Η Δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου η εξουσία υπηρετεί τα συμφέροντα του λαού, λέει το Σύνταγμά μας. Ο αθλητισμός αποτελεί αναφαίρετο δημοκρατικό αγαθό και οφείλουν οι διοικούντες να το προστατεύουν με γνώμονα το καλό των αθλητών και των αθλουμένων. Με έκπληξη η κοινή γνώμη τον τελευταίο καιρό διαπίστωσε πως στον αθλητισμό δεν είναι όλα ρόδινα και υπάρχουν πολλές καταγγελίες για κατάχρηση εξουσίας ενάντια στους αθλητές. Οι φωνές διαμαρτυρίας πληθαίνουν. Καταγγελίες για προπονητές ανεξέλεγκτους και προσβλητικούς. Καταγγελίες για παράγοντες με απεριόριστη ολιγαρχική εξουσία, που δεν ήθελαν να ακούσουν τίποτα και δεν σήκωναν μύγα στο σπαθί τους. Καταγγελίες για ανθρώπους του αθλητισμού που καταπιέζουν και που εκφοβίζουν με κάθε τρόπο. Θλιβερή διαπίστωση ότι, τελικά, η επιτυχία δεν συνδέεται πάντα με την ευτυχία. Οι αθλητές ήταν για χρόνια χωρίς φωνή. Μιλούσαν και κατήγγελλαν εδώ καιρό, όμως τώρα κάποιοι άρχισαν να τους ακούν.
Ολοι οι αθλητές υψηλού επιπέδου έχουμε περάσει από τη… Σκύλλα και τη Χάρυβδη για να καταφέρουμε τις επιτυχίες μας. Το ξέραμε από την αρχή ότι χρειάζεται σκληρός και μακροχρόνιος αγώνας για να τα καταφέρουμε. Πολλοί χωρίς θέρμανση στα κλειστά γυμναστήρια, άλλοι για ώρες σε μια λίμνη με χέρια γεμάτα φουσκάλες και άλλοι χωρίς χρήματα για να αγοράσουν τα απαραίτητα. Ποτέ δεν μας πτόησαν όλα αυτά. Τις περισσότερες φορές, όλα αυτά αποτελούσαν σύμμαχό μας για να πεισμώσουμε και άλλο. «Αυτή είναι η σκληραγώγησή μας», λέγαμε και παίρναμε κουράγιο. «Αν το θέλεις πολύ θα τα καταφέρεις» και άλλα πολλά. Παραμιλούσαμε για να πάρουμε δύναμη και να αντέξουμε. Κάποιοι όμως σταμάτησαν. Και σταμάτησαν πολύ νωρίς. Παρόλο που είχαν να προσφέρουν. Δυστυχώς, δεν μπόρεσαν όλοι οι συναθλητές και συνοδοιπόροι μας να φτάσουν μέχρι το τέλος. Οχι γιατί δεν το ήθελαν πολύ, ούτε επειδή δεν ήταν αρκετά σκληροί· αλλά γιατί δεν είχαν άλλη δύναμη να πολεμούν μέσα τους και δεν μπορούσαν πια να δικαιολογήσουν τις κακές συμπεριφορές, τις προσβολές, τον εκφοβισμό και την αδικία. Οι πόρτες των παραγόντων κλειστές τις περισσότερες φορές και, όταν ύστερα από πολλή πίεση άνοιγαν, ακούγονταν αοριστίες. «Θα δούμε», «δεν είναι δική μας δουλειά», «αν δεν σου αρέσει, φύγε» κ.ά. Πολύ συχνά, όποιος είχε πρόβλημα είτε καταντούσε γραφικός είτε έμενε ξαφνικά εκτός αποστολής ή ήταν ανέτοιμος ή κάτι άλλο… Κανείς ποτέ δεν άκουσε τους αθλητές προσεκτικά.
Ως πότε όμως ο αθλητισμός θα χάνει αθλητές; Ως πότε τα ταλέντα θα εξαφανίζονται ξαφνικά; Η αιμορραγία των ταλέντων που χάνονται κάθε χρόνο είναι τεράστια. Είναι ασύμφορο να δαπανώνται τόσα χρήματα και τόσος χρόνος για αθλητές που στα 25 θεωρούνται βετεράνοι και σταματούν τη δράση. Συχνά οι δικαιολογίες είναι «κουράστηκα», «είμαι πια μεγάλος», «ίσως να μην είμαι και τόσο καλός» και άλλα πολλά. Στη συντριπτική τους πλειονότητα, αυτοί οι «βετεράνοι» απλώς δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους να ανέχεται άλλη βία και αδικία. Στη συνέχεια, πολλοί κάνοντας χρόνια ψυχοθεραπεία διαπίστωσαν ότι δεν θα έπρεπε να δείξουν καμία ανοχή και θα έπρεπε να καταγγείλουν άμεσα κάποιο περιστατικό. Αυτό θα πρέπει να διδάξουμε τα παιδιά μας να κάνουν. Δυστυχώς, έχουμε μείνει αρκετά πίσω. Δυστυχώς, μέχρι τώρα δεν υπήρξε κανένας αληθινός μηχανισμός υποστήριξης των αθλητών, μικρών ή μεγάλων, στα όποια προβλήματά τους με παράγοντες, με προπονητές ή ακόμη και με συναθλητές. Υπάρχουν, βέβαια, επιτροπές. Σε αυτές, όμως, συμμετέχουν και κάποιοι από αυτούς που βρίσκονται σε αντιπαράθεση οι αθλητές και θέλουν να τους καταγγείλουν. Οπότε… δώρον άδωρον.
Ελπίζω ότι στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης του ελληνικού αθλητισμού θα δημιουργηθούν ανεξάρτητοι μηχανισμοί, που θα βοηθήσουν τους αθλητές να ακουστούν. Ελπίζω επίσης ότι θα δημιουργηθούν δομές εκπαίδευσης για αθλητές, προπονητές και γονείς, που να τους εκπαιδεύσουν τι είναι ανεκτό και τι όχι. Επιπλέον, παίρνοντας παράδειγμα από άλλες χώρες, καλό θα ήταν να υπάρχει μια τηλεφωνική γραμμή βοήθειας που θα στελεχώνεται με ανθρώπους εξειδικευμένους σε θέματα αθλητών.
Είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί ένα ανάχωμα μεταξύ των αθλητών και όλων των εμποδίων – προβλημάτων που θα βρουν στον δρόμο προς την επιτυχία. Δεν είναι δυνατόν να επιτρέπουμε εντός του αθλητικού κινήματος, που είναι από τη φύση του ουμανιστικό και φιλελεύθερο, τη βία και την αδικία. Πρέπει ως κοινωνία να δούμε τα δικαιώματα των αθλητών πιο σοβαρά, ώστε να έχουμε περισσότερες επιτυχίες στο μέλλον.
* Ο κ. Δημήτρης Μούγιος είναι ασημένιος ολυμπιονίκης στην κωπηλασία το 2008 και αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Ολυμπιονικών.