Νέος συναγερμός έχει σημάνει τις τελευταίες ημέρες στη Βραζιλία λόγω της νέας μεγάλης καθυστέρησης στην πρόοδο των έργων και των υποδομών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο, που δεν απέχουν πια παρά μόνο 14 μήνες. Τη φορά αυτή τα βέλη δεν έρχονται από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή ή τον παγκόσμιο Τύπο, αλλά είναι… εξ οικείων, καθώς οι ίδιοι οι Βραζιλιάνοι παραδέχονται πως μόνο το 10% των εγκαταστάσεων που έπρεπε να ετοιμαστούν έχει ολοκληρωθεί.
Ενάμιση χρόνο μετά την κεκαλυμμένη απειλή της ΔΟΕ να αφαιρέσει τους Αγώνες από τη βραζιλιάνικη μεγαλούπολη, και την πρόσκαιρη επιτάχυνση των έργων τόσο λόγω της στενότερης επιτήρησης και παροχής τεχνικής βοήθειας από τη ΔΟΕ, όσο και του επερχόμενου τότε Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου, τα πράγματα είναι ξανά πολύ ανησυχητικά, με τα έργα να καθυστερούν δραματικά και τα έξοδα να αυξάνονται.
Τα στοιχεία των Βραζιλιάνων που δημοσίευσε προ ολίγων ημερών το πρακτορείο Reuters δείχνουν ότι μόνο έξι από τα 56 έργα υποδομών και ενέργειας που απαιτούνταν να γίνουν για τους Αγώνες του 2016 είναι ήδη έτοιμα, ενώ στο αντίστοιχο χρονικό σημείο πριν από τέσσερα χρόνια το Λονδίνο είχε έτοιμο το 80% των έργων. Στα 56 έργα του Ρίο δεν περιλαμβάνονται τα γήπεδα και οι υποδομές που ήταν εκ των προτέρων έτοιμα και δεν απαιτούσαν ανακαίνιση. Το βρετανικό πρακτορείο, μάλιστα, θυμίζει ότι πέντε μήνες πριν από την έναρξη της διοργάνωσης της Αθήνας, δηλαδή τον Μάρτιο του 2004, που άλλαξε και η εδώ κυβέρνηση, μόλις τα μισά από τα έργα ήταν έτοιμα, και απαιτήθηκε τεράστια προσπάθεια με τριπλοβάρδιες, μεγάλη αύξηση του κόστους και ακύρωση πρόσθετων έργων (όπως το στέγαστρο του κολυμβητηρίου του ΟΑΚΑ) προκειμένου να προλάβει η Αθήνα να είναι έτοιμη.
Ομως στο Ρίο τα πράγματα ενδέχεται να είναι ακόμη δυσκολότερα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι περίπου ένα στα τέσσερα έργα όχι μόνο δεν έχει ξεκινήσει, αλλά δεν διαθέτει καν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ή προϋπολογισμό!
«Πραγματικά, είναι πολλά που πρέπει να γίνουν», λέει ο επί 20ετία συνεργάτης της ΔΟΕ και σύμβουλος της επιτροπής διεκδίκησης των Αγώνων του Ρίο, Μάικλ Πέιν. Προσθέτει πως θα είναι αναπόφευκτο το… τρέξιμο στην τελική ευθεία της προετοιμασίας.
Αυτό φυσικά θα απογειώσει περαιτέρω και τα έξοδα της διοργάνωσης σε μια χώρα που εξαρχής είχε αντιδράσει στα «φαραωνικά» μεγαλεία που απαιτούσε η ΔΟΕ και επιζητούσε και η κυβέρνηση της Μπραζίλια.
«Τόσα λεφτά για δύο μόνο εβδομάδες! Για το όνομα του Θεού», έλεγε με απόγνωση στην «Κ» συνάδελφος της βραζιλιάνικης τηλεόρασης, αναλογιζόμενος τα 12 δισ. ευρώ που επρόκειτο να κοστίσουν οι Αγώνες του 2016 χωρίς το «καπέλο» από τις καθυστερήσεις.
Ο Μαρσέλο Πεντρόζο, προσωρινός επικεφαλής της συντονιστικής επιτροπής των δημοσίων φορέων των Αγώνων, της βραζιλιανής κυβέρνησης, της περιφερειακής διοίκησης όπου βρίσκεται το Ρίο και των δημοτικών αρχών της πόλης, ισχυρίζεται ότι όλα θα είναι έτοιμα στην ώρα τους, αλλά παραδέχεται ότι τα έξτρα έξοδα θα πρέπει να τα καλύψει το κράτος. «Είμαστε αναπτυσσόμενη χώρα κι έχουμε τα δικά μας χαρακτηριστικά. Είμαι ήρεμος όμως, λέγοντας ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με το σημείο στο οποίο βρίσκονται οι προετοιμασίες μας», δήλωσε.
Ωστόσο αυτή η αυτοπεποίθηση συγκρούεται με την πραγματικότητα που αντικρίζει κανείς όταν επισκέπτεται το ολυμπιακό πάρκο του Ντεοντόρο, το δεύτερο μεγαλύτερο του Ρίο, που θα φιλοξενήσει 11 αγωνίσματα και δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτε ακόμη. Ομοίως στην Κοπακαμπάνα όχι μόνο δεν έχουν ανεγερθεί τα γήπεδα του μπιτς βόλεϊ, αλλά δεν έχουν καν δημοπρατηθεί τα απαιτούμενα έργα.
Μπορεί να ακούγεται μακρινή υπόθεση μια διοργάνωση που απέχει πάνω από ένα χρόνο για έργα προσωρινού χαρακτήρα όπως τα γήπεδα του μπιτς βόλεϊ ή οι εγκαταστάσεις του ράγκμπι και της ορεινής ποδηλασίας, όμως τα έργα θα πρέπει να είναι από πολύ πιο πριν έτοιμα προκειμένου να γίνουν τα απαραίτητα τεστ ιβέντ και να διορθωθούν τυχόν ατέλειες.
Σκάνδαλα και κριτική
Στη λατινοαμερικανική νοοτροπία που αντιστοιχεί στο ελληνικό «και αύριο μέρα είναι», προστέθηκε ως παράγοντας ανάσχεσης του ρυθμού προόδου το σκάνδαλο του κρατικού ενεργειακού κολοσσού Petrobras, που έπληξε όχι μόνο την οικονομία αλλά και την ίδια την κυβέρνηση της χώρας. Θύματά του υπήρξαν αρκετές κατασκευαστικές εταιρείες, που ήταν έτσι κι αλλιώς ετοιμόρροπες από την κακή οικονομική κατάσταση στη χώρα και τη λιτότητα που έχει επιβληθεί. Επιπλέον, όσες εταιρείες επιβιώνουν ακόμη και έχουν αναλάβει ολυμπιακά έργα θα έχουν πρόβλημα από τη μείωση της δανειοδότησης του κατασκευαστικού τομέα από τις τράπεζες.
Σε αυτά τα προβλήματα πρέπει να προσθέσει κανείς και την αυξανόμενη δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση, που παρά την επανεκλογή της προέδρου Ντίλμα Ρουσέφ μόλις το περασμένο φθινόπωρο, η φθορά της από τα σκάνδαλα και τη λιτότητα είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν, ενώ έχει ήδη υποσχεθεί να καλύψει το υπερβάλλον κόστος των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών του ’16.
Σφοδρή κριτική έχει δεχτεί η διοργάνωση από τους Βραζιλιάνους πολίτες για το νέο γήπεδο γκολφ, το οποίο καταναλώνει μεγάλες ποσότητες νερού για να παραμείνει… χλοερό, την ώρα που η Βραζιλία έχει πρόβλημα επάρκειας πόσιμου ύδατος σε πολλές περιοχές. Οσο για τον διαβόητο Κόλπο της Γκουαναμπάρα, που αν και εστία μόλυνσης θα φιλοξενήσει ιστιοπλοϊκά αγωνίσματα, οι τοπικές αρχές παραδέχονται πλέον ότι δεν είναι εφικτός ο έγκαιρος καθαρισμός του…