«Μας έσπρωξε στο κενό χωρίς αλεξίπτωτο ο Νίκος Κούρκουλος». M’ αυτή τη φράση ο σκηνοθέτης Στάθης Λιβαθινός περιέγραψε την εμπειρία της πρώτης παρουσίας του στην αρχαία τραγωδία και στην Επίδαυρο με τη «Μήδεια» του Ευριπίδη, εκπροσωπώντας το Εθνικό Θέατρο. Εχοντας δίπλα του τους περισσότερους συντελεστές της παράστασης (που θα κάνει πρεμιέρα στις 20 Ιουλίου στην Αχρίδα, στο διεθνές φεστιβάλ που διοργανώνεται εκεί κάθε χρόνο), δήλωσε -σχεδόν με δέος- την εμπειρία του από την πρώτη επαφή του με την αρχαία τραγωδία.
«Κανείς δεν μπορεί να νιώσει πραγματικά έτοιμος για μια τέτοια εμπειρία». Ενιωθε όμως δύσκολα να μιλήσει για την πορεία αυτής της προετοιμασίας αφού «είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για την αρχαία τραγωδία χωρίς να πει κοινοτοπίες».
Εξι μήνες διήρκεσε η προετοιμασία των συντελεστών της «Μήδειας». Γι’ αυτό το διάστημα «μη φανταστείτε μόχθο, φανταστείτε χαρά» είπε ο Στάθης Λιβαθινός. Και συνέχισε συνοψίζοντας την απάντηση που θα έδινε αν τον ρωτούσε κανείς τι είναι για εκείνον η αρχαία τραγωδία: «H αρχαία τραγωδία είναι ένα είδος θεάτρου που δεν μπορεί να υπάρξει παρά μόνο μέσα από την ομαδική προσπάθεια. Σκοπός μας είναι να εμφανιστούμε στην Επίδαυρο ως μια ομάδα ανθρώπων που αντιμετώπισε το άγνωστο με τον τρόπο που διέθετε».
Πρωτιά για πολλούς είναι η φετινή «Μήδεια» του Εθνικού Θεάτρου: του Στάθη Λιβαθινού, της Ταμίλα Κουλίεβα (Μήδεια), του ποιητή Στρατή Πασχάλη που υπογράφει τη μετάφραση και φυσικά των υπόλοιπων συντελεστών, οι περισσότεροι νέοι ταλαντούχοι ηθοποιοί.
Παραδοσιακά, στις συνεντεύξεις Τύπου για αρχαίες τραγωδίες, μετά τον σκηνοθέτη, τον λόγο παίρνει ο μεταφραστής. Λίγο πριν πάρει τον λόγο ο Στρατής Πασχάλης, ο Στάθης Λιβαθινός περιέγραψε τη «ζωντανή συγκίνηση που νιώσαμε ακούγοντας τη δουλειά του», αφού «οι μεταφράσεις είναι ένα καινούργιο έργο με αφορμή το έργο».
«Συμμετέχω στο θέατρο και με το άλλο πόδι πατώ στη λογοτεχνία» είπε αρχίζοντας την περιγραφή της δικής του εμπειρίας ο Στρατής Πασχάλης. «Αντιμετώπισα την πρόταση με μεγάλο δέος και δισταγμό. Είναι η πρώτη φορά που ασχολούμαι με τη μεταφορά αρχαίας τραγωδίας στα νέα ελληνικά. Τα μόνα μου εφόδια γι’ αυτό: η ποιητική μου αίσθηση και εμπειρία, όσο και τα αρχαία ελληνικά που έμαθα από καλούς φιλολόγους στα χρόνια του ’70. H καλλιτεχνική πρόκληση ήταν αρκετά δελεαστική, ώστε να με κάνει να ξεπεράσω, ώς έναν βαθμό τον δισταγμό μου. Οχι όμως και το δέος». Εκτός από το δέος, ο νέος μεταφραστής της «Μήδειας» είχε να αντιμετωπίσει και «μια μεταφραστική παράδοση. Νομίζω πως θα ήταν εξίσου λάθος να θελήσει κανείς είτε να μιμηθεί είτε και να αποφύγει αυτήν την παράδοση».
Στη φετινή «Μήδεια» του Εθνικού, τον ομώνυμο ρόλο υποδύεται η Ταμίλα Κουλίεβα, τροφός η Μαρία Σαββίδου, παιδαγωγός ο Γιώργος Δάμπασης, Κρέων ο Δημήτρης Ημελλος, Ιάσων ο Γιάννης Μαυριτσάκης, Αιγέας ο Βασίλης Ανδρέου, Αγγελος ο Αρης Τρουπάκης. Τα σκηνικά – κοστούμια υπογράφει η Ελένη Μανωλοπούλου, τη μουσική ο Θοδωρής Αμπαζής, τη χορογραφία η Μαριέλα Νέστορα, τη φωνητική προετοιμασία η Ιρίνα Πρόμπτοβα και την κινησιολογία ο Αντρέι Στσούκιν.
Μετά την Αχρίδα, η «Μήδεια» θα ταξιδέψει στη Σάμο (27-28/8) και ακολουθούν Μουδανιά, Επίδαυρος (8-9/9) και οκτώ ακόμα παραστάσεις σε ισάριθμες πόλεις.