Οποιος σκοπεύει να «κατεβάσει» σήμερα από το Διαδίκτυο μουσικά αρχεία MP3, πρέπει να το ξανασκεφθεί. Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στον New Yorker, το διπλό κλικ που σου δίνει τη δυνατότητα να μεταφέρεις στο ψηφιακό αρχείο σου μουσικά κομμάτια από το αρχείο άλλου χρήστη, σε κάνει άμεσα υπεύθυνο για την καταβύθιση του κόσμου στον Μεσαίωνα. Το άρθρο προβάλλει ένα ζοφερό σενάριο, που στηρίζεται σε έρευνα από τη Microsoft, σύμφωνα με το οποίο οι διαδικτυακοί αλιείς μουσικής θα προκαλέσουν όπου να ‘ναι την επικράτηση «μιας απέραντης, παράνομης, αναρχικής οικονομίας» που θα ανταγωνίζεται τη νόμιμη βιομηχανία αναψυχής.
«Χάνοντας τα μέσα οικονομικής τους επιβίωσης», συνεχίζει το άρθρο, «πολλοί καλλιτέχνες θα αναγκαστούν να σταματήσουν να εργάζονται και ένας πολιτιστικός Μεσαίωνας θα ακολουθήσει». Εκείνο που υπονοεί μάλλον είναι ότι, αν δεν σταματήσει πάραυτα η ανταλλαγή μουσικών αρχείων, του χρόνου μπορεί να δούμε τα μέλη των Coldplay να κάθονται κατάχαμα στο πεζοδρόμιο κρατώντας στα παγωμένα δάχτυλά τους χαρτόνια που θα γράφουν: «Δέχομαι να παίξω μελαγχολικά τραγούδια εναλλακτικού ροκ, με αντάλλαγμα φαγητό».
Σύμφωνα με το άρθρο, η μουσική βιομηχανία, αντιμετωπίζοντας μείωση των πωλήσεων και των κερδών της, έχει φτάσει στα πρόθυρα παραφροσύνης. Και η πιο συγκλονιστική απόδειξη γι’αυτό είναι το τελευταίο σχέδιό της για την καταπολέμηση της πειρατείας.
Μηνύσεις από ΗΠΑ και Βρετανία
Η δισκογραφική βιομηχανία είχε πάντα λαμπρές ιδέες -ετικέτες με νεκροκεφαλές πάνω στους δίσκους που προειδοποιούσαν ότι η μαγνητοφώνηση στο σπίτι «σκοτώνει τη μουσική», συμβόλαιο 80 εκατομυρίων δολαρίων με την Μαράια Κάρεϊ, τη στιγμή ακριβώς που οι δίσκοι της έπαψαν να πουλάνε κ.λπ.- τούτη εδώ όμως είναι πραγματικά εκθαμβωτική. H αμερικανική Ενωση Δισκογραφικών Εταιριών ανακοίνωσε ότι προτίθεται να αρχίσει να κάνει μηνύσεις σε καταναλωτές οι οποίοι «κατεβάζουν» παρανόμως μουσικά αρχεία από το Ιντερνετ: σύμφωνα με έναν νομικό σύμβουλο, θα μπορούσε να ασκηθεί σε κάθε χρήστη «αγωγή πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων για πρόκληση ζημιών». H Βρετανική Φωνογραφική Βιομηχανία εκτοξεύει κι αυτή παρόμοιες απειλές.
Πίσω στις ΗΠΑ, ο Οριν Χατς, πρόεδρος της Δικαστικής Επιτροπής της Γερουσίας και «πατριώτης τραγουδοποιός» -μεταξύ των θαυμαστών του συγκαταλέγετει ο επιφανής μουσικοκριτικός Τζορτζ Μπους ο Πρεσβύτερος- ρίχτηκε στη μάχη με όλη τη λεπτότητα που θα περίμενε κανείς από έναν γερουσιαστή της Δεξιάς. O Χατς πιστεύει ότι οι αγωγές εκατοντάδων εκατομμυρίων δολλαρίων δεν είναι αρκετές για αυτούς τους εγκληματίες. «Πρέπει να τους καταστρέψουμε τα κομπιούτερ», βρυχήθηκε πρόσφατα.
Θα ξέρει ίσως ότι η πλειονότητα των ανθρώπων που κατεβάζουν παρανόμως μουσική από το Ιντερνετ είναι έφηβοι λάτρεις της ποπ. Οι δισκογραφικές εταιρείες σίγουρα το ξέρουν, αφού τους έχουν δώσει το παρατσούκλι «πειρατές της παιδικής χαράς». Ποιος καλύτερος τρόπος υπάρχει να γίνει ένεση ζωής στην άρρωστη δισκογραφική βιομηχανία από το να αρχίσει να σέρνει στα δικαστήρια τρελαμένους 13χρονους, να καταστρέφει οικονομικά τις οικογένειές τους και μετά να τους σπάει τα κομπιούτερ μπροστά στα μάτια τους;
Γιατί προτιμούν το ΜΡ3
Ισως οι δισκογραφικές να έχουν καταρρεύσει διανοητικώς κάτω από το βάρος των προβλημάτων και να μη βλέπουν το προφανές: κανένας λάτρης της μουσικής δεν θα προτιμούσε ένα αρχείο MP3 από ένα «επίσημο» CD.
Ακόμα και οι «πειρατές της παιδικής χαράς» που δεν νοιάζονται αν είναι άθλια η ποιότητα του ήχου, θα ενδιαφέρονταν περισσότερο για κάτι που διαθέτει εξώφυλλο. Για έναν πιτσιρικά η εικόνα του ειδώλου του είναι πιο σημαντική από τη μουσική που κάνει. H μουσική βιομηχανία προσπαθώντας να αποσπάσει όσο περισσότερα χρήματα μπορεί από τη νεανική αγορά, προωθεί καλλιτέχνες με διάρκεια εξαιρετικά σύντομη, ακόμα και με εφηβικά κριτήρια.
Τώρα αυτό έχει φτάσει σε σημείο καμπής. Τα αστέρια της ποπ έχουν γίνει τόσο μεταβατικά, ώστε αυτό που είναι της μόδας σήμερα θα έχει πάρει την κάτω βόλτα σε μερικούς μήνες, όπως έδειξαν διάττοντες αστέρες σαν τους Hear’Say και One True Voice. Είκοσι ευρώ είναι πολλά λεφτά για ένα cd που θα μοιάζει γελοίο του χρόνου τέτοιον καιρό. Οι νέοι κατεβάζουν τραγούδια από το Ιντερνετ γιατί τα cd είναι πολύ ακριβά. Οσο για τους μεγαλύτερους φιλόμουσους, οι οικονομικοί λόγοι για τους οποίους κατεβάζουν μουσικά αρχεία από το Ιντερνετ ενισχύονται από το αίσθημα ότι έτσι παίρνουν λίγο από το αίμα τους πίσω από μια βιομηχανία που εκμεταλλεύεται αναίσχυντα τους πελάτες της τα τελευταία είκοσι χρόνια.
Για τη μουσική βιομηχανία, ο κύριος λόγος που λάνσαρε τα cd στις αρχές της δεκαετίας του ’80 δεν ήταν να δημιουργήσει ένα προϊόν μεγαλύτερης διάρκειας με καλύτερη ποιότητα ήχου, αλλά να απομυζήσει όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα από το κοινό. H κατασκευή των cd είναι πιο φτηνή από των δίσκων (κοστίζουν 250 δρχ. το ένα), αλλά πουλιούνται πιο ακριβά στα μαγαζιά. Δεν λέμε κάτι καινούργιο. Οι πάντες γνωρίζουν ότι το cd έπρεπε να είναι φθηνότερο, από τους μυημένους της δισκογραφίας ώς τους πιτσιρικάδες που βλέπουν ότι το χαρτζηλίκι τους δεν τους φτάνει. H μουσική βιομηχανία είναι τόσο ξεροκέφαλη και άπληστη που δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να διορθώσει τα πράγματα. Προτιμά να διαδίδει εκφοβιστικές ιστορίες για επιστροφή στον Μεσαίωνα και να σέρνει τον κόσμο στα δικαστήρια: αρχιτέκτονες της ίδιας τους της καταστροφής, επιταχύνουν την κατάρρευσή τους.