Κότσι: Το μόνο που φοβάμαι είναι να μην πω ψέματα…

Κότσι: Το μόνο που φοβάμαι είναι να μην πω ψέματα…

3' 4" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δύο ταινίες μυθοπλασίας γυρίστηκαν φέτος στην Αλβανία, και οι δύο είχαν διεθνή καριέρα: τα «Συνθήματα» του Γκιέργκι Τζουβάνι συμμετείχαν στο «Δεκαπενθήμερο των σκηνοθετών» του Φεστιβάλ Καννών και τα «Τίρανα έτος μηδέν» του Φατμίρ Κότσι απέσπασαν τον Χρυσό Αλέξανδρο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Η χώρα στη δίνη αλλαγών, ο κινηματογράφος της αναπτύσσεται δυναμικά, οι σκηνοθέτες της «εισβάλλουν» με την κάμερα στην κοινωνία, ανατέμνοντας δομές, ηθική, σκέψη και ιδεολογικό υπόβαθρο και το πέρασμά τους είναι σαρωτικό.

Ο Κότσι κινηματογραφεί το απόλυτο χάος. Την Αλβανία του 1997, όπου τίποτε δε λειτουργεί και οι περισσότεροι ονειρεύονται να φύγουν. Τα τοπία που καταγράφει ο Κότσι «διχάζονται» ανάμεσα σε έναν απέραντο σκουπιδότοπο και σε μέρη με εντυπωσιακές φυσικές ομορφιές. Το ανθρώπινο μωσαϊκό του έχει «απ’ όλα»: Εναν πατέρα που συνεχίζει να ζει σαν να βρίσκεται υπό το καθεστώς του Στάλιν. Μια πρώην Μις Αλβανία που θέλει να κάνει καριέρα μανεκέν στο Παρίσι. Τον φίλο της, φορτηγατζή, που θέλει να μεταναστεύσει στην Ιταλία. Εναν Γερμανό φαντάρο και μια Γαλλίδα δημοσιογράφο σε διακοπές. Τους θεατές ενός τοπικού κινηματογράφου που παρακολουθούν μια ασιατική ταινία πυροβολώντας με Καλάσνικοφ… Μια χώρα που από την απομόνωση του Χότζα, διαλύεται σε μια χαοτική «δημοκρατία» της διαφθοράς, των πυραμίδων τζόγου, της επιτακτικής επιθυμίας για φυγή.

Ο Κότσι κινηματογραφεί ό,τι βλέπει: Με τόλμη, χωρίς αναστολές και επιφυλάξεις. Τόσο ώστε να προκαλεί σοκ όχι μόνο στους ξένους θεατές, αλλά και στους συμπατριώτες του, όπως ομολόγησε σε μια σύντομη συνομιλία του με την «Κ» αμέσως μετά την τελετή της απονομής των βραβείων: «Στην προβολή της ταινίας στη Θεσσαλονίκη συνέβη κάτι που με τάραξε: Μια Αλβανή, νεαρή γυναίκα άρχισε να κλαίει με λυγμούς. Με πλησίασε και μου είπε: «Εντάξει, είναι πολύ καλή η ταινία σας αλλά γιατί δείξατε μόνον αυτήν την πλευρά της Αλβανίας; Είμαστε μια χώρα με πολιτισμό και παράδοση…»

-Πώς κινηματογραφήσατε το… χάος;

-Είναι απλό. Καταγράφαμε ό,τι βλέπαμε. Δεν δημιουργήσαμε ντεκόρ, ούτε για τις εξωτερικές ούτε για τις εσωτερικές λήψεις. Η Αλβανία έχει δύο πρόσωπα τώρα. Το ένα είναι μιας χώρας που βρίσκεται στη διαδικασία αλλαγών και εξέλιξης και το άλλο, αυτό που, κυρίως, καταγράφει η ταινία και μας είναι πολύ δύσκολο να αποδεχτούμε.

-Το δεύτερο είναι το πιο σύνηθες πρόσωπο;

-Και τα δύο πρόσωπα είναι, πλέον, συνήθη. Γι’ αυτό και κατέγραψα μια διαδρομή από τα Τίρανα προ τον Νότο, που είναι πιο ανεπτυγμένος. Ηθελα να συμπεριλάβω και τις δυο εκδοχές μιας πραγματικότητας που οφείλουμε να αποδεχτούμε. Εχουμε όμορφα βουνά, θάλασσες, υπέροχη φύση, αλλά πρέπει να τη διατηρήσουμε, με τον ίδιο τρόπο που πρέπει να κρατήσουμε ζωντανές τις ανθρώπινες αξίες.

-Χρειαζόταν πολύ κουράγιο και τόλμη για να δείξετε μια χώρα, τη χώρα σας, σαν έναν απέραντο, χαώδη, σκουπιδότοπο…

-Από ψυχολογικής πλευράς ήταν πολύ δύσκολο για μένα, αλλά ξέρω επίσης και τον εαυτό μου: Δεν φοβάμαι τίποτα… Το μόνο που φοβάμαι είναι να μην πω ψέματα.

-Η ταινία βασίζεται σε πραγματικές ιστορίες;

-Ναι. Ολα είναι πραγματικά γεγονότα που άντλησα από τη ζωή και από τις εφημερίδες, τα τελευταία 7 χρόνια. Μας αρέσει ή όχι, την αποδεχόμαστε ή όχι, αυτή είναι η αλήθεια. Βέβαια, εδώ και 3 – 4 χρόνια ο αριθμός των Αλβανών που εγκαταλείπουν τη χώρα έχει μειωθεί σημαντικά, σε σύγκριση με παλαιότερα. Συνολικά, πάντως, τα τελευταία 11 χρόνια έφυγαν ένα εκατομμύριο Αλβανοί.

-Τι σκέφτεστε για το μέλλον της χώρας σας;

-Υπάρχει δυναμική. Είμαι πολύ αισιόδοξος.

-Το ίδιο ισχύει και για το κινηματογραφικό μέλλον της;

-Είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για «νέα γενιά», αλλά υπάρχουν τα σημάδια μιας «γένεσης».

Ο Φατμίρ Κότσι ετοιμάζει ήδη την επόμενη ταινία του, που βασίζεται σε ένα μικρό διήγημα του Ισμαήλ Κανταρέ «The wrong year», που διαδραματίζεται στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μ.Κ

Το βραβείο ερμηνείας 2ου ανδρικού ρόλου, ύψους 2 εκατ. δραχμών, απονέμεται στον Σπύρο Σταυρινίδη, για την ερμηνεία στην ταινία «Αιώνιος φοιτητής».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή