Το ημερολόγιο έγραφε 24 Σεπτεμβρίου 1988 και η ημερομηνία πέρασε στην ιστορία ως η ημέρα που διεξήχθη το πιο «βρώμικο» 100στάρι των Ολυμπιακών Αγώνων. Πρωταγωνιστής ήταν ο Καναδός Μπεν Τζόνσον. Την ίδια ημέρα ένας ιστιοπλόος εγκατέλειψε την κούρσα που θα του χάριζε ένα μετάλλιο για να σώσει δύο συναθλητές του που κινδύνευαν με πνιγμό. Ηταν και αυτός Καναδός. Το όνομά του; Λοράνς Λεμιέ. Μπορεί να μην κατέκτησε μία ολυμπιακή διάκριση, αλλά η πράξη του ενσάρκωσε τα πραγματικά ιδανικά των Ολυμπιακών Αγώνων, αυτά της ευγενούς άμιλλας, της ανταγωνιστικότητας και της φιλίας. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ελάχιστους αθλητές (19) που έχουν τιμηθεί με το βραβείο «Πιερ ντε Κουμπερτέν». Δίπλα από το όνομα του Λοράνς Λεμιέ δεν υπάρχει η λέξη Ολυμπιονίκης. Τόσα χρόνια, όμως, μετά εξακολουθεί να αποτελεί λαμπρό παράδειγμα ήθους, σε μία διοργάνωση που στιγματίστηκε από σκάνδαλα απαγορευμένων ουσιών.
Ο Λοράνς Λεμιέ γεννήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1955 στο Εντμοντον του Καναδά. Οι πρώτες του εικόνες ήταν από τα Βραχώδη Ορη και από τον ποταμό Σασκάτσουαν. Μυήθηκε στα μυστικά της ιστιοπλοΐας στις Μεγάλες Λίμνες, που αποτελούν μέρος των συνόρων ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στον Καναδά. Παρέα με τα πέντε μεγαλύτερα αδέλφια του περνούσαν ατελείωτες ώρες μέσα στο υγρό στοιχείο. Από μικρό παιδί, όμως, ήθελε να γευθεί τη χαρά της ιστιοπλοΐας στην πραγματική της… έδρα, στη θάλασσα. Για να πετύχει το όνειρό του χρειάστηκε να κάνει πολλές θυσίες: ζούσε για 15 χρόνια σε ένα τροχόσπιτο και εργαζόταν σε τρεις δουλειές για να μπορεί να ασχολείται με το αγαπημένο του άθλημα.
«Ως χώρα βρισκόμασταν αρκετά πίσω στην ιστιοπλοΐα. Ζούσαμε σε φορτηγά, τρώγαμε στις παραλίες, δεν είχαμε χρήματα, αλλά βοηθήσαμε για να ανέβει επίπεδο στον Καναδά», είχε πει σε συνεντεύξεις του.
Ο ιστιοπλόος άρχισε να αγωνίζεται σε διεθνείς διοργανώσεις τη δεκαετία του 1970. Αγαπημένη του κατηγορία ήταν τα Φιν. Προτιμούσε τη μοναξιά μέσα στην απεραντοσύνη της θάλασσας. «Οταν είσαι μόνος σου κρατάς εσύ το τιμόνι της μοίρας σου. Εσύ αποφασίζεις τι θα κάνεις και είσαι ο μοναδικός υπεύθυνος για τις αποφάσεις σου», είχε δηλώσει. Στο πρώτο παγκόσμιο που πήρε μέρος ήρθε 8ος. Το 1978 κατάφερε να ανεβεί στην πέμπτη θέση και το 1980, στο Οκλαντ, κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο.
Εκείνη την εποχή ο Λοράνς Λεμιέ συγκαταλεγόταν ανάμεσα στους κορυφαίους ιστιοπλόους του κόσμου στην κατηγορία των Φιν και θεωρείτο υποψήφιος για ένα μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980. Οι Καναδοί, όπως και άλλες χώρες, δεν έστειλαν ομάδα στη διοργάνωση της Μόσχας, εξαιτίας της εισβολής των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν.
Ο Λοράνς Λεμιέ συνέχισε να αγωνίζεται στα Φιν, αλλά στην επιλογή για την Ολυμπιακή Ομάδα του Καναδά για τους Αγώνες του 1984 ηττήθηκε από τον Τέρι Νίλσον (κατέκτησε χάλκινο μετάλλιο στο Λος Αντζελες). Ετσι για να καταφέρει να πάρει μέρος στη διοργάνωση της «Πόλης των Αγγέλων» αποφάσισε να αφήσει το αγαπημένο του σκάφος και να αγωνιστεί στην κατηγορία των Σταρ.
Από μικρό παιδί είχε μάθει να είναι μόνος του στο ιστιοπλοϊκό και παρά την προσπάθειά του να προσαρμοστεί σε διπλό σκάφος, μαζί με τον συναθλητή του δεν κατάφεραν κάτι καλύτερο από τη 13η θέση. Υστερα από τη διοργάνωση του 1984 ο Λεμιέ έφυγε από τα Σταρ, επέστρεψε στα Φιν και σε αυτή την κατηγορία πήρε την πρόκριση για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ.
Μια απόφαση ζωής ή θανάτου
Και έφτασε το πρωινό της 24ης Σεπτεμβρίου. Στον θαλάσσιο στίβο όπου διεξάγονταν οι αγώνες των Φιν γίνονταν και οι ιστιοδρομίες των 470. Ο Λεμιέ ήταν ανάμεσα στους κορυφαίους της κατηγορίας. Οι αγώνες, στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας, άρχισαν με τέσσερα μποφόρ αέρα, ο οποίος μέσα σε ελάχιστα λεπτά εξελίχθηκε σε μία θύελλα οκτώ μποφόρ. Ο αθλητής του Καναδά προηγείτο, αλλά εξαιτίας της κακής ορατότητας (από το κύμα δεν κατάφερε να δει μία σημαδούρα ύψους 2,5 μ.) βρέθηκε στη δεύτερη θέση της ιστιοδρομίας.
Ενώ αγωνιζόταν για να φτάσει στον τερματισμό ανάμεσα στους τρεις πρώτους, είδε σε απόσταση 20 μ. ένα αναποδογυρισμένο σκάφος 470 με σημαία Σιγκαπούρης και ένα κεφάλι μέσα στη θάλασσα.
Το πρώτο που ήρθε στο μυαλό του ιστιοπλόου ήταν ότι αυτός, εξαιτίας του κύματος, δεν κατάφερε να δει την πορτοκαλί σημαδούρα και αμέσως σκέφτηκε ότι ο εντοπισμός των ναυαγών θα ήταν δύσκολος. «Οταν ψάχνεις ένα κεφάλι μέσα σε τέτοιο κύμα είναι σα να αναζητάς βελόνα στα άχυρα. Ηξερα ότι σε λίγο το κεφάλι θα χανόταν στη θάλασσα γιατί η απόσταση από το σκάφος του ήταν μεγάλη» δήλωσε, αργότερα, σε συνέντευξη.
Μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα πέρασε μπροστά από τα μάτια του το όνειρό του: η κατάκτηση ενός ολυμπιακού μεταλλίου. Και γρήγορα αποφάσισε ότι αυτό δεν άξιζε τίποτα μπροστά στην ανθρώπινη ζωή. Αμέσως οδήγησε το σκάφος του προς το μέρος των ιστιοπλόων από τη Σιγκαπούρη και διαπίστωσε ότι το 470 δεν διέθετε πηδάλιο, ενώ ο ένας από τους δύο αθλητές, ο Σιου Σάου είχε χτυπήσει σοβαρά στο χέρι. Ο Καναδός κατάφερε να τραβήξει από το νερό τους συναθλητές του και έμεινε δίπλα τους μέχρι που έφτασε το σκάφος της ασφάλειας των Αγώνων για να τους παραλάβει. Τότε ο Λεμιέ επέστρεψε στη ρότα του και προσπάθησε να κερδίσει τον χαμένο χρόνο.
Οι διακρίσεις ξεχνιούνται, οι ηρωικές πράξεις όχι
Η διάσωση των αθλητών της Σιγκαπούρης στοίχισε στον Λοράνς Λεμιέ πολύτιμο χρόνο. Ο Φινίστας τερμάτισε σε εκείνη την κούρσα 22ος και, τελικά, πλασαρίστηκε στην 11η της γενικής κατάταξης. Το όνειρο του μεταλλίου χάθηκε στη φουρτουνιασμένη θάλασσα της Ν. Κορέας.
Η πράξη του γρήγορα έγινε γνωστή και ο, τότε, πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ του απένειμε το μετάλλιο του Πιερ ντε Κουμπερτέν (τότε ήταν η 5η φορά που γινόταν τέτοια απονομή). «Με το φίλαθλο πνεύμα σας, την αυτοθυσία και το θάρρος σας δείξατε το σύνολο των αξιών του Ολυμπιακού Ιδεώδους», τόνισε στην ομιλία του ο Ισπανός.
Η Διεθνής Ομοσπονδία Ιστιοπλοΐας απένειμε στον Λεμιέ τη δεύτερη θέση (τυπικά) εξαιτίας της αθλητικής συμπεριφοράς του. «Θα μπορούσα να είχα κερδίσει το χρυσό μετάλλιο. Εάν, όμως, ο χρόνος γυρνούσε πίσω θα έκανα πάλι το ίδιο. Οι φίλαθλοι ακόμη μιλάνε γι’ αυτή την πράξη, ενώ τα μετάλλια ξεχνιούνται», έχει πει ο Λεμιέ σε συνεντεύξεις.
Σήμερα ο Λεμιέ ζει σε ένα παραθαλάσσιο χωριό του Καναδά, στο Σέμπα, και θεωρείται από τους καλύτερους προπονητές ιστιοπλοΐας. Στη συλλογή του δεν υπάρχει ολυμπιακό μετάλλιο, αλλά υπάρχει ένα σημαντικότερο: αυτό του ήθους και της αλληλεγγύης. «Στον αθλητισμό μπορείς να προσπαθείς σκληρά σε ολόκληρη τη ζωή σου και να λάβεις ελάχιστες επιβραβεύσεις. Γι’ αυτή τη διάσωση μιλάμε ακόμη, παρόλο που έχουν περάσει τόσα χρόνια», δήλωσε το 2012 σε μία συνέντευξη.
Η 24η Σεπτεμβρίου 1988 μπορεί να έχει σημαδευθεί από έναν αγώνα 100 μέτρων με πρωταγωνίστριες τις απαγορευμένες ουσίες, την ίδια ημέρα, όμως, ο Λεμιέ έδειξε ποιο είναι το πραγματικό νόημα των Ολυμπιακών Αγώνων. Αυτό που δίδαξαν οι Αρχαίοι Ελληνες και οραματίστηκε ο Πιερ ντε Κουμπερτέν.