«Ο αθλητισμός δίνει χρόνια στη ζωή και ζωή στα χρόνια», μας είχε πει πριν από χρόνια ένας παλαιός πρωταθλητής Ελλάδος και βαλκανιονίκης, που επί χρόνια αγωνιζόταν, και διακρινόταν, στους βετεράνους. Δεν ήταν δική του η φράση. Την είχε ακούσει και τη μετέφερε. Το ίδιο κάνουμε κι εμείς. Με λίγα λόγια είπε όσα νιώθουμε χρόνια για τον αθλητισμό και τα εκφράζαμε με πολύ περισσότερα. Η άθληση διά βίου προσφέρει πολλά. Και στον αθλούμενο (αυτό είναι αυτονόητο και προφανές) και στη χώρα. Μια χώρα με υγιείς ανθρώπους έχει και οικονομικά οφέλη. Λιγότερες απουσίες από την εργασία, λιγότερες δαπάνες από τα ταμεία υγείας. Δυστυχώς, το προφανές αυτό ουδείς από τους ενεργούς πολιτικούς φαίνεται να το έχει αντιληφθεί. Αν το είχε, θα ήταν διαφορετική η διαχρονική αντιμετώπιση, εκ μέρους της πολιτείας, των διαχρονικών αθλητών.
Στην Ελλάδα, ο αγωνιστικός βετερανισμός δεν ανθεί όπως στις πραγματικά πολιτισμένες χώρες. Γερμανία, ΗΠΑ, σκανδιναβικά κράτη, χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, Ιταλία, και πολλά άλλα κράτη έχουν πολλές χιλιάδες διά βίου αθλούμενους. Σχετικά λίγοι Ελληνες μπορούν να υποστηρίξουν το ίδιο. Κορυφαίος Ελληνας βετεράνος αθλητής είναι ο γεννημένος το 1954, Βασίλης Μαγγανάς, παλαιός πρωταθλητής στη σφυροβολία (4ος στους Μεσογειακούς του 1979, 6ος στους ευρωπαϊκούς εφήβων το 1973, 3ος βαλκανιονίκης εφήβων το ίδιο έτος) και στη σφαιροβολία και με μετάλλια από πανελλήνια πρωταθλήματα άρσης βαρών. Ως βετεράνος, από το 1994 κι έπειτα έχει κατακτήσει, στον ανοικτό στίβο, 26 μετάλλια (22-3-1) σε παγκόσμια πρωταθλήματα (σε 8 συμμετοχές) και ισάριθμα (17-9-0) σε ευρωπαϊκά, επίσης σε 8 συμμετοχές, στον δε κλειστό 7 σε παγκόσμια (4-2-1) σε τέσσερις συμμετοχές και 3 (2-1-0) σε ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, σε μία συμμετοχή. Στους παγκόσμιους αγώνες βετεράνων (masters) έχει πάρει ένα ασημένιο μετάλλιο στον στίβο κι ένα χάλκινο στην άρση βαρών. Εχει και δύο χάλκινα από ευρωπαϊκά πρωταθλήματα άρσης βαρών. Κατέχει τέσσερα παγκόσμια ρεκόρ στον στίβο (από δύο στις κατηγορίες των 45-49 και των 50-54 ετών), ενώ είχε διατελέσει και κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ του αρασέ στην άρση βαρών. Φέτος, στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ανοικτού στίβου πήρε τρία χρυσά κι ένα ασημένιο. To 2007, σε ηλικία 53 ετών, ήταν φιναλίστ στη σφυροβολία στο πανελλήνιο πρωτάθλημα ανδρών. «Πρεσβεύουμε τη διά βίου άσκηση. Πιστεύουμε ότι ο αθλητισμός των βετεράνων είναι συνέχεια του αθλητισμού της κατηγορίας ανδρών – γυναικών. Ο αθλητισμός δεν τελειώνει στα 30 – 35 χρόνια. Ο ηθοποιός και ο τραγουδιστής δεν σταματούν στα 30, στα 40, στα 50, στα 60. Απλώς, αλλάζουν ρόλους και ρεπερτόριο. Εμείς δεν μπορούμε να συναγωνιστούμε τους 20άρηδες και τους 30άρηδες. Συναγωνιζόμαστε τους συνομηλίκους μας. Ο αγωνιστικός αθλητισμός δίνει την ίδια ευχαρίστηση στα 25, στα 45, στα 65, στα 85. Ο αγωνιστικός βετερανισμός δείχνει τα όρια των δυνατοτήτων του ανθρώπου. Μαθαίνεις να συντηρείς καλύτερα το σώμα σου. Προσέχεις πράγματα, που για τον νέο θεωρούνται αυτονόητα. Η άσκηση δεν προσφέρει μόνο σωματική, αλλά και ψυχική ανάταση. Με τον σημερινό τρόπο ζωής, ο διαχρονικός αθλητισμός και η διά βίου άσκηση είναι απολύτως αναγκαία και απαραίτητα.
Οι βετεράνοι αθλητές δεν είναι απλοί αθλητές, αλλά καλά σκαριά, που αντέχουν στον χρόνο. Δίνουμε μάχη με τον χρόνο, όχι μόνο με τους αντιπάλους μας. Δεν γνωρίζω κάποιον που να μπορεί ν’ αγωνισθεί και να μη θέλει να κατέβει στους αγώνες. Αντίθετα, ξέρω πολλούς, που θέλουν, αλλά δεν μπορούν. Διαφωνώ με κάποιους που λένε ότι μόνο όσοι ήταν παλαιοί αθλητές πρέπει να μετέχουν στους αγώνες των βετεράνων. Αν κάποιος «ανακαλύψει» τον αθλητισμό στα 50 του, τι θα του πεις, ότι δεν ήταν αθλητής στα 20 του, και δεν μπορεί ν’ αγωνισθεί στα 50 ή στα 60; Αν είναι εις θέση ν’ αντεπεξέλθει και να συναγωνίζεται τους παλαιούς πρωταθλητές και αθλητές, ποιος δικαιούται να τον εμποδίσει; Αντίθετα, είναι άξιος συγχαρητηρίων».
Σωματεία βετεράνων αθλητών υπάρχουν σχεδόν σε όλη τη χώρα
Περίπου 3.000 άνθρωποι είναι εγγεγραμμένοι στα 31 σωματεία βετεράνων αθλητών της Ελλάδος, λέει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας (ΟΕΒΑΣ), Συμεών Συμεωνίδης. Υπολογίζει ότι στους διάφορους αγώνες που διεξάγονται κάθε χρόνο, κοντά στους 1.000 αγωνίζονται έστω και μία φορά. Σήμερα και αύριο περίπου 190 θα μετάσχουν στο βαλκανικό πρωτάθλημα, που θα διεξαχθεί στη Σμύρνη. Τα περισσότερα σωματεία έχουν τα αρχικά ΣΕΒΑΣ (Σύνδεσμος Ελλήνων Βετεράνων Αθλητών Στίβου). Επεται το όνομα της πόλης. Τέτοια υπάρχουν σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Αγ. Νικόλαο Κρήτης, Δράμα, Κάλυμνο, Κέρκυρα, Λαμία, Πάτρα, Λάρισα, Καρδίτσα, Κω, Βόλο, Σέρρες, Σάμο, Αρτα, Καβάλα, Κατερίνη, Καλαμάτα, Ρόδο, Χίο, Εδεσσα, Ηλεία, Σύρο, Νάουσα, Κοζάνη και Νάξο. Υπάρχουν, ακόμη, ο ΑΣΕΔΑΣ (Αθήνα), ο ΣΑΤ (Π. Φάληρο), ο ΣΕΒΑΣ Κωνσταντινουπολιτών (Π. Φάληρο) και ο ΠΣΔΑ (Θεσσαλονίκη). Οι αθλητές χωρίζονται σε κατηγορίες ηλικίας ανά πενταετία. Στην Ελλάδα και στους Βαλκανικούς αγώνες αρχίζουν από τα 30-34 χρόνια για τις γυναίκες και τα 35-39 για τους άνδρες. Στα παγκόσμια και ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, άνδρες και γυναίκες μπορούν να μετάσχουν αφού συμπληρώσουν τα 35 τους. Πληροφορίες στα τηλέφωνα 210-75.64.060 (ΟΕΒΑΣ) και 6946-123.566 (Σ. Συμεωνίδης).
Η καλύτερη μορφή κίνησης για τον άνθρωπο είναι ο αθλητισμός
«Εχει επιβεβαιωθεί ότι τα πολύ παλιά χρόνια, την εποχή των σπηλαίων, ο άνθρωπος για να βρει την τροφή του περπατούσε περίπου 40 χλμ. σε κακοτράχαλα εδάφη, υπερπηδώντας εμπόδια και ορύγματα και διακινδυνεύοντας επιθέσεις άγριων ζώων. Συγχρόνως, κουβαλούσε πέτρινα εργαλεία, παγίδες κ.ά. Αν, δε, έβρισκε κάποιο θήραμα, τα χιλιόμετρα της επιστροφής τα έκανε κουβαλώντας κι ένα βάρος 10, 20 ή 30 κιλών. Αργότερα, στην αγροτική περίοδο, ήταν υποχρεωμένος να καλλιεργεί μέσα σε αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες, χωρίς τα σημερινά μηχανήματα, και υποβαλλόταν σ’ έντονη σωματική δραστηριότητα για να εξασφαλίσει την τροφή του. Ο άνθρωπος, λοιπόν, έχει διαμορφωθεί γονιδιακά έτσι, ώστε να κινείται μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του για να επιβιώσει. Σήμερα, εξασφαλίζει την τροφή του πατώντας… κουπιά. Ο άνθρωπος έχει παρεκκλίνει, λοιπόν, από τις προδιαγραφές του και τείνει προς τον εκφυλισμό. Συνεπώς, πρέπει να προσθέσει στο καθημερινό του πρόγραμμα κάποια κίνηση, που θα είναι υποκατάστατο της κίνησης που έκανε για την εξεύρεση της τροφής του», λέει ο 73χρονος πολιτικός μηχανικός, Γιάννης Μπέλλος, παλαιός πρωταθλητής του άλματος εις ύψος, με περισσότερα από 20 μετάλλια σε παγκόσμια και ευρωπαϊκά πρωταθλήματα ανοικτού και κλειστού στίβου βετεράνων.
«Η καλύτερη μορφή κίνησης είναι ο αθλητισμός, γιατί εκτός από την κίνηση αυτή καθ’ αυτήν, διαμορφώνει και χαρακτήρα. Δυστυχώς, η πολιτεία προφανώς είναι ανίκανη να αντιληφθεί τη μεγάλη κοινωνική προσφορά των αγωνιζόμενων βετεράνων αθλητών, ενώ ξοδεύει αφειδώς για τον αθλητισμό βιτρίνας, για κατ’ ευφημισμόν αθλήματα και για τα ΚΑΠΗ. Πού και πού ρίχνει και σε μας κάποιο ψίχουλο. Ομως, οι αγωνιζόμενοι βετεράνοι έχουν καλύτερη φυσική κατάσταση και υγεία από τους υπόλοιπους, αλλά και καλύτερη ψυχολογική κατάσταση, και, ως εκ τούτου, η πολιτεία θα έπρεπε να στρέψει τους πάντες σε αυτή την κίνηση. Ετσι, θα έχει λαό υγιή, αποδοτικότερο στην εργασία του, με ελάχιστα νοσήλια και λιγότερες απουσίες από παραγωγικές δραστηριότητες λόγω ασθένειας. Οι αγωνιζόμενοι βετεράνοι αθλητές είναι αθλητές διά βίου και δεν σταματούν ποτέ», συμπληρώνει.
Αισθάνονται μόνοι
Ο αθλητισμός των βετεράνων γενικά, και οι επιτυχίες των Ελλήνων, δεν τυγχάνουν προβολής, όπως ο αθλητισμός των σωματικώς αναπήρων ή των ανθρώπων με νοητική υστέρηση. Γιατί;
«Και οι αθλητές, που μετέχουν στους αγώνες των Παραολύμπικς και εκείνοι των Σπέσιαλ Ολύμπικς, είναι πανάξιοι, όμως, ο βαθμός δυσκολίας των αγώνων των βετεράνων είναι πολύ μεγαλύτερος, γιατί πολύ μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή. Δυστυχώς, πράγματι, δεν υπάρχει ανάλογη προβολή. Ούτε διεθνώς. Λειτουργούμε σε καθαρά ερασιτεχνικό επίπεδο. Η ΟΕΒΑΣ δεν έχει γραφείο Τύπου. Οι εκδηλώσεις της και οι επιτυχίες μας δεν προβάλλονται. Η διοίκηση πρέπει να δίνει την πρέπουσα σημασία στην προβολή των επιτυχιών. Αλλά και διεθνώς υπάρχει πρόβλημα με την προβολή των αγώνων των βετεράνων. Δεν ζητούμε πριμ, ανταμοιβές και θέσεις στο Δημόσιο. Ζητούμε το ελάχιστο. Να γνωρίζει ο κόσμος ότι κάποιοι αθλητές πηγαίνουν σε παγκόσμια και ευρωπαϊκά πρωταθλήματα βετεράνων, και όχι μόνο στον στίβο, αλλά και στην άρση βαρών, ίσως και σε άλλα αθλήματα, πληρώνουν από την τσέπη τους, φέρνουν μετάλλια και ακούγεται ο εθνικός ύμνος στα πέρατα της γης», υπογραμμίζει ο Β. Μαγγανάς. «Το κίνημα των αγωνιζόμενων βετεράνων δεν είναι μόνο αθλητικό θέμα. Δεν αφορά μόνο το υφυπουργείο Αθλητισμού. Είναι ζήτημα και των υπουργείων Απασχόλησης, Υγείας, Οικονομίας κ.ά. Κάποιοι πρέπει να ξυπνήσουν, επιτέλους. Πέρα από το χρώμα των μεταλλίων, αξιομνημόνευτο είναι το ότι, για παράδειγμα, άνθρωποι 70 χρόνων και μεγαλύτεροι, τρέχουν 80 μ. με οκτώ εμπόδια, σε χρόνους 14΄΄-15΄΄ και ανεβάζουν την ψυχολογία των πρόωρα γερασμένων. Να η προσφορά των αγωνιζόμενων βετεράνων αθλητών. Αλλά πού να καταλάβουν από αυτά οι υπουργοί και πολλοί άλλοι», τονίζει ο Ι. Μπέλλος.
«Στέλνουμε κοινωνικό μήνυμα. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε τη στήριξη της πολιτείας», λέει ο πρόεδρος της ΟΕΒΑΣ, Συμεών Συμεωνίδης.