Κάποιοι αναμόρφωσαν το εθνικό τους στάδιο για να φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου. Κάποιοι έκτισαν καινούργιο γήπεδο από την αρχή για να υποδεχθούν τον εναρκτήριο αγώνα και κυρίως τον τελικό του Μουντιάλ. Αλλοι έφτασαν στο να ανοικοδομήσουν μια ολόκληρη συνοικία της πρωτεύουσάς τους, ώστε να προσφέρουν στους φιλάθλους την καλύτερη δυνατή εμπειρία στο νέο γήπεδο που έκτιζαν εκεί. Κανείς, όμως, δεν έκτισε μια ολόκληρη πόλη για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Μέχρι να το κάνει το Κατάρ. Φέτος.
Εκεί όπου άλλοι βλέπουν στην έρημο οράματα με οάσεις, διψασμένοι για νερό, οι Καταρινοί είδαν στην έρημο όραμα για μια νέα πόλη εκ του μηδενός ουσιαστικά, σαφώς διψασμένοι για… μπάλα, αλλά και για την καλύτερη δυνατή αναγνώριση διεθνώς, χωρίς όμως να παραβλέπονται ο εργασιακός μεσαίωνας, το πλήθος καταγγελιών και οι αντιδράσεις που διογκώνονται, στιγματίζοντας τη διοργάνωση πριν καν αυτή αρχίσει.
Εκεί και ο τελικός
Κι έτσι εγένετο η Λουσάιλ, η πόλη του Μουντιάλ, που θα φιλοξενήσει μεταξύ άλλων και τον μεγάλο τελικό του φετινού Παγκοσμίου Κυπέλλου, στα μέσα Δεκεμβρίου. Η πρώτη πόλη που χτίστηκε για ένα Π.Κ. – και θα μείνει στην Ιστορία ως η πόλη του Μουντιάλ, όπως επιθυμεί το εμιράτο του Κόλπου τουλάχιστον.
Πρόκειται για ένα πραγματικά μεγαλόπνοο πρότζεκτ αρχικού προϋπολογισμού 40 δισ. ριγιάλ (περίπου 11,4 δισ. ευρώ), για τη δημιουργία μιας πόλης δυναμικότητας 450.000 κατοίκων, εκ των οποίων υπολογίζεται ότι πάνω από 250.000 θα είναι μόνιμοι και περίπου 190.000 εργαζόμενοι και επισκέπτες.
Το νέο αστικό κέντρο του Κατάρ θα καλύψει κατά την πλήρη ανάπτυξή του μια έκταση 38 τετραγωνικών χιλιομέτρων, δηλαδή περίπου όσο ολόκληρο το νησί της Ανάφης. Η τοποθεσία του είναι μπροστά στη θάλασσα, περί τα 23 χιλιόμετρα βόρεια του κέντρου της Ντόχας, της πρωτεύουσας του εμιράτου. Πριν από έναν αιώνα δεν ήταν παρά ένα χωριουδάκι με μερικά κτίσματα, αλλά και αγαπημένος προορισμός της μοναρχικής οικογένειας του Κατάρ. Βασικά, όμως, ήταν σκέτη έρημος.
Και όπως οι Βεδουίνοι οραματίζονταν ολάνθιστες οάσεις, έτσι και οι καταρινές αρχές οραματίστηκαν μια πόλη στην οποία χάρισαν το όνομα ενός τοπικού φυτού, του αλ-γουασάιλ. Το σχέδιο χρονολογείται από το 2005, όταν πρωτοανακοινώθηκε, χωρίς να συνδέεται τότε με το Παγκόσμιο Κύπελλο. Ωστόσο αποτέλεσε γρήγορα κεντρικό στοιχείο της υποψηφιότητας του Κατάρ για τη διοργάνωση του 2022, που παραδόξως (ας όψεται ο τότε πρόεδρος της FIFA, Ζεπ Μπλάτερ) απονεμήθηκε στο εμιράτο 12 ολόκληρα χρόνια νωρίτερα, το 2010, μαζί με την ανάθεση του Μουντιάλ του 2018 στη Ρωσία.
Τη Λουσάιλ κατασκευάζει η κρατική επενδυτική εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων Κατάρι Ντιάρ, με διεθνείς συνεργάτες όπως η αμερικανική Πάρσονς και η γερμανική Ντόρσε Γκρούπε. Στην πόλη πλέον πωλούνται πολυτελείς κατοικίες ή, πιο σωστά, διατίθενται για ενοικίαση 99 ετών, ακόμη και σε αλλοδαπούς.
Ενα μεγαλόπνοο πρότζεκτ αρχικού προϋπολογισμού 11,4 δισ. ευρώ, δυναμικότητας 450.000 κατοίκων και έκτασης 38 τ. χλμ.
Εχουν ακόμη κατασκευαστεί ή βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης πάρα πολλά έργα υποδομής, όπως πολυκατοικίες, δρόμοι, πάρκα, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, γραφεία, σχολεία και πανεπιστήμιο, μουσεία, νοσοκομεία, τηλεπικοινωνίες, δημόσια πάρκινγκ, μια πολυτελής μαρίνα, μια εντυπωσιακή παραλιακή λεωφόρος γεμάτη φοίνικες, αντίστοιχη εκείνης της Ντόχας, καθώς και γήπεδο γκολφ, ακόμη και παγοδρόμιο!
Δυστυχώς, το ανθρώπινο – εργασιακό τίμημα καταγγέλλεται ότι είναι τεράστιο, κυρίως για τους αλλοδαπούς εργάτες που φέρεται να εργάζονται σε συνθήκες σκλαβιάς, πολλοί εξ αυτών μέχρι θανάτου, και ήδη η Δανία ανακοίνωσε ότι θα αγωνιστεί με δυσδιάκριτο το εθνόσημό της στη φανέλα, θέλοντας να εκφράσει τη διαμαρτυρία της για όλα αυτά.
Ο ανεπίσημος τίτλος της Λουσάιλ είναι η «Πόλη του Μέλλοντος», και θα διαθέτει επίγειο σιδηρόδρομο, σύνδεση με το μετρό της Ντόχα, δίκτυο θαλάσσιων ταξί και ποδηλατοδρόμων, ενώ υποτίθεται ότι θα είναι και η μόνη πόλη στο Κατάρ που θα είναι απολύτως φιλική προς το περιβάλλον.
Βασικό της αξιοθέατο πρόκειται να είναι μια φαραωνικού μεγέθους κατασκευή με δύο γιγάντια σπαθιά που θα διασταυρώνονται στον αέρα, ένα μνημείο που είναι ήδη ορατό από όλες τις πλευρές της νεότευκτης πόλης.
Ωστόσο δεν φαίνεται να έχει κάποια αξιοθέατα που να θυμίζουν το Παγκόσμιο Κύπελλο ή γενικά το ποδόσφαιρο, πέρα βεβαίως από το μεγάλο γήπεδο που είναι απολύτως έτοιμο. Στόχος τώρα, στις εβδομάδες που απομένουν, είναι η καλύτερη δυνατή διοργάνωση ζωνών για φιλάθλους, ώστε να μπορέσει να δώσει κάτι από την αίσθηση προηγούμενων Μουντιάλ στους επισκέπτες.
Με δική της ομάδα
Η Λουσάιλ, πάντως, έχει φτιάξει δική της ποδοσφαιρική ομάδα, από το 2014, και φέρει το όνομα Λουσάιλ Σπορτ Κλαμπ και τα χρώματα της σημαίας της χώρας, προφανώς σε μια προσπάθεια να ενώσει τους φιλάθλους του εμιράτου πίσω της. Δεν φαίνεται όμως να σημειώνει και ιδιαίτερη επιτυχία έως τώρα…
Σε κάθε περίπτωση, η Λουσάιλ θα αποτελέσει τη… ναυαρχίδα του στόλου των πανάκριβων έργων του Κατάρ για την δαπανηρή αυτή διοργάνωση. Πολλοί μιλούν για ανεπάρκεια οικονομικών λύσεων σχετικά με τη διαμονή των φιλάθλων που θα παρελάσουν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο από το Κατάρ, καθώς είναι λίγες οι επιλογές που διατίθενται σε όσους δεν σκοπεύουν να ξοδέψουν μια περιουσία για να μείνουν στο Κατάρ κατά το Παγκόσμιο Κύπελλο. Αυτό είναι και το μεγάλο ερώτημα για τη Λουσάιλ.
Μετά τη διοργάνωση, άλλωστε, θα διεκδικήσει επαξίως θέση στα βιβλία της Ιστορίας ως η πρώτη πόλη που χτίστηκε για χάρη της «στρογγυλής θεάς».
Ενα υπερμοντέρνο γήπεδο, αλλά με σοβαρές ελλείψεις
Το απόλυτο επίκεντρο του ενδιαφέροντος στη Λουσάιλ, και προφανώς και στο υπόλοιπο Κατάρ στη διάρκεια του Μουντιάλ του 2022, θα είναι το Λουσάιλ Αϊκόνικ Στέιντιουμ, το γιγάντιο γήπεδο που εγκαινιάστηκε πριν από μόλις τρεις εβδομάδες και θα δει στις 18 Δεκεμβρίου την ανάδειξη του νέου παγκόσμιου πρωταθλητή.
Πρόκειται για ένα υπερμοντέρνο γήπεδο δυνητικά 86.000 θέσεων (αν και μόνο 80.000 αναμένεται να είναι τελικά διαθέσιμες κατά το Μουντιάλ), πλούσιο σε ανέσεις, που θα είναι με διαφορά το μεγαλύτερο γήπεδο της επικείμενης διοργάνωσης.
Το νέο γήπεδο θα φιλοξενήσει, εκτός από τον τελικό, άλλα εννέα παιχνίδια του Παγκοσμίου Κυπέλλου, αρχίζοντας με την αναμέτρηση της Αργεντινής με τη Σαουδική Αραβία (22/11).
Με την αρχιτεκτονική της βρετανικής εταιρείας Φόστερ & Πάρτνερς και την ουσιαστική συνδρομή πολλών ξένων εταιρειών, μεταξύ των οποίων και η Τεχνική Εταιρεία Σιδηροδρόμων της Κίνας, το Λουσάιλ Αϊκόνικ Στέιντιουμ διαθέτει κλιματισμό που καταναλώνει ηλιακή ενέργεια, σύστημα ανακύκλωσης υδάτων για το πότισμα των πολυάριθμων φυτών που θα το περιστοιχίζουν, ενώ προβλέπεται να έχει μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Το σχέδιο για τη χρήση του μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο προβλέπει τη μετατροπή του σε μικρότερο γήπεδο, με τη μισή χωρητικότητα (περί τις 40.000 θέσεις) μέσω της αφαίρεσης των πρόσθετων καθισμάτων, ενώ οι υπόλοιποι χώροι που θα απελευθερωθούν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς: Θα δημιουργηθούν κατοικίες, χώροι εκπαίδευσης, καφετέριες, καταστήματα, ιατρικό κέντρο και βεβαίως χώροι άθλησης.
Από αρχιτεκτονικής πλευράς, η μορφή του γηπέδου έχει στόχο να θυμίζει… φαναράκι, παίζοντας όμορφα με το φως και τις σκιές. Η κατασκευή της οροφής από το πρωτοπόρο υλικό της πολυτετραφλουοροαιθυλένης (PTTF) επιτρέπει την προστασία του γηπέδου από τον αδυσώπητο ήλιο, τον καυτό άνεμο και τη σκόνη, ενώ επιτρέπει επαρκείς ηλιακές ακτίνες να περνούν ώστε να μεγαλώνει το χορτάρι όπως πρέπει στον αγωνιστικό χώρο.
Η ολοκλήρωση του μεγάλου αυτού γηπέδου προβλεπόταν για το 2020, αλλά η πανδημία έριξε κατά ένα χρόνο πίσω το χρονοδιάγραμμα, με αποτέλεσμα να ανοίξει το γήπεδο τις πόρτες του τον Νοέμβριο του 2021, ένα χρόνο πριν από την έναρξη του φετινού Μουντιάλ στο Κατάρ.
Ωστόσο τα επίσημα εγκαίνια, και το μεγάλο τεστ που λένε και στο Κατάρ, ήταν στις 9 Σεπτεμβρίου η διοργάνωση του λεγόμενου Λουσάιλ Σούπερ Καπ, που ουσιαστικά ήταν ένας τελικός μεταξύ των κορυφαίων αραβικών ομάδων, της σαουδαραβικής Αλ Χιλάλ και της αιγυπτιακής Ζαμαλέκ. Δεν πήγαν όμως όλα καλά…
Σύμφωνα με ρεπορτάζ, τόσο από καταρινά όσο και διεθνή μέσα ενημέρωσης, το γήπεδο εμφάνισε πολλά προβλήματα ενώ ο χρόνος μέχρι την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου δείχνει να είναι ασφυκτικά λίγος. Στον αγώνα-πρόβα τζενεράλε, που ήταν υπό την αιγίδα της FIFA, υπήρξαν πολλά παράπονα από τους 77.575 θεατές, αλλά και τους δημοσιογράφους που κάλυψαν το γεγονός.
Οπως μεταδόθηκε και γράφτηκε, δεν υπήρχαν επαρκή μέσα μαζικής μεταφοράς προς το γήπεδο για τον αγώνα, ενώ ο κλιματισμός φάνηκε να είχε… πάρει το ρεπό του εκείνη την ημέρα. Επιπλέον, η πίεση του νερού ήταν ανύπαρκτη στο ημίχρονο, προφανώς λόγω υψηλής ζήτησης στις τουαλέτες.
Σύμφωνα μάλιστα με την Doha News, δεν υπήρχαν λεωφορεία που να συνδέουν τα πάρκινγκ με το γήπεδο και μια οικογένεια είπε πως χρειάστηκε να περπατήσει 45 λεπτά στην αφόρητη ζέστη. Οι αυτόματοι πωλητές αναψυκτικών ξέμειναν γρήγορα από νερό, σύμφωνα με το Ρόιτερς, κι ένας πατέρας δήλωσε στην Doha News ότι δεν θα έβρισκε νερό για την πεντάχρονη κόρη του αν δεν του πρόσφερε ένας ευγενικός εθελοντής του γηπέδου από το δικό του μπουκάλι.
Εκπρόσωπος της οργανωτικής επιτροπής ισχυρίστηκε ότι γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους έγινε η πρόβα τζενεράλε, με την ελπίδα να διορθωθούν όλα τα κακώς κείμενα…