Τον Ιούνιο του 2022, αρκετές εβδομάδες προτού ξεδιπλωθεί ο σχεδιασμός των ομάδων, οι αλγόριθμοι των στοιχηματικών εταιρειών έδιναν σούπερ φαβορί για την κατάκτηση του επόμενου πρωταθλήματος τον Ολυμπιακό (1,55), δεύτερο τον ΠΑΟΚ (4), τρίτη την ΑΕΚ (7,50) και τέταρτο τον Παναθηναϊκό (13).
Μόλις δύο αγωνιστικές μετά την έναρξη της κούρσας, τέλη Αυγούστου, ο Παναθηναϊκός είχε αναρριχηθεί στη στοιχηματική κλίμακα κάτω από τον Ολυμπιακό, στην τέταρτη αγωνιστική θεωρούνταν ήδη «φαβορί» και με τη λήξη του α΄ γύρου διατηρούσε τα σκήπτρα με απόδοση 1,55, έναντι 4,50 της ΑΕΚ, 5,25 του Ολυμπιακού και 25 του ΠΑΟΚ.
Ένας παρατηρητικός αναγνώστης θα αναρωτηθεί: «Μα καλά, με 8 βαθμούς διαφορά από την ΑΕΚ και 12 από τον Ολυμπιακό, μήπως το προβάδισμα στη στοιχηματική απόδοση δεν ήταν ανάλογο;». Και θα έχει δίκιο. Μολονότι η βαθμολογική διαφορά έμοιαζε «ασφαλείας», υπήρχε μια σειρά λόγων που συγκρατούσε –δικαίως όπως αποδείχθηκε– τις εκτιμήσεις των ειδικών. Σταχυολογώ:
• Το δύσκολο πρόγραμμα. Στον α΄ γύρο ο Παναθηναϊκός έπαιξε 8 ματς εντός έδρας και μόλις 5 εκτός. Στον β΄ γύρο θα συμβεί το αντίστροφο, ενώ σημειωτέον τα δύο ντέρμπι με ΑΕΚ και Ολυμπιακό είναι μακριά από τη Λεωφόρο. Ηδη στον πρώτο εκτός έδρας αγώνα απέναντι στον Ιωνικό χάθηκαν 2 βαθμοί και στη συνέχεια… σώθηκε ένας βαθμός με αντίπαλο τον ΟΦΗ στη Λεωφόρο. Η διαφορά από την ΑΕΚ μειώθηκε στους 4 και οι δύο ομάδες πλέον μοιράζονται τον τίτλο του φαβορί στις στοιχηματικές αποδόσεις (αμφότερες στο 2,25, με τον Ολυμπιακό στο 7).
• To crash test του Ιανουαρίου. Τα έφεραν έτσι οι κληρώσεις ώστε η αυγή του 2023 να μοιάζει με αγωνιστική ανηφόρα, η οποία μπορεί να γίνει και «βουνό» εφόσον ο Παναθηναϊκός αποκλείσει τον Βόλο στο Κύπελλο και βρει μπροστά του το φαβορί του ζευγαριού ΠΑΟΚ – Καλαμάτας. Στο χειρότερο –και πολύ πιθανό– σενάριο, εντός 25 ημερών ο Παναθηναϊκός θα κληθεί να δώσει 8 ματς –4 ντέρμπι–, εκ των οποίων τα 6 μακριά από τη Λεωφόρο, τα δε 5 εκτός Αττικής! Ιδού, για να μην κατηγορηθεί ο γράφων ότι διασπείρει υπερβολές: 3.1 Λεβαδειακός εκτός, 8.1 ΑΕΚ εκτός, 11.1 Βόλος εκτός (Κύπελλο), 15.1 ΠΑΣ Γιάννινα εκτός, 18.1 ΠΑΟΚ (Κύπελλο), 22.1 ΠΑΟΚ εντός, 25.1 ΠΑΟΚ (Κύπελλο), 29.1 Αστέρας Τρίπολης εκτός (οι έδρες των αγώνων Κυπέλλου αναμένεται να οριστούν).
• Παίζουν και οι άλλοι. Η ΑΕΚ έχει όλα τα φόντα: παίζει –συχνά– εντυπωσιακό ποδόσφαιρο, διαθέτει αρκετούς top class ποδοσφαιριστές, πιο «βαθύ» ρόστερ από εκείνο του Παναθηναϊκού και βέβαια αγωνίζεται στο καινούργιο της γήπεδο, γεγονός που έχει ανεβάσει κατακόρυφα τις μετοχές της στο χρηματιστήριο του οπαδικού ενθουσιασμού. Από την άλλη, Ολυμπιακός και ΠΑΟΚ, τόσο λόγω αγωνιστικής αστάθειας όσο και βαθμολογικής απόστασης από την κορυφή, δεν πείθουν –για την ώρα– ότι μπορούν να διεκδικήσουν τον τίτλο, όμως φέτος η δεύτερη θέση οδηγεί στα προκριματικά του Champions League, συνεπώς είναι βέβαιο ότι θα κυνηγήσουν κάθε βαθμό μέχρι τέλους. Και τρώγοντας ανοίγει η όρεξη…
Στον α΄ γύρο ο Παναθηναϊκός έπαιξε 8 ματς εντός έδρας και μόλις 5 εκτός. Στον β΄ γύρο θα συμβεί το αντίστροφο, ενώ τα ντέρμπι με ΑΕΚ και Ολυμπιακό είναι μακριά από τη Λεωφόρο.
• Η ανάδειξη πρωταθλητή μέσω play off. Το προβάδισμα των 8 βαθμών διατηρήθηκε για αρκετό χρονικό διάστημα, επιτρέποντας σε ομάδα και κόσμο να εμπεδώσουν –ίσως σε υπερθετικό βαθμό– τον ρόλο του φαβορί, όμως μετά το τέλος της κανονικής περιόδου μια απαιτητική δοκιμασία 10 αγωνιστικών γεμάτων ντέρμπι θα κρίνει τον πρωταθλητή. Συνεπώς, μπορεί αυτή την εποχή οι διακυμάνσεις της διαφοράς μεταξύ ΠΑΟ και ΑΕΚ να δίνουν αφορμή για εκτιμήσεις αναλόγως οπαδικής οπτικής («οι 8 βαθμοί δύσκολα ροκανίζονται» έλεγαν μέχρι πρότινος οι Παναθηναϊκοί, «οι 4 εύκολα εξανεμίζονται» απαντούν μόλις μία εβδομάδα μετά οι ΑΕΚτζήδες), όμως η λογική λέει ότι στο τέλος της κανονικής περιόδου, αν η όποια διαφορά κυμαίνεται μεταξύ μιας και δύο νικών, τότε η ομάδα που θα βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση θα έχει σοβαρές πιθανότητες, ακόμη κι αν υπολείπεται βαθμολογικά.
• Η απειρία. Ο Παναθηναϊκός κατέκτησε τελευταία φορά το πρωτάθλημα το 2010. Τα δύο Κύπελλα που πρόσθεσε στην τροπαιοθήκη του τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν περισσότερο υπομνήσεις του μεγέθους του, που έμοιαζε για καιρό εγκλωβισμένο σε στενό κουστούμι. Ύστερα από μεγάλες φουρτούνες, αγωνιστικές και οικονομικές, πλέον είναι μια ομάδα που διεκδικεί, κουβαλώντας όμως το βάρος της παρατεταμένης ξηρασίας και του εκκωφαντικού «θέλω» των οπαδών.
Αυτά είναι τα δεδομένα και σίγουρα, αν είσαι ουδέτερος ή αντίπαλος, ή έστω αν μόλις προσγειώθηκες στο «Βενιζέλος» ύστερα από πενταετή ξενιτεμό κάπου χωρίς Ιντερνετ και έχεις στο μυαλό σου τον αποκαμωμένο Παναθηναϊκό του 2017, προφανώς θα σκεφτείς «χμ, ναι, χλωμό τον βλέπω». Όμως το ποδόσφαιρο, πέρα από αναλύσεις είναι πάθος, γούρια, ενθουσιασμός, πίστη, όλα αυτά που το κάνουν κάτι περισσότερο από ένα σπορ. Ο Αρσέν Βενγκέρ συνήθιζε να λέει ότι πέρα από το μπάτζετ, αν οι συντελεστές μιας ομάδας δεν έχουν πίστη στο σχέδιο, είναι καταδικασμένοι να αποτύχουν. Πρόκειται για τον προπομπό του δημοφιλούς μότο «trust the process» –«εμπιστοσύνη στη μέθοδο»–, που κατοχύρωσαν μεταγενέστερα οι 76ers στο ΝΒΑ.
Αν, λοιπόν, ο Παναθηναϊκός έχει φέτος ένα πλεονέκτημα, είναι ακριβώς αυτό: ότι οι «πλανήτες» του ευθυγραμμίστηκαν και πλέον όλοι πιστεύουν στο σχέδιο. Παλαιότερα, θέλοντας να πικάρουν αντιπάλους αλλά και να περιγράψουν φροϋδικά τα αδιέξοδά τους, οι Παναθηναϊκοί συνήθιζαν να λένε «δώσε στους Ολυμπιακούς κολακεία, στους ΑΕΚτζήδες ελπίδα και σε εμάς διχόνοια…». Φέτος, η κατάμεστη (σε κάθε ματς) Λεωφόρος παραμένει συσπειρωμένη στις δοκιμασίες. Και δικαιώθηκε, τόσο στο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό όσο και στο ματς με τον ΟΦΗ, όπου η ήττα απείχε δευτερόλεπτα από το σφύριγμα της λήξης. Αλλά αποσοβήθηκε.
Μοιάζει περιττό, όμως και αυτό το κείμενο αναγκαστικά θα καταλήξει στο κλισέ των τελευταίων μηνών: ο λόγος που ο οργανισμός του Παναθηναϊκού το πιστεύει έχει ονοματεπώνυμο, λέγεται Ιβάν Γιοβάνοβιτς και την πίστη αυτή την κέρδισε περνώντας διά πυρός και σιδήρου. Πέρυσι, στο τέλος του α΄ γύρου ο Παναθηναϊκός ήταν πέμπτος με 20 βαθμούς (φέτος 37), δεν νικούσε εκτός έδρας (φέτος 5 στα 5) και μολονότι η εξέδρα έδειχνε ανοχή, ένα ευαίσθητο αυτί ήταν σε θέση να «πιάσει» την υπόκωφη μουρμούρα. Φέτος, όλοι –φίλαθλοι, οπαδοί, διοικούντες, καλόπιστοι ρεπόρτερ και αυστηροί σχολιαστές– έχουν πειστεί ότι «ο Ιβάν ξέρει». Βοήθησαν μέχρι ενός σημείου τα αποτελέσματα, αλλά και η ανάλυσή τους.
Το καλοκαίρι, η οπαδική απαίτηση για «έναν παικταρά σε κάθε θέση» δεν ικανοποιήθηκε ακριβώς, διότι από το κόσκινο του προπονητή 9 στους 10 υποψηφίους δεν περνούν. Αλλωστε, αυτός ο εκνευριστικά σχολαστικός έλεγχος βιογραφικών, που ενίοτε προκαλεί και μεταγραφικά «ναυάγια», είναι το μόνο κουσούρι που καταλογίζουν στον Γιοβάνοβιτς οι διψασμένοι φίλοι της ομάδας, όμως πλέον έμαθαν να ζουν με αυτό.
Η καθυστέρηση στις μεταγραφές και ένα μαύρο σύννεφο που έχει σταθεί μήνες τώρα πάνω από τη Λεωφόρο και «βρέχει» τραυματισμούς ανάγκασαν τον Παναθηναϊκό να ξεκινήσει τη σεζόν με μακιγιαρισμένες ελλείψεις, οι πρώτες νίκες, ωστόσο, απέβαλαν το άγχος και οι επόμενες ενίσχυσαν την πίστη στο «σχέδιο του Ιβάν». Τι κι αν τους πρώτους 5 αγώνες έπαιξε με τα «δεύτερα» στην άμυνα; Παθητικό, μόλις 1 γκολ. Τι κι αν τραυματίστηκε σοβαρά ο MVP Αϊτόρ των 9 συμμετοχών, 8 γκολ και 2 ασίστ; Ο Παναθηναϊκός «βρήκε» γκολ και ασίστ από τον Παλάσιος. Και όταν τραυματίστηκε κι αυτός; Ήρθαν 7 σερί βαθμοί από ενέργειες και γκολ του Φώτη Ιωαννίδη, που η εξέδρα τον εκτιμά μεν, θα προτιμούσε δε «έναν καλύτερο δεύτερο επιθετικό», ο προπονητής του όμως έχει διαφορετική άποψη.
Ο Παναθηναϊκός του Γιοβάνοβιτς δεν είναι μια ομάδα εντυπωσιακών «game changers», που με δύο ενέργειες θα πάρουν ένα ματς, αλλά ένα συμπαγές σύνολο με πολύ καλούς, καλούς και λιγότερο καλούς ποδοσφαιριστές, που αλληλοσυμπληρώνονται έτσι ώστε να αποδίδουν σταθερά, σε συνθήκες πίεσης και απουσιών. Απόδειξη; «Η ΑΕΚ παίζει την καλύτερη μπάλα», υποστηρίζουν πολλοί, και όντως οι «κιτρινόμαυροι» έχουν εντυπωσιακά διαστήματα στα παιχνίδια τους, όμως ο μονίμως «λαβωμένος» Παναθηναϊκός ήταν εκείνος που στον α΄ γύρο έσπασε τα κοντέρ: καλύτερος επιθετικά (24 γκολ έναντι 23 της ΑΕΚ), καλύτερος αμυντικά (4 γκολ έναντι 5), πρώτος σε δημιουργία ποιοτικών ευκαιριών ανά μέσο όρο τελικής (0,15 xGoals έναντι 0,12 της ΑΕΚ), καλύτερος ανασταλτικά, επέτρεψε τις λιγότερες ποιοτικές τελικές στους αντιπάλους του (8,33 έναντι 9,99 της ΑΕΚ στον α΄ γύρο), πρώτος στην αποτελεσματικότητα με συντελεστή +0,69 έναντι -3,66 της ΑΕΚ (στοιχεία πλατφόρμας Wyscout από gazzetta.gr).
Και μπορεί η δύση του 2022 να σημαδεύτηκε από αποτυχημένα αποτελέσματα, να κατέδειξε τις ελλείψεις του ρόστερ (μονόδρομος η μεταγραφική ενίσχυση) και να έφερε την ομάδα στην άβολη θέση της διαχείρισης μιας κρίσης, όμως οι πιο ψύχραιμοι σίγουρα μπορούσαν να προβλέψουν ότι η ξέφρενη πορεία του α΄ γύρου κάπου θα «σκάλωνε». Άλλωστε, ο Παναθηναϊκός δεν είναι η πιο ακριβή ομάδα στη Λίγκα ούτε η πιο φαντεζί. Δικαιούται όμως να υποστηρίζει ότι, ένα χρόνο τώρα, είναι η πιο δοκιμασμένη. Και στις δυσκολίες βρίσκει αντίδοτα, ίσως επειδή ο αρχιτέκτονάς της είχε εντοπίσει τις αδυναμίες προτού αρχίσουν να τις ιχνηλατούν με επιτυχία οι αντίπαλοι, ενσωματώνοντας εγκαίρως στο σχέδιο ένα «plan B» για κάθε πρόβλημα.
Η επανέναρξη του πρωταθλήματος προσγείωσε απότομα τους αιθεροβάμονες, προβληματίζοντας ακόμη και τους μετριοπαθείς, αλλά όσο ο οργανισμός του Παναθηναϊκού διατηρεί την «εμπιστοσύνη στη μέθοδο», θα συνεχίσει να διεκδικεί με αξιώσεις τον τίτλο. Άλλωστε, εξ αρχής αυτό ήταν το «όπλο» του: Το σχέδιο.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr