Δεν έχουν τέλος όπως φαίνεται τα πάθη του Επικούριου Απόλλωνα στις Βάσσες Φιγαλείας. Με ενάμιση χρόνο καθυστέρηση εξετάστηκε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η προμελέτη για τη δημιουργία εργοταξίου στην περιοχή του ναού, προκειμένου να προχωρήσουν τα αναστηλωτικά έργα. Σαν να μην έφτανε αυτό, ενάμιση χρόνο τώρα το Δημόσιο πληρώνει ενοίκιο για τη φύλαξη του γερανοφόρου οχήματος που ήρθε από το εξωτερικό, χωρίς αυτό να χρησιμοποιείται στα έργα.
Η πρώτη προμελέτη για τη δημιουργία εργοταξιακών οικημάτων στον αρχαιολογικό χώρο (όπως και οικημάτων για τη φύλαξη του γερανοφόρου) συζητήθηκε στον ΚΑΣ την ίδια εποχή, αλλά απορρίφθηκε. Το θέμα σχεδόν ξεχάστηκε μέχρι που προχθές επανήλθε. Αποτέλεσμα της καθυστέρησης, εκτός των άλλων, ήταν να καταβάλλεται ενοίκιο φύλαξης για το όχημα που ήταν σε απραξία. Μέλος του ΚΑΣ μάλιστα σχολίασε χαρακτηριστικά ότι «θα πληρώσουμε διπλά τη γερανογέφυρα», εννοώντας τα χρήματα του ενοικίου φύλαξης.
Το Συμβούλιο, πάντως, ενέκρινε προχθές νέα προμελέτη για την εγκατάσταση του εργοταξίου στον Επικούριο και τώρα απομένει να συνταχθεί και να συζητηθεί η οριστική μελέτη. Από τα καλύτερα διατηρημένα δείγματα της κλασικής αρχιτεκτονικής, ο ναός που χτίστηκε το 430 – 410 π.Χ. από τον αρχιτέκτονα του Παρθενώνα, Ικτίνο, αντιμετωπίζει σήμερα δυστυχώς πολλά προβλήματα. Από τη μία λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν στην ειδυλλιακή περιοχή του όρους Λυκαίου, αλλά και εξαιτίας της φύσης του εδάφους που ‘ναι χτισμένος.
Το ΚΑΣ σε παλαιότερη συνεδρίασή του είχε αποφασίσει ύστερα από πρόταση της Επιτροπής Συντήρησης του Μνημείου, τη σταδιακή αποσυναρμολόγηση του ναού και την αποκαθήλωση 2.000 αρχιτεκτονικών μελών, τη συντήρηση και την επαναφορά στην αρχική τους θέση. Ηδη η καταβίβαση των επιστυλίων έχει ξεκινήσει και σε λίγο θα αρχίσουν να κατεβαίνουν και οι κίονες. Ο εργοταξιακός χώρος λοιπόν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ομαλή εξέλιξη του έργου, αφού η γερανογέφυρα θα μεταφέρει από τον ναό στο εργοτάξιο τα βαριά αρχιτεκτονικά μέλη.
Το εργοτάξιο δεν θα είναι περισσότερο από 360 τ.μ., από τα οποία τα 260 θα είναι η περιοχή που θα καλύψει με τον όγκο της η γερανογέφυρα και τα υπόλοιπα τα εργαστήρια. Εκεί θα τοποθετηθούν τα επιστύλια και ο σηκός, ενώ οι κίονες στο εσωτερικό της τέντας.
Οσο για την τελευταία που τοποθετήθηκε πάνω από το μνημείο το 1987, θα ξηλωθεί -κατά τα λεγόμενα των μελών του ΚΑΣ- μαζί με το εργοτάξιο. Το ερώτημα βέβαια είναι πότε θα ολοκληρωθεί το σημαντικό αυτό έργο στις Βάσσες Φιγαλίας «από τα πιο ιδιόμορφα που χρειάζεται βοήθεια», όπως υπογράμμισε ο κ. Λαμπρινουδάκης. Σύμφωνα με τα αρχικά χρονοδιαγράμματα επρόκειτο να διαρκέσει 15 με 20 χρόνια, με τις καθυστερήσεις όμως που παρατηρούνται, άγνωστος παραμένει ο χρονικός ορίζοντας των εργασιών.
Αλλά ο «πολιτιστικός τουρισμός» (cultural tourism) δεν είναι κάτι καινούργιο. Θυμηθείτε τις ηρωίδες της Ιντιθ Ουόρτον να επισκέπτονται στα τέλη του 19ου αιώνα τις αρχαιότητες της Ρώμης και της Ελλάδας με τους οδηγούς Baedekers ανά χείρας. Σήμερα, ασφαλώς, μιλάμε για πολύ διαφορετικά μεγέθη. Στον σύγχρονο κόσμο, το πρώτο Μουσείο που συγκέντρωσε αναπάντεχα μεγάλη προσοχή ήταν το Γκούγκενχαϊμ της Νέας Υόρκης, όταν εγκαινιάστηκε το 1943 (σήμερα κατασκευάζεται στο Μανχάταν μία νέα πτέρυγα σε σχέδια του Φρανκ Γκέρι). Αντίστοιχα, η Ευρώπη έπρεπε να περιμένει έως το 1977 για να υποδεχτεί τα μουσεία νέας γενιάς: ο λόγος για το Κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι.