Οι μέρες κυλούν, η «συγκομιδή» μας αλλάζει πρόσωπο. Στο Διεθνές Διαγωνιστικό, τρεις ταινίες σημειώνουν μια σαφή διαφοροποίηση από την περιορισμένη οπτική και την ημιανάπτυξη των θεμάτων, που σημείωσα δύο φορές. Ερχονται από τρία διαφορετικά άκρα της Γης, και ενδιαφέρουν, πέρα από τις ατέλειές τους.
Το «Καθυστερημένο Προξενιό» συνδυάζει πολλαπλές πολιτισμικές επιρροές. Ο σκηνοθέτης Ντοβέρ Κοσασβίλι,γεννήθηκε στη Γεωργία, αλλά μεγάλωσε στο Ισραήλ. Οι ήρωές του φέρουν ανάλογα στίγματα. Και έτσι, με ματιά οξεία και χιούμορ ενδόμυχα δραματικό, θυμίζει τον Ιοσελιάνι, ενώ καταπιάνεται με τη σύγκρουση παράδοσης και σύγχρονης ζωής, στην οικογένεια, τον γάμο και τον (σαρκικό) έρωτα. Στην αρχή μοιάζει με εξαιρετική ηθογραφική κωμωδία.
Γονείς, θείοι, χοντρές θεληματικές γυναίκες επιχειρούν, ακόμη μια φορά, να παντρέψουν, με παραδοσιακό προξενιό, τον γιο που έγινε 31 χρονών και πλησιάζει να πάρει το διδακτορικό του στη Φιλοσοφία. Πολύ γρήγορα, εκτίθεται η αντίθεση των νέων νοοτροπιών. Στο τετ-α-τετ με τη δεκαεπτάχρονη νύφη, η παιδούλα, με ψυχρότητα εκτελεστή, του δηλώνει την απαίτησή της να παντρευτεί πλούσιο και άλλα παγερά. Αλλά και ο ίδιος έχει δεσμό με μια όμορφη διαζευγμένη και μητέρα, 34 χρονών. Η οικογένεια επελαύνει με απειλές… «Νονού». Ομως και οι νεωτεριστές υπόκεινται σε αναχρονιστικές δεισιδαιμονίες, όπως η μαγγανεία της νεαρής χήρας, έπειτα από μια πολύ ελεύθερα τολμηρή ερωτική σκηνή.
Η Ταϊβάν πάλι μας προσφέρει μοντέρνο σινεμά με στυλ. «Το είδωλο στον καθρέφτη» του Χσιάο Για-Σουάν θέτει τον «ουδέτερο» ήρωά του μέσα σε κύκλους διαβρωτικής επίδρασης δύο αντίθετων γυναικών. Εχοντας χάσει σε τροχαίο ατύχημα τη «γραμμή της ζωής» στο χέρι του, αναλαμβάνει τον προδιαγεγραμμένο, κλειστό ρόλο του ενεχυροδανειστή, αντί του άρρωστου πατέρα του. Μέσα στο ασφυκτικό μαγαζάκι, με τις επαναλαμβανόμενες «ψυχρές» λειτουργίες και τους πατρικούς κανόνες, η μικρή Εκο εισάγει το ερωτικό παιχνίδι, την αναζήτηση της μοίρας στη χειρομαντεία. Μια μυστηριακή πελάτισσα, ανώνυμη, επονομαζόμενη «καταλαβαίνω» θα τον παρασύρει εκτός, στον αβέβαιο, επικίνδυνο κόσμο της περιπέτειας, της απατηλής ανταλλαγής με τους τρίτους. Γοητεία και νέα ελευθερία; Κάδρα κινούμενης κομψότητας, γραμμών και χρωμάτων, ο Χου Χσιάο – Χσιεν και ο Γουόνγκ Καρ – Βάι δεν βρίσκονται μακριά.
«Τα τραγούδια τρέλας της Φερνάντα Χουσεΐν» του Τζον Τζιανβίτο, είναι μια πολύτιμη, μοναδική ταινία από τις ΗΠΑ. Ο σκηνοθέτης έχει πολιτική άποψη και αναζητεί και ένα σχήμα πολιτικού κινηματογράφου, στην πολυσυλλεκτική σύνθεση. Θυμόμαστε σχετικά μόνο τον Ρόμπερτ Κρέιμερ, ο Τζον Σέιλς είναι ρεαλιστής και συγκεκριμένος. Ο Τζιανβίτο θέλει να ξύσει την τεχνητά κλειστή συνείδηση της Αμερικής, να ξυπνήσει την ενοχή αλλά και το έλεος, σε σχέση με τον πόλεμο του Κόλπου, την Καταιγίδα της Ερήμου, τη διαφυλετική συνοχή. Τρεις ιστορίες, η Μεξικάνα μάνα που της σκοτώνουν τα παιδιά γιατί ονομάζονταν Χουσεΐν, ο μαθητής που φεύγει από την άκαμπτη οικογένεια και γίνεται ακτιβιστής, ο βετεράνος του πολέμου που «τιμάται» αλλά απομένει χωρίς δουλειά. Επικές διαστάσεις, τρεις ώρες και ματιά επίμονη, εικαστική στο τοπίο της Αμερικής, σαν τραγική επίκληση. Ερασιτέχνες ηθοποιοί, παρεμβολές μουσικές, ντοκιμαντέρ. Ολα μαζί συγκινητικά αλλά και άκαμπτα, σύνθεση διανοητική, το δράμα μέσα στη σκηνή λιγοστό και όχι πάντα εύστοχο. Οι χρόνοι μακρότατοι και υπέρ το δέον τελετουργικοί για μηνύματα και αισθήματα, που έχουν ήδη αφομοιωθεί από τον θεατή.