Τον Ιούλιο του 2004, λίγες εβδομάδες πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων, ένα πλοίο της μινωικής περιόδου θα καταπλέει στο λιμάνι του Πειραιά. Αυτός θα είναι ο σημαντικότερος, ίσως, σταθμός του σημαντικού ερευνητικού προγράμματος ανακατασκευής του αρχαίου μινωικού πλοίου που βρίσκεται σε εξέλιξη, με πρωτοβουλία του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης. Για τη συνέχεια, εξετάζεται το ενδεχόμενο μεταφοράς του στο Ολυμπιακό Στάδιο, ώστε να τύχει της μεγαλύτερης δυνατής προβολής.
Μόνιμα στα Χανιά
Η τεκμηριωμένη εκδοχή του πλοίου ανακατασκευάζεται στα Χανιά και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως τον Δεκέμβριο του 2003? η τελετή καθέλκυσης έχει οριστεί για την 1η Δεκεμβρίου. Θα ακολουθήσει τον Ιούνιο το πειραματικό ταξίδι από τα Χανιά στην Αττική με ενδιάμεσους σταθμούς τα Αντικύθηρα, τα Κύθηρα, τη Μονεμβασιά, το Κυπαρίσσι Αρκαδίας και την Υδρα.
Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες θα επιστρέψει στα Χανιά και θα αποτελέσει το κύριο έκθεμα μόνιμης έκθεσης που θα στεγασθεί σε ενετικό νεώριο του παλιού λιμανιού της πόλης. Το μινωικό πλοίο θυμίζει αθηναϊκή τριήρη αλλά πρόκειται για σαφώς προγενέστερη εκδοχή αρχαιοελληνικής ναυπηγικής? ενός κωπήλατου προϊστορικού πλοίου, νησιωτικής τυπολογίας, του 15ου αιώνα π.Χ. Ερχεται, δε, να προστεθεί σε ανάλογες προσπάθειες αναβίωσης πλοίων της αρχαιότητας (π.χ. το πλοίο της Κυρήνειας, κ.ά.), διευρύνοντας έτσι την τεχνογνωσία πάνω στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Το πρόγραμμα ανακατασκευής διεξάγεται από την οκταμελή διεπιστημονική ερευνητική ομάδα «ΝΑΥΔΟΜΟΣ», που ήδη έχει μετεξελιχθεί σε «Ινστιτούτο Ερευνας της Αρχαίας Ναυπηγικής και Τεχνολογίας», υπό τη διεύθυνση του αρχιπλοιάρχου Απ. Κούρτη. Χορηγός επικοινωνίας του προγράμματος είναι η «Καθημερινή».
Λόγω έλλειψης πρωτογενών αρχαιολογικών ευρημάτων, η έρευνα βασίζεται σε δευτερογενείς κυρίως πηγές: φυσικό και γεωγραφικό περιβάλλον στο οποίο ιστορικά κινήθηκε το πλοίο, φυτικές πρώτες ύλες που ήσαν διαθέσιμες για τη ναυπήγησή του, ξυλουργικά εργαλεία που τότε υπήρχαν και μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κ.ά.
Η εκδοχή που προέκυψε από την έρευνα αποδίδει ένα πλοίο κωπήλατο με βοηθητική ιστιοφορία, χτισμένο από διχοτομημένους κορμούς κυπαρισσιού, ραμμένους μεταξύ τους με σχοινιά. H εσωτερική χωροταξία του πλοίου, σε συνδυασμό με την εργονομία και ανθρωπομετρία του πληρώματός του, διαμορφώνουν ένα σκαρί, μήκους 17 μ. και πλάτους 4 μ. περίπου. Πολύτιμη ήταν η συνδρομή της ψηφιακής τεχνολογίας καθώς όλες οι διαδικασίες της ναυπήγησης μελετήθηκαν πρώτα σε τρισδιάστατο ψηφιακό μοντέλο. O προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 1 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί σε μεγάλο μέρος από χορηγίες. Δ. Ρηγ.