Σύνθεση μέσω της… αποσύνθεσης

Σύνθεση μέσω της… αποσύνθεσης

1' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Carlo Emilio Gadda – Η γνώση του πόνου – Μετ.: Χαρά Σαρλικιώτη – Εκδ. Αγρα

Ο Ιταλός συγγραφέας Carlo Emilio Gadda (Ιταλία, 1893-1973) υπήρξε δημιουργικός κυρίως τις δεκαετίες του ’30 και του ’40, όταν νωρίς ακόμα υιοθέτησε καινούργιους τρόπους έκφρασης στο μυθιστόρημα, κάτι που αναπτύχθηκε περισσότερο τις επόμενες δεκαετίες. Το μοντέρνο ύφος στα έργα του Κόνραντ και του Τόμας Μαν -αν και ανήκουν σε άλλες εποχές- δεν σπάει τα δεδομένα του περιεχομένου και της συνοχής των διαφόρων περιστατικών της υπόθεσης, αυτό το οποίο συμβαίνει με το αντιμυθιστόρημα.

Ετσι, λίγο πρώιμα ο Gadda, και ίσως επηρεασμένος από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα του υπερρεαλισμού σε άλλες μορφές τέχνης, εξέφρασε το παράλογο και το ασύνδετο, το συνειδητό και το ασυνείδητο, το όνειρο και τον συνειρμό. Και ενώ στην αρχή έχει κανείς την εντύπωση ότι ο συγγραφέας καταθέτει τις εμπειρίες του από τον γενέθλιο τόπο, λίγο αργότερα ανακαλύπτει ότι πρόκειται για έναν τόπο πέραν του εδώ. Θα μπορούσαν να συμβούν τα ασυνεχή γεγονότα σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, αδιάφορο πού ακριβώς.

Ο αφηγητής φαίνεται να συγκεντρώνει κομμάτια της ζωής για να συνθέσει μέσω της αποσύνθεσης -ας ακούγεται παράδοξο, δεν υπάρχει μεγαλύτερο παράδοξο από την ίδια τη ζωή- τον ήδη χαμένο χρόνο. Οι σχετικά οικείες καταστάσεις μεταπλάθονται σιγά σιγά σε παράδοξες, αντιφατικές εικόνες, στις οποίες εμπλέκονται ιστορικά πρόσωπα της Λατινικής Αμερικής. Σ’ αυτές τις χωρίς πλοκή αφηγήσεις σαρκάζεται η καθημερινότητα, οι μικρές και μεγάλες στιγμές, ενώ εκμηδενίζεται η αξία των χρήσιμων πραγμάτων. Μερικές φορές, μάλιστα, γίνεται φανερή η παντελής έλλειψη συναισθηματικής εμπλοκής των σκιωδών προσώπων στα δρώμενα, ενώ η αφήγηση πότε έχει τη μορφή του μονολόγου πότε του διαλόγου, ο οποίος ενίοτε χαρακτηρίζεται για τη δραματικότητά του. Ο κατακερματισμός του λόγου αντανακλά την ανατροπή της πραγματικότητας, την κατάργησή της, αλλά και την αποσπασματικότητα της ζωής. Αραγε, ο πόνος είναι υπεύθυνος για την απονέκρωση του συναισθήματος;

Ο Gadda, πάντως, υπήρξε πρωτοπόρος στο μοντέρνο είδος του μυθιστορήματος, καθώς έσπασε τη μορφή του κλασικού, αλλά και καινοτόμησε παρουσιάζοντας τα χωρίς νόημα και ειρμό επεισόδια της καθημερινής ζωής. Το κείμενο είναι δύσβατο και ο αναγνώστης πρέπει να είναι εξοικειωμένος με τον παραληρηματικό, ασύνδετο τρόπο έκφρασης. Σίγουρα ο συγγραφέας ήταν πολύ πιο μπροστά από την εποχή του… Σε έναν διαρκή μέλλοντα χρόνο, κατά τον οποίο όλα τα πράγματα -ακόμα και το σώμα του κειμένου- καταρρέουν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή