Οι άλλες πτυχές του φετινού Euro

Οι άλλες πτυχές του φετινού Euro

4' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Είτε γιατί οι φίλαθλοι το περίμεναν πώς και πώς, είτε γιατί το επίπεδό του είναι υψηλό, το φετινό Euro παραμένει μέχρι στιγμής χορταστικό. Υπάρχουν κατ’ αρχάς τα όσα εντυπωσιακά ή συγκινητικά έχουν συμβεί εντός γηπέδου: οι Γερμανοί τελικά δεν είναι άτρωτοι, η κατάρρευση του Κρίστιαν Ερικσεν και το «τείχος της αξιοπρέπειας» των Δανών έδειξαν ότι η έννοια της ομάδας αντέχει ακόμα, ο θεσμός του «καλύτερου τρίτου» κάθε ομίλου ανέβασε τη μαχητικότητα των ομάδων και τη συγκομιδή των τερμάτων, ενώ ο κατάλογος συμπληρώνεται από ό,τι γοητεύει τον κάθε ποδοσφαιρόφιλο. Οπως όμως συμβαίνει σε κάθε αθλητική διοργάνωση, έτσι και στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου, ενδιαφέρον παρουσιάζουν και ορισμένα εξωαγωνιστικά ζητήματα. Εδώ και αν μπορεί να προσθέσει ο εκάστοτε φίλαθλος ό,τι επιθυμεί: οι παλινωδίες της UEFA σχετικά με την ορατότητα των συμβόλων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, οι ρατσιστικές εξάρσεις μιας μερίδας Ούγγρων οπαδών, ο βαθμός στον οποίο η πανδημία εξακολουθεί να δίνει τον τόνο, είναι μερικές μόνο από τις κοινωνικές και πολιτισμικές πτυχές του τουρνουά.

Ειδικά η ελάφρυνση των υγειονομικών μέτρων στα γήπεδα ή η συνέχιση της εφαρμογής τους σε κάποια άλλα είναι ένας παράγοντας που θεωρείται σημαντικός από τον Βασίλη Βαμβακά, αναπληρωτή καθηγητή Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας του ΑΠΘ. «Το πιο ενδιαφέρον εξωαγωνιστικό φαινόμενο του Euro», λέει στην «Κ» ο κ. Βαμβακάς, «είναι, νομίζω, η επιστροφή του αθλητισμού στην πραγματικότητα του πλήθους. Είναι κάτι που συμβαίνει μερικώς, γιατί ενώ στα γήπεδα της Βόρειας Ευρώπης εφαρμόζονται οι γνωστοί κανόνες, την ίδια στιγμή σε άλλες χώρες τα γήπεδα παραπέμπουν σε εποχές προ πανδημίας ή –ας ελπίσουμε– σε συνθήκες μετά την πανδημία. Αισθανόμαστε έτσι μια αισιοδοξία και πιστεύουμε ότι ίσως φτάνουμε στο τέλος μιας ιστορίας που μας έκανε να χάσουμε αυτή τη μορφή διασκέδασης για ενάμιση χρόνο. Η συγκέντρωση του πλήθους σε έναν δημόσιο χώρο είναι κρίσιμη παράμετρος των δημοφιλών αθλημάτων και φαίνεται να την κερδίζουμε σταδιακά».

Υπό ανάλογο πρίσμα μπορεί να προσεγγιστεί, σύμφωνα με τον κ. Βαμβακά, και η επιστροφή της εθνικής ταυτότητας, η οποία προβάλλεται σε τέτοιες διοργανώσεις. «Υπάρχει και εδώ μια διαφοροποίηση του πλήθους, με το έθνος να διαδραματίζει έναν περίεργο ρόλο σε αυτό το πανευρωπαϊκό τουρνουά, παραμένοντας παρόν σε επίπεδο τόσο περιεχομένου και εμφάνισης των φιλάθλων όσο και πληρότητας γηπέδου – σαν να υπογραμμίζεται ότι κάθε χώρα τα κατάφερε λιγότερο ή περισσότερο καλά στην αντιμετώπιση της πανδημίας», παρατηρεί ο καθηγητής. Πώς σχολιάζει την άρνηση της UEFA να φωταγωγηθεί το γήπεδο Allianz Arena στο Μόναχο με τα χρώματα του ουράνιου τόξου, με τα οποία ωστόσο η Ενωση επένδυσε τελικά το σήμα της; «Νομίζω ότι εμπίπτει στην πρόθεσή της να μην πολιτικοποιείται ο αθλητισμός», αποκρίνεται ο κ. Βαμβακάς. «Ωστόσο, η UEFA συμμετέχει στην καμπάνια κατά του ρατσισμού. Ισως λοιπόν να υπάρχει μια αντίφαση, με κάποια δικαιώματα να προτάσσονται και μερικά άλλα να μην έχουν την ίδια μοίρα».

Οι άλλες πτυχές του φετινού Euro-1
Η διοργάνωση είναι χορταστική, ενώ η παρουσία των οπαδών έχει πλέον ιδιαίτερη αξία, καθώς «η προηγούμενη σεζόν έμοιαζε σαν ένα μεγάλο “τίποτα”».

Η παρουσία του κόσμου στις κερκίδες έχει ιδιαίτερη αξία και για τον φιλόσοφο Σάιμον Κρίτσλεϊ. Συγγραφέας του βιβλίου «Τι σκεφτόμαστε όταν σκεφτόμαστε το ποδόσφαιρο» (εκδ. Πατάκη), ο Βρετανός στοχαστής και ποδοσφαιρόφιλος λέει στην «Κ» ότι «το σημαντικότερο εξωαγωνιστικό χαρακτηριστικό του Euro είναι το να βλέπουμε τους φιλάθλους να επιστρέφουν στα στάδια, είτε πρόκειται για κοινωνικά αποστασιοποιημένους Γερμανούς είτε για ακραίους, μαυροφορεμένους Ούγγρους. Εφθασα στο Λονδίνο από την Αθήνα στις 17 Ιουνίου και η πόλη είχε καταληφθεί από Σκωτσέζους. Ηταν παντού, φορούσαν κιλτ, έπιναν σκωτσέζικη μπίρα Tennent’s, τραγουδούσαν δυνατά και ήταν γενικώς συμπαθείς. Σημείωσαν έτσι μια συμβολική νίκη επί της Αγγλίας, έπειτα όμως έμειναν εκτός επόμενης φάσης. Το ποδόσφαιρο δεν έχει αξία χωρίς τους φιλάθλους, χωρίς την έντασή τους, και η προηγούμενη σεζόν έμοιαζε σαν ένα μεγάλο “τίποτα”». Υπήρξε άραγε κάτι στους οπαδούς της χώρας του που του προκάλεσε αποστροφή; «Μισώ τον αγγλικό εθνικισμό και τον μικρόψυχο ρατσισμό των Αγγλων φιλάθλων, επομένως χάρηκα ιδιαίτερα βλέποντας τον Μπουκαγιό Σακά (σ.σ. αφρικανικής καταγωγής παίκτης της εθνικής Αγγλίας) να γίνεται ο νέος ήρωας της αγγλικής ομάδας», αποκρίνεται ο Σάιμον Κρίτσλεϊ. Πιστεύει μήπως ότι οι οπαδοί είναι πιο ασυγκράτητοι μετά την πανδημία; «Ναι, είναι», λέει ο Βρετανός. «Σε σχεδόν υπερβολικό βαθμό. Μοιάζουν σαν να λαχταρούν τη διονυσιακή μέθη, τη λήθη. Και πίνουν πολύ».

Ας αφήσουμε όμως τον τελευταίο λόγο σε έναν ποιητή. Ο Γιώργος Μαρκόπουλος, συνθέτης μεταξύ άλλων του ποιήματος «Ωδή στον παίκτη της ΑΕΚ και της Εθνικής Χρήστο Αρδίζογλου», αλλά και ανθολογητής του τόμου «Εντός και εκτός έδρας. Το ποδόσφαιρο στην ελληνική ποίηση» (εκδ. Καστανιώτη), συγκρίνει το φετινό Euro με παλιότερες διεθνείς αναμετρήσεις. «Παλιά, θυμάμαι», λέει στην «Κ» ο Γιώργος Μαρκόπουλος, «όταν βλέπαμε τα ξένα παιχνίδια στα καφενεία, οι αναμνήσεις μου από τους τηλεθεατές δεν ήταν και οι καλύτερες, καθότι οι χαρακτηρισμοί έδιναν κι έπαιρναν. Τον βραχύσωμο παίκτη τον βάφτιζαν “κοντοπίθαρο”, τον μαύρο τον έλεγαν “αράπη” και τις ομάδες τις συμπαθούσαν ανάλογα με τη γεωγραφική τους γειτνίαση με τη χώρα μας ή τις αντιπαθούσαν φέρνοντας στο μυαλό τους την απώτερη ιστορία τους ή τα πολιτικά τους συστήματα. Φέτος όμως, λόγω του κορωνοϊού, πιστεύω ότι όλα αυτά μετριάστηκαν θεαματικά. Κάτι που για εμένα είναι πολύ θετικό· όπως ως πολύ θετικό εισπράττεται και το ότι, στο τέλος, παίκτες και προπονητές δίνουν τα χέρια ή σφιχταγκαλιάζονται, αφήνοντας τους θαμώνες σε μια βαθιά περισυλλογή. Ετσι λοιπόν, πέντε λεπτά πριν από το τέλος του αγώνα, το αλλοδαπό κοριτσάκι του μαγαζιού αρχίζει δειλά δειλά το δάπεδο να σκουπίζει και εμείς ετοιμαζόμαστε ήσυχα να φύγουμε. Εξω; Σκοτάδι έξω, ψυχή· και στο βάθος μόνο τα δυο κόκκινα στοπ του απορριμματοφόρου που, ιεροτελεστικά σχεδόν, μαζεύει ό,τι άχρηστο, πριν από τη λαίλαπα αυτή του ιού, μέσα στην πλεονεξία μας, μας ήταν χρήσιμο, πολύ χρήσιμο, ενώ τώρα το διώξαμε από πάνω μας, όντας πιο συνετοί και πιο μετρημένοι».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή