H Ανδρος είναι ένα νησί που αγαπά ιδιαίτερα την τέχνη. Δεν είναι μόνο οι καταστηματάρχες που κάθε χρόνο αναρτούν στις βιτρίνες τους τα καλαίσθητα έντυπα για τις τρέχουσες εκθέσεις των ιδρυμάτων Γουλανδρή και Κυδωνιέως. Οι μόνιμοι κάτοικοι έρχονται στα εγκαίνια, καλοντυμένοι και χαμογελαστοί, υπερήφανοι που το νησί τους φιλοξενεί εικαστικά γεγονότα μεγάλου βεληνεκούς. Και ενώ τα γαλάζια πουλιά που κοσμούν την αφίσα της έκθεσης του Ζορζ Μπρακ έχουν αρχίσει να ξεθωριάζουν από τον δυνατό αιγαιοπελαγίτικο ήλιο που τα «λούζει» εδώ και ένα μήνα, μια νέα έκθεση έρχεται να ανανεώσει το ενδιαφέρον.
Το παλιό οίκημα του Ιδρύματος Πέτρου & Μαρίκας Κυδωνιέως, που βρίσκεται στην αρχή της μεγάλης δημοσιάς που οδηγεί στην κεντρική πλατεία της πόλης, φιλοξενεί την έκθεση «Μνήμες και πραγματικότητα» με δημιουργίες του Σωτήρη Σόρογκα και του Δημοσθένη Κοκκινίδη. Σοφή επιλογή εκ μέρους της επιμελήτριας Αθηνάς Σχοινά, η οποία εδώ και πολλά χρόνια καθορίζει το στίγμα του θεσμού «Πλόες», όπου εντάσσεται η έκθεση.
Δύο σημαντικοί καλλιτέχνες, καθηγητές στην ΑΣΚΤ, αφοσιωμένοι στον χρωστήρα, εραστές της ελληνικότητας, έκαναν πάντοτε ένα βήμα πέρα από τα καθιερωμένα.
Οταν περνά κανείς το κατώφλι, τον υποδέχεται ένα μεγάλο πορτρέτο της μητέρας του Σόρογκα? μια γυναίκα όμορφη, αρχοντική, απλή και επιβλητική, η πλέον αρμόζουσα για «οικοδέσποινα» της έκθεσης. Στις παρακείμενες αίθουσες τα έργα του ζωγράφου μαγνητίζουν το βλέμμα και προκαλούν τον θεατή να σταθεί πολύ ώρα μπροστά τους.
Σκουριασμένα μηχανήματα που τα γλύφει το κύμα, παλιά ξύλα, βότσαλα, πηγάδια. Σε όλα του τα θέματα επανέρχεται μια βασανιστική εμμονή: η γοητεία του «θνήσκοντος», η μαγεία του εγκαταλελειμένου, αποτυπωμένα με φοβερές λεπτομέρειες.
Στον επάνω όροφο, τα έργα του Κοκκινίδη γεμάτα θάλασσα και αινιγματικές μορφές. O ζωγράφος τοποθετεί βάρκες, αγγέλους και ήλιους που μοιάζουν με πύρινες μάζες στις «μεθωριακές» περιοχές του καμβά, λες και θέλουν να σπάσουν τα όριά του. Τα έργα του αυτά ήταν κλεισμένα για χρόνια στο εργαστήριό του και τώρα τα βλέπουμε για πρώτη φορά. Αναμφισβήτητα την παράσταση κλέβουν τα έντονα χρώματα σε σκληρές και μαλακές κλίμακες.
Αν το Μουσείο Γουλανδρή μας συστήνει μεγάλους δημιουργούς του εξωτερικού, το «Κυδωνιέως» μας φέρνει πιο κοντά στους συμπατριώτες μας, με έργα που μοσχοβολούν Ελλάδα. H έκθεση θα ολοκληρωθεί στις 28 Σεπτεμβρίου.