Το κτίριο της Νομικής Σχολής στην οδό Σόλωνος υπήρξε για πολλά χρόνια μια ανοιχτή μαύρη τρύπα στο κέντρο της Αθήνας. Οι μπαρουτιασμένοι από το καυσαέριο τοίχοι του, σε συνδυασμό με την αδυναμία των φοιτητών να υπερασπιστούν ένα μίνιμουμ αισθητικής ευπρέπειας, είχαν συμβάλει στην απαξίωση ενός κατά τ’ άλλα ιστορικού ακαδημαϊκού χώρου. Οσοι έπρεπε κατ’ ανάγκην να διασχίσουν τους κοινόχρηστους χώρους της Νομικής έμεναν κατάπληκτοι από το γενικό χάος και την οπτική ρύπανση. Τα αμφιθέατρα παρέπεμπαν στην προπολεμική Ελλάδα, οι υποδομές σχεδόν ανύπαρκτες, όλα στο έλεος της αυθαιρεσίας.
Πρόγραμμα
Η ηγεσία του Πανεπιστημίου Αθηνών έκρινε ότι η τωρινή απαράδεκτη κατάσταση δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί επ’ άπειρον. Πόσω μάλλον που τα τελευταία χρόνια το Καποδιστριακό έχει επιδοθεί σε μια αξιέπαινη προσπάθεια καταγραφής, εξορθολογισμού και εκμετάλλευσης της ακίνητης περιουσίας του στο κέντρο της πρωτεύουσας. Αν και το πρόγραμμα δεν προχωράει με ιδιαίτερα μεγάλη ταχύτητα, ωστόσο δίνει ελπίδες για την αποκατάσταση σημαντικών κτιριακών συγκροτημάτων που ανήκουν στην ιδιοκτησία του ακαδημαϊκού οργανισμού. Αυτό, ασφαλώς, ελάχιστα απασχολεί τους φοιτητές του Πανεπιστημίου Αθηνών που είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν τα μαθήματα τους σε ενοικιασμένα διαμερίσματα πολυκατοικιών του κέντρου. Γιατί, αν η αισθητική αναβάθμιση είναι το ένα σκέλος της επέμβασης που βρίσκεται σε εξέλιξη τους τελευταίους μήνες στην Νομική, το άλλο, και ίσως πιο σημαντικό, είναι η αύξηση των εκπαιδευτικών της χώρων κατά 30%.
Νέα είσοδος
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Το Μέγαρο Θεωρητικών Επιστημών, όπως είναι η επίσημη ονομασία της Νομικής, χτίζεται σχεδόν από την αρχή. Αν και ακόμα οι εργασίες δεν έχουν επεκταθεί στο παλιό κτίριο (με την πρόσοψη στην οδό Σόλωνος) όπου οι κατεδαφίσεις στο εσωτερικό θα περιοριστούν σε ορισμένες τοιχοποιίες, όλο το υπόλοιπο συγκρότημα ενισχύεται στατικά και κατασκευάζεται εκ βάθρων. H αλλαγή είναι και συμβολική: η «νέα» Νομική αποκτά καινούργια κύρια είσοδο, από τον πεζόδρομο της οδού Μασσαλίας. H σημερινή είσοδος, επί της Σόλωνος, αποκαθίσταται και θα παραμείνει ανοικτή για ιστορικούς λόγους.
Στη νέα είσοδο διαμορφώνεται ανοικτό αίθριο που σχηματίζουν τα μέτωπα τριών κτιρίων: από αριστερά, η επέκταση του παλαιού κτιρίου (είχε ανεγερθεί στις αρχές της δεκαετίας του ’70) όπου κατασκευάζεται ο μεγαλύτερος αριθμός αμφιθεάτρων, στο κέντρο, το διώροφο νεοκλασικό της οδού Σίνα και δεξιά, το «ροζ κτίριο» της Ακαδημίας στο οποίο επίσης εκτελούνται εργασίες από το Ιδρυμα Σ. Νιάρχου. Οι φοιτητές και οι διδάσκοντες θα εισέρχονται στους χώρους διδασκαλίας από την επέκταση της οδού Μασσαλίας. Ανάμεσα στο παλιό κτίριο και την επέκταση σχηματίζεται δεύτερο, μικρότερο αίθριο, το οποίο καλύπτεται από μεταλλικό στέγαστρο. Τα δύο κτίρια θα επικοινωνούν και με διαδρόμους.
Υπόγειο πάρκινγκ
Αξίζει να σημειωθεί ότι όλα τα γραφεία καθηγητών μεταφέρονται από τη Νομική σε άλλο χώρο, στο νούμερο 45 της Ακαδημίας. Κάτω από το αίθριο κατασκευάζεται υπόγειος χώρος στάθμευσης χωρητικότητας 110 αυτοκινήτων (με είσοδο από την οδό Σίνα). Ισως, όμως, η πιο σημαντική είδηση είναι η απόφαση των κατασκευαστών να επενδύσουν το κέλυφος του νέου κτιρίου με ειδικό αντι-γκράφιτι υλικό που θα καθιστά πολύ δύσκολη την αναγραφή συνθημάτων. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 2004, έχει προϋπολογιστεί σε δραχμές (3 δισ., 300 εκ.) και χρηματοδοτείται από πόρους του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ έχει εξασφαλιστεί και δάνειο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Το πρόγραμμα ανακατασκευής των κτιριακών χώρων του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Το σημαντικότερο έργο, η ανακαίνιση του Χημείου και η διαμόρφωση Μουσείου Φυσικών Επιστημών και Βιβλιοθήκης Κοινωνικών Επιστημών στους χώρους του, έχει ήδη δημοπρατηθεί και αναμένεται η επιλογή του εργολάβου. Αλλη σημαντική εξέλιξη είναι η ένταξη του Γρυπάρειου Μεγάρου, επί της οδού Σοφοκλέους, στον εκπαιδευτικό κορμό του Πανεπιστημίου. Αφού αποκατασταθεί, προβλέπεται να στεγάσει τα τμήματα Οικονομικών Επιστημών και Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.