Μεγάλη βαρύτητα έχει και η αποτελεσματικότητα του εσωτερικού ελέγχου που πρέπει να είναι στελεχωμένος επαρκώς με καταρτισμένα στελέχη που τους δίνεται η ευχέρεια να εκτελούν απρόσκοπτα τις εργασίες τους και να ενημερώνουν για τα ευρήματά τους απευθείας το Δ.Σ. και την επιτροπή ελέγχου. Και, βεβαίως, απαιτείται ενίσχυση σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των νόμων και των κανονισμών, αλλά και την ουσιαστική λειτουργία εσωτερικών κανόνων διαχείρισης κινδύνων καθώς και τήρησης των κανόνων ηθικής και δεοντολογίας.

Ρόλο όμως καλούνται να διαδραματίσουν και οι τράπεζες μέσα από τη θέσπιση κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης που θα δημιουργούν το πλαίσιο αξιολόγησης για τις επιχειρήσεις που αιτούνται δανεισμού, διακανονισμού ή αναδιάρθρωσης για την περίπτωση δανείων σε καθυστέρηση. Αντιστοίχως, οι οργανισμοί που υπάγονται στον δημόσιο τομέα θα πρέπει να απαιτούν την εφαρμογή διαδικασιών εσωτερικού ελέγχου από τις εταιρείες με τις οποίες συνδιαλέγονται. Συνολικά, η σωστή εφαρμογή των αρχών εταιρικής διακυβέρνησης απαιτεί την παρακολούθηση μέσα από θεσμοθετημένες διαδικασίες και μηχανισμούς εποπτείας και ελέγχου.

Δημιουργία εμπιστοσύνης

– Μπορούν οι ελεγκτικές εταιρείες να συνδράμουν τις Αρχές και τους δημόσιους επόπτες;

– Οι ελεγκτικές εταιρείες έχουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία εμπιστοσύνης μεταξύ επιχειρήσεων – επενδυτών – εποπτικών αρχών. Υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης της ποιότητας, ιδιαίτερα με τη δυνατότητα χρήσης της νέας τεχνολογίας, καθώς και αυστηροποίησης των κανόνων ανεξαρτησίας, με σκοπό την καλύτερη πρόληψη φαινομένων απάτης ή εταιρικών αποτυχιών. Στην Ελλάδα, είναι σημαντικός ο ρόλος της ΕΛΤΕ (Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων) και των ποιοτικών ελέγχων. Η PwC είναι υπέρμαχος της ενίσχυσης της ΕΛΤΕ με κατάλληλα καταρτισμένα στελέχη, με στόχο την ενδυνάμωση και τη διενέργεια ουσιαστικών ελέγχων και συνολικά τη βελτίωση του ελεγκτικού επαγγέλματος.

– Ποιοι, κατά τη γνώμη σας ,από τους αρμοδίους έχουν ευθύνες για τη μη πρόληψη του σκανδάλου της Folli Follie;

– Συνήθως μεγάλα ατυχήματα συμβαίνουν ως αποτέλεσμα συνδυασμού πολλών λανθασμένων ενεργειών και παραλείψεων. Οπως ανέφερα, το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης μιας εισηγμένης εταιρείας ξεκινάει από το διοικητικό συμβούλιο, τα ανεξάρτητα μέλη της επιτροπής ελέγχου, τα στελέχη διοίκησης, τις αρμόδιες επιτροπές κινδύνων, το τμήμα εσωτερικού ελέγχου και καταλήγει στους ανεξάρτητους τακτικούς ελεγκτές και στις εποπτικές αρχές. Ακόμη και οι τράπεζες και οι ομολογιούχοι πιστωτές έχουν υποχρέωση να διασφαλίσουν τους κατάλληλους μηχανισμούς αξιολόγησης αναφορικά με το επίπεδο εταιρικής ευθύνης και διακυβέρνησης των εταιρειών που χρηματοδοτούν. Εκείνο που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι στην αλυσίδα της εταιρικής διακυβέρνησης ο κάθε ρόλος έχει και υποχρεώσεις και ανάλογες ευθύνες. Καθένας που αναλαμβάνει συγκεκριμένα καθήκοντα υποχρεούται να ενημερώνεται σχετικά με τις ευθύνες που απορρέουν και τις οποίες αναλαμβάνει, και να προσπαθεί να πράττει πάντα το σωστό.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή