Προ ενός μεγάλου και ιστορικού διλήμματος βρίσκεται σήμερα η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, καθώς πρέπει να αποφασίσει εάν για πρώτη φορά στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων θα αποκλείσει εξ ολοκλήρου μια ολυμπιακή ομάδα, τη ρωσική, από τους Αγώνες που αρχίζουν σε 12 μέρες στο Ρίο, βάσει πορίσματος περί μακροχρόνιου συστηματικού ντοπαρίσματος των Ρώσων αθλητών σε 30 αθλήματα.
Η απόφαση του Ανωτάτου Αθλητικού Δικαστηρίου της Λωζάννης (CAS) την Πέμπτη υπέρ του αποκλεισμού του ρωσικού στίβου που έχει επιβάλει από τον Νοέμβριο η IAAF, ενίσχυσε σημαντικά το επιχείρημα των Αγγλοσαξόνων (κατά κύριο λόγο) υπέρ ενός γενικού αποκλεισμού της Ρωσίας από τους Ολυμπιακούς. Οριστική απόφαση αναμένεται ακόμη και σήμερα, στην έκτακτη συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής της ΔΟΕ.
Κεντρική σημασία στην απόφαση της ΔΟΕ θα έχει η έννοια της συλλογικής ευθύνης, καθώς είναι σαφές ότι στην περίπτωση των Ρώσων αθλητών του στίβου αίρεται το τεκμήριο της αθωότητας για όσους δεν έχουν ακόμη συλληφθεί ντοπαρισμένοι, αφού θεωρούνται όλοι τους μέλη ενός διεφθαρμένου κρατικού συστήματος σε σχεδόν όλα τα αθλήματα, θερινά και χειμερινά.
Το σύστημα αυτό εξέθεσε αναλυτικά, με λεπτομέρειες και μαρτυρίες εκ των έσω, η έκθεση του ανεξάρτητου επιστήμονα Ρίτσαρντ Μακλάρεν που δημοσιεύθηκε στο Τορόντο την περασμένη Δευτέρα κατόπιν έρευνας που παρήγγειλε ο Παγκόσμιος Οργανισμός κατά του Ντόπινγκ (WADA). Το πόρισμα κατέδειξε ότι το ρωσικό υπουργείο Αθλητισμού «διηύθυνε, ήλεγχε και επιτηρούσε» μια «μοναδική» μέθοδο χειραγώγησης των δειγμάτων των Ρώσων αθλητών κατά τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς του 2014 στη Ρωσία (Σότσι), με τη συνδρομή και των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών. Η μέθοδος περιελάμβανε διαδικασία αλλαγής των δειγμάτων, τα οποία υποτίθεται ότι δεν τα άγγιζε κανείς.
Το σύστημα όμως αυτό δεν επηρέαζε μόνο τα χειμερινά αγωνίσματα, τα μετάλλια των οποίων σάρωσε η Ρωσία στο Σότσι: Απλώθηκε σύμφωνα με το πόρισμα Μακλάρεν σε τουλάχιστον 30 αθλήματα, μεταξύ των οποίων είναι και σπορ που συνήθως δεν έχουν πρόβλημα αναβολικών, όπως η ιστιοπλοΐα, το πινγκ πονγκ, το ταεκβοντό και τα παραολυμπιακά αθλήματα! Το πιο σημαντικό είναι ότι το σύστημα που δημιούργησε το ρωσικό κράτος δεν αφορά μόνο το Σότσι 2014, αλλά και τους Θερινούς Αγώνες του 2012 στο Λονδίνο, το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου της Μόσχας το 2013 και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου του 2015 στο Καζάν, αποκάλυψη που έκανε αίσθηση παγκοσμίως.
Οπως δήλωσε την Πέμπτη ο δημοφιλέστερος αθλητής στον κόσμο, ο Τζαμαϊκανός σπρίντερ Γιουσέιν Μπολτ, ο αποκλεισμός των Ρώσων στον στίβο αποτελεί ουσιαστικό πλήγμα κατά του ντόπινγκ διά του παραδειγματισμού. Ακόμη λοιπόν κι αν συμμετάσχει η Ρωσία στα άλλα σπορ στο Ρίο, θα υπάρχουν σοβαρά προβλήματα με τις αντιδράσεις των άλλων αθλητών, συνοδών και φιλάθλων κατά των Ρώσων.
Ο ρόλος του Μπαχ
Παρά ταύτα, ο πρόεδρος της ΔΟΕ, Τόμας Μπαχ δεν είναι τόσο ζεστός για έναν ολοκληρωτικό αποκλεισμό της Ρωσίας. Ο Γερμανός -συμπατριώτης του οποίου είναι ο δημοσιογράφος που πρωτοστάτησε στην αποκάλυψη των ενοχοποιητικών στοιχείων για τη Ρωσία- έχει μερικούς καλούς λόγους να μην επιθυμεί την… εσχάτη των ποινών για τον ρωσικό αθλητισμό.
Ο κ. Μπαχ δεν ξεχνά την αρτιότατη ολυμπιακή διοργάνωση στο Σότσι, η πρώτη στην οποία ήταν παρών ως πρόεδρος της ΔΟΕ. Τυχόν αποκλεισμός της Ρωσίας από το Ρίο θα αποτελεί μεγάλο πλήγμα για το κύρος των πρώτων Θερινών Αγώνων υπό την ηγεσία του. Επίσης, έχει αναπτύξει πολύ καλή σχέση με τη ρωσική αθλητική και πολιτική ηγεσία, απορρίπτοντας κάθε συζήτηση περί αθλητικού εμπάργκο επί των Ρώσων λόγω της προσάρτησης της Κριμαίας. Κυρίως όμως τον ανησυχεί ότι όπως απείλησε ανοιχτά ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν το ολυμπιακό κίνημα μπορεί να κινδυνεύσει με διάσπαση, κάτι που δεν είχε συμβεί ούτε στις χειρότερες εποχές του Ψυχρού Πολέμου. Ωστόσο, την απόφαση δεν θα τη λάβει μόνος του και η πίεση υπέρ ενός ολοκληρωτικού αποκλεισμού είναι πολύ μεγάλη από τη Δύση.
Τουλάχιστον, σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι η ρωσική σημαία θα μπει στο Στάδιο Μαρακανά στην Τελετή Εναρξης της μεθεπόμενης Παρασκευής, αφού η άλτρια του μήκους Ντάρια Κλίσινα, που ζει και προπονείται στη Φλόριδα των ΗΠΑ, έχει εξεταστεί και θεωρείται καθαρή και «εκτός συστήματος», ενώ μπορεί και να αγωνιστεί με τα ρωσικά χρώματα. Αλλη μια Ρωσίδα που μπορεί να λάβει μέρος είναι η Γιούλια Στεπάνοβα, δρομέας των 800 μέτρων, που όμως φέρεται να μη θέλει να φέρει τα ρωσικά χρώματα.