Οταν άναψε η πρώτη σπίθα στην Αθήνα

Οταν άναψε η πρώτη σπίθα στην Αθήνα

3' 14" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο «μύθος» λέει ότι ο Πιέρ ντε Φρεντί, βαρώνος του Κουμπερτέν, που έμεινε στην ιστορία ως βαρώνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν, ήταν φιλέλληνας και γι’ αυτό πρωτοστάτησε στην προσπάθεια αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Το αμφισβητεί αυτό ο δημοσιογράφος και ιστορικός του αθλητισμού, Πέτρος Ν. Λινάρδος. Εχει αποκαλύψει, άλλωστε εδώ και χρόνια, ότι πολύ πριν από τις προσπάθειες του ντε Κουμπερτέν, στις 13 Ιουνίου 1881, ο Αγγλος ευγενής και γιατρός, δικαστικός, βοτανολόγος και εκπαιδευτικός, Γουίλιαμ Πένι Μπρουκς πρότεινε την καθιέρωση της διεξαγωγής Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα με τη συμμετοχή και ξένων. Και, βεβαίως, δεν πρέπει να προβάλλουμε τόσο τον Γάλλο βαρώνο, υποβαθμίζοντας την τεράστια συμβολή του λογοτέχνη, Δημητρίου Βικέλα στην αναβίωση των αγώνων και, κυρίως, στη διεξαγωγή της πρώτης διοργάνωσης στην Αθήνα.

Στην Ελλάδα οι προσπάθειες για την ανασύσταση του θεσμού των Ολυμπιακών Αγώνων είχαν αρχίσει πολλά χρόνια πριν από όλα αυτά. Ο εθνικός ευεργέτης, Ευάγγελος Ζάππας είχε πρωτοστατήσει σε αυτές. Ετσι, διοργανώθηκαν στην Αθήνα τέσσερις «Ζάππειες Ολυμπιάδες», το 1859, το 1870, το 1875 και το 1889. Ο Μπρουκς, μάλιστα, ήλθε σ’ επαφή με τον Ζάππα το 1858 και το 1866 ετελέσθησαν στο Λονδίνο οι 1οι εθνικοί «Ολυμπιακοί αγώνες» (Olympiagames στ’ αγγλικά), με συμμετοχή μόνο Βρετανών. Το 1890 ο Μπρουκς φιλοξένησε τον νεαρό (ήταν 27 ετών) ντε Κουμπερτέν, ο οποίος εμπνεύστηκε από τις συζητήσεις με τον Αγγλο ευγενή.

Ο Βικέλας, σύμφωνα με τον Π. Ν. Λινάρδο, «δεν ανήκε στον λεγόμενο «κύκλο των λογιοτάτων της Αθήνας», που μισούσαν τη Σωμασκία. Ηταν μάλλον αδιάφορος αλλά μέσα του έκαιε η σπίθα, κάτω από τη στάχτη των δεκαετιών των αθλητικών βιωμάτων του από επιδόσεις στη Σύρο στα μαθητικά του χρόνια και στο Λονδίνο μετά, όπου η επίδοσή του, ειδικότερα στην Ιππασία ήταν πολύ καλή».

Θεωρεί πιθανότατο ο Π. Ν. Λινάρδος, ο Βικέλας, που το 1858 βρισκόταν στο Λονδίνο, να είχε διαβάσει όσα έγραψε ο Μηνάς Μινωίδης (μεταφραστής στο Παρίσι όπου δημοσιογραφούσε, και πρωτοπόρος στην προβολή του ελληνικού οράματος για αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων) μετά τη μετάφραση τού περί Γυμναστικής Λόγου τού φιλόσοφου των πρώτων μετά Χριστόν αιώνων, Φιλοστράτου. Ολα αυτά, πριν καν γεννηθεί (1863) ο ντε Κουμπερτέν.

Το 1891 είχε ιδρυθεί στην Αθήνα ο Πανελλήνιος Γ.Σ. Τρία χρόνια αργότερα ο σύλλογος προσκλήθηκε από τον ντε Κουμπερτέν να μετάσχει στο διεθνές αθλητικό συνέδριο, που θα γινόταν στο Παρίσι και ένα απο τα οκτώ θέματά του ήταν η εξέταση της δυνατότητας αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων: «Είναι δυνατή η ανασύστασις των Ολυμπιακών Αγώνων. Πλεονεκτήματα τα οποία η ανασύστασις αύτη θα προσπορίση εις τον αθλητισμόν καθώς και εις την κοινωνικήν ηθικήν και την βελτίωσιν των διεθνών σχέσεων».

Ο βαρώνος, που ήταν γενικός επίτροπος του συνεδρίου, έτρεφε βαθεία εκτίμηση στον ΠΓΣ και στον πρόεδρό του, τον πρωτοπόρο γυμναστή και οραματιστή, Ιωάννη Φωκιανό. Μάλιστα, τον ονόμασε «επίτιμο αντιπρόεδρο του συνεδρίου».

Ο Πανελλήνιος πρότεινε στον Δημήτριο Βικέλα, που διέμενε στο Παρίσι, να τον εκπροσωπήσει και εκείνος ασμένως απεδέχθη την πρόταση. Στο συνέδριο ο Ελληνας λογοτέχνης εξελέγη 1ος πρόεδρος της «Επί των Ολυμπιακών Αγώνων Επιτροπής», της μετέπειτα Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Ο Βικέλας στις 23 Ιουνίου (με το παλαιό ημερολόγιο) προτείνει «όπως εκφρασθεί η ευχή, ίνα οι Διεθνείς Ολυμπιακοί Αγώνες, τελεσθώσι το πρώτον εν Αθήναις».Την πρόταση «παμψηφεί και μετ’ ενθουσιασμού απεδέξατο το Διεθνές Αθλητικόν Συνέδριον».

Αρχικά, επικρατέστερος τόπος διεξαγωγής ήταν το Παρίσι. Σύμφωνα με τον Π. Ν. Λινάρδο, για διάφορους λόγους: Ηταν ο «πνευματικός ομφαλός» της Ευρώπης. Ο ντε Κουμπερτέν ήταν Γάλλος. Υπήρχε η επιθυμία να συνδυασθεί η διοργάνωση με τη διεθνή έκθεση του Παρισιού το 1900 (κάτι που έγινε στους Β’ Ολυμπιακούς, οι οποίοι κατέληξαν σε φιάσκο) και για οικονομικούς λόγους. Συγκοινωνιακά το Παρίσι υπερτερούσε σαφώς.

Πώς, λοιπόν, οι αγώνες ήλθαν στην Αθήνα; Ο ίδιος ο ντε Κουμπερτέν παραδέχεται ότι καθοριστικός παράγων ήταν ο Βικέλας, ο οποίος έκανε επαφές με συνέδρους, που τον στήριξαν.

Το παράξενο είναι ότι και ο βαρώνος υποστήριξε την πρόταση του Βικέλα. «Πιθανώς, κατά βάθος, να μην ήθελε η χώρα του και το Παρίσι να κολυμπήσουν αμέσως στα κρύα νερά της πρώτης διοργάνωσης», γράφει ο Π. Ν. Λινάρδος.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή