Εχει γίνει μεγάλη συζήτηση σχετικά με τον αντίκτυπο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2016 στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Ομως, ως πρώην δήμαρχος της πόλης, δεν έχω καμία αμφιβολία, οι Ολυμπιακοί ήταν σημαντικοί για το Ρίο.
Η οργάνωση των Αγώνων επέσπευσε έργα μεταφορών και υποδομών, που αποφέρουν μακροπρόθεσμα οφέλη σε κατοίκους και επισκέπτες. Οι Ολυμπιακοί λειτούργησαν επίσης ως καταλύτης στην επίλυση προβλημάτων που είχαν παραμεληθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Χιλιάδες κάτοικοι του Ρίο ωφελούνται καθημερινά από ταχύτερες και πιο άνετες μετακινήσεις με μια νέα γραμμή μετρό, τις τρεις καινούργιες γραμμές λεωφορείων ταχείας μετακίνησης και το βελτιωμένο οδικό δίκτυο. Απολαμβάνουν το Πόρτο Μαραβίλια, την ανανεωμένη περιοχή του λιμανιού, που τώρα εξυπηρετείται από το τραμ και είναι έδρα του πιο δημοφιλούς μουσείου της πόλης, ενώ υπάρχουν και άλλα μελλοντικά οφέλη.
Στην πραγματικότητα, είναι πολύ νωρίς να εκτιμηθεί η πλήρης επίδραση της κληρονομιάς των Αγώνων του Ρίο. Το Ολυμπιακό Πάρκο και οι περισσότεροι αθλητικοί χώροι χρησιμοποιούνταν ακόμη μέχρι και το τέλος των Παραολυμπιακών Αγώνων στις 18 Σεπτεμβρίου, μόλις πριν από επτά μήνες.
Εν συγκρίσει, το Κέντρο Υγρού Στίβου των Αγώνων του 2012 στο Λονδίνο δεν ξανάνοιξε για το κοινό έως τον Φεβρουάριο του 2014, σχεδόν ενάμιση χρόνο μετά τους Αγώνες. Το Ολυμπιακό Πάρκο της βασίλισσας Ελισάβετ, το κύριο έκθεμα της κληρονομιάς των εξαιρετικά επιτυχημένων Αγώνων του Λονδίνου, άνοιξε δύο μήνες αργότερα.
Στο Ρίο, τα σχέδια να αποσυναρμολογηθεί το γήπεδο χάντμπολ και να μετατραπεί σε τέσσερα σχολεία βρίσκεται ακόμη στη διαδικασία διαγωνισμών για τις εργασίες που απαιτούνται. Επειδή δεν έχει προχωρήσει, δεν σημαίνει ότι δεν θα πραγματοποιηθεί. Οταν τελικά χτιστούν, αυτά τα σχολεία θα προστεθούν στην κληρονομιά των Αγώνων.
Δυστυχώς, η μετατροπή του κληροδοτήματος στο Ρίο έχει επιβαρυνθεί σοβαρά από ευρύτερους οικονομικούς παράγοντες. Η Βραζιλία βιώνει μια οικονομική κρίση η οποία ξεκίνησε πολύ πριν από τους Ολυμπιακούς. Υπάρχουν πολλά αίτια για την προβληματική οικονομία της χώρας, όπως οι υπερβολικές κρατικές δαπάνες, η διαφθορά και η πολιτική αστάθεια. Τίποτε από αυτά δεν έχει σχέση με τους Αγώνες.
Η Βραζιλία δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα Ολυμπιακών Αγώνων, αντιμετωπίζει οικονομικό πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, οι Ολυμπιακοί προσέφεραν κάποια ανακούφιση από τις οικονομικές δυσκολίες με τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, ιδιαιτέρως στον κατασκευαστικό τομέα και τον τουρισμό, όταν αυτές οι θέσεις ήταν απολύτως αναγκαίες για τους Βραζιλιάνους. Το υπουργείο Τουρισμού της Βραζιλίας αποδίδει το ρεκόρ αύξησης του τουρισμού το περασμένο έτος στους Ολυμπιακούς. Περί τα 6,6 εκατομμύρια ξένων τουριστών διοχέτευσαν 6,2 δισεκατομμύρια δολάρια στην οικονομία, πάνω από 6% αύξηση σε σύγκριση με αυτή του προηγούμενου έτους. Το υπουργείο αναμένει νέο ρεκόρ τουρισμού φέτος.
Οι υπαινιγμοί πως οι Αγώνες επέφεραν τεράστια επιβάρυνση στο κράτος είναι εσφαλμένοι. Στην πραγματικότητα, περί το 60% της χρηματοδότησης των Αγώνων για τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις προήλθε από τον ιδιωτικό τομέα. Η κυβέρνηση έθεσε ως προτεραιότητά της να χρηματοδοτήσει έργα με αναγνωρίσιμη αξία μελλοντικής χρήσης.
Πολλές από τις σημαντικές αθλητικές εγκαταστάσεις χρησιμοποιούνταν ήδη πολύ πριν από τους Ολυμπιακούς. Το Κέντρο Υγρού Στίβου Μαρία Λενκ και το Ολυμπιακό Στάδιο του Ρίο χτίστηκαν το 2007 για τους Παναμερικανικούς Αγώνες. Το Μαρακανά αποτελεί κομμάτι του Ρίο για πάνω από έξι δεκαετίες. Παραμελήθηκε αναίσχυντα αφότου επεστράφη στους ιδιώτες ιδιοκτήτες του στο τέλος του προηγούμενου έτους και δεν υπάρχει καμία δικαιολογία γι’ αυτό, αλλά επαναλειτούργησε επιτυχώς ως γήπεδο ποδοσφαίρου στις 9 Μαρτίου.
Οι κάτοικοι κοντά στο Μαρακανά μπορούν επίσης να ευχαριστούν τους Αγώνες για τα αντιπλημμυρικά μέτρα στη γειτονιά τους, τα οποία θα έπρεπε να έχουν ληφθεί πολύ καιρό πριν. Ως δήμαρχος, χρησιμοποίησα τους Αγώνες ως μοχλό πίεσης για να πείσω την κυβέρνηση.
Είναι πολύ νωρίς για μια τελική αξιολόγηση της παρακαταθήκης των Ολυμπιακών Αγώνων, όμως το Ρίο είναι ήδη καλύτερο σήμερα χάρη σε αυτούς. Είμαι σίγουρος ότι θα δούμε περισσότερα οφέλη στους επόμενους μήνες. Μόνο ο χρόνος και μια εστιασμένη προσέγγιση από εκείνους που είναι τώρα επικεφαλής θα δείξουν ακριβώς πόσα ακόμη θα κερδίσει το Ρίο από τον ιστορικό του ρόλο ως πρώτος οικοδεσπότης των Ολυμπιακών Αγώνων στη Νότια Αμερική.
* Ο Εντουάρντο Πάες ήταν δήμαρχος του Ρίο ντε Τζανέιρο την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων.