Ο αρχιτέκτων που έκανε κλασικό τον 20ό αιώνα

Ο αρχιτέκτων που έκανε κλασικό τον 20ό αιώνα

2' 36" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Νίκος Βαλσαμάκης, από τους επιφανέστερους αρχιτέκτονες της Ελλάδος με έργο διαρκές και διαυγές σε διάστημα που αγγίζει τον μισό αιώνα, αναγορεύεται τη Δευτέρα σε επίτιμο διδάκτορα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ίδρυμα από το οποίο είχε ο ίδιος αποφοιτήσει το 1953. Είναι η τρίτη μεγάλη διάκριση που δέχεται ο Νίκος Βαλσαμάκης. Είχε προηγηθεί η αναγόρευσή του από το Αριστοτέλειο (1991) και η βράβευσή του από την Ακαδημία Αθηνών (1999) με το Αριστείο της Τάξεως των Γραμμάτων και Καλών Τεχνών. Η νέα βράβευση, αυτήν τη φορά από το ΕΜΠ, έρχεται ως επισφράγιση μίας αδιάλειπτης πορείας με πολυσήμαντη παραγωγή που συνδέθηκε με όλες τις μεταπολεμικές φάσεις της ελληνικής κοινωνίας. Στην εκδήλωση της Δευτέρας (Αίθουσα Τελετών ΕΜΠ, 7μ.μ., στην οποία θα μιλήσουν οι καθηγητές Νίκος Καλογεράς και Δημήτρης Φιλιππίδης, ο Νίκος Βαλσαμάκης θα παρουσιάσει διαφάνειες από τα πιο πρόσφατα έργα του, σε μία από τις σπάνιες δημόσιες εμφανίσεις του.

Ο Νίκος Βαλσαμάκης έχει μελετήσει πλήθος κτιρίων από την εποχή που, φοιτητής ακόμη (!) το 1951, είχε σχεδιάσει την πολυκατοικία της οδού Σεμιτέλου 5, ώς τα πρόσφατα χρόνια που η ωριμότητα και η εμπειρία τον οδηγούν σε έργα μεγάλης εμβάθυνσης. Η συνθετική γνώση του Νίκου Βαλσαμάκη έχει συμβάλλει σε λύσεις που εμπλούτισαν την ελληνική αρχιτεκτονική και την προσανατόλισαν εγγύτερα στη διεθνή σκηνή. Είναι δύσκολο να κατατάξει κανείς το έργο του και να το εντάξει σε κύκλους, καθώς ο Νίκος Βαλσαμάκης έχει ασχοληθεί με διάφορες τυπολογίες κτιρίων, μικρής και μεγάλης κλίμακας, στην πόλη και στις περιαστικές ζώνες. Μπορεί να μνημονευθεί, ωστόσο, η προσωπική σφραγίδα του στον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε ζητήματα που θέτει η ολοένα και πιο σύνθετη ελληνική κοινωνία: ο νέος τύπος των αστικών πολυκατοικιών των δεκαετιών του ’50 και ’60 (π.χ. Βασ. Σοφίας 86 και 129) που προσπερνούν τον συντηρητικό κλασικό μοντερνισμό και την τυποποίηση των κατοπινών χρόνων. Οι πρωτοποριακές επαύλεις στην Ανάβυσο (Παράσχη και Λαναρά, 1961) με την λύση του πρόβολου χωρίς υποστυλώματα, την ενιαία τζαμαρία και τη σύνθεση του εσωτερικού και του εξωτερικού χώρου. Το πρώτο curtain wall (υαλοπέτασμα) στην Ελλάδα (πλ. Καπνικαρέας, 1958). Τα ξενοδοχεία «Αμαλία», από τον ειρηνικό μοντερνισμό της Αθήνας (1957) στη σταθερή νεοκλασική επαναγραφή στο Ναύπλιο (1980). Το συγκρότημα «Δαίδαλος» στην Κω (1988-91), όπου η εμπειρία διοχετεύεται σε μία σύνθεση υψηλής ποιότητας. Από τα πιο γνωστά και σημαντικά έργα του, και το κτίριο-ναυαρχίδα της Alpha Bank στην οδό Σταδίου, όπου οι αναφορές στον ιταλικό νεο-ρασιοναλισμό, συνέβαλαν σε μια ζητούμενη νέα μνημειακότητα στο αθηναϊκό κέντρο. Ενα φωτισμένο τη νύχτα σπίτι του Βαλσαμάκη συμπυκνώνει την ποίηση του δικού του μοντερνισμού.

Ημέρα των ενενηκοστών γενεθλίων του ποιητή θα ήταν η σημερινή, και αυτό το διήμερο διάλεξε η Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, που εδρεύει στη γενέθλια πόλη, το Ηράκλειο της Κρήτης, για να τιμήσει τη μνήμη του. Στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, θα φιλοξενηθεί μια μικρή έκθεση, με 60 φωτογραφίες από την παιδική του ηλικία ώς το 1996, και ενδεικτικά μερικά από τα βιβλία του και κάποιες μεταφράσεις έργων του, «περίπου τριάντα, από ιδιαίτερες γλώσσες» μαζί με δύο ζωγραφικά έργα του Ελύτη, ένα κολάζ και μια τέμπερα, όπως είπε στην «K», η Ιουλίτα Ηλιοπούλου, η οποία φρόντισε και γι’ αυτήν την εκδήλωση, και θα παρουσιάσει απόψε στο Ηράκλειο τη νέα έκδοση του «Σηματολογίου».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή