Πόσο ωραία συμπύκνωσε, στην «Καθημερινή», η Ελισάβετ Κοτζιά τις αρετές του (κλασικού πια) μυθιστορήματος «Η Κλειστή Ζωή» του Κώστα Στεργιόπουλου!
«…Με τα μουσικά της μοτίβα και τις απρόοπτες μεταπτώσεις της, συνθέτει μιαν ατμόσφαιρα ποιητική, σχεδόν μαγική».
Αν κάτι νομιμοποιεί την αναφορά ενός βιβλίου σ’ αυτή τη στήλη, είναι ακριβώς αυτά τα «μουσικά μοτίβα» που, σοφά μαστορεμένα, μουσκεύουν τις λέξεις με εύοσμες υγρές μελωδίες.
«Από μέσα ακούστηκε το μαντολίνο. Κατόπιν, ακολούθησαν οι φωνές των κοριτσιών κι ο αέρας τις πήρε και τις σκόρπισε στον κήπο».
Μαντολίνα, μαντόλες, ένα μακρινό πιάνο, που αντηχούν μαζί με την «κατανυκτική ψαλμωδία της πρωινής λειτουργίας».
«…Μι ύφεσις…. σι ύφεσις… ντο φυσικόν…»
Με πόση φυσική περιφραστικότητα κατατίθεται η ανάμνηση της μουσικής, σαν μικρή ευδιάκριτη γραμμή που σημειώνει τις υπόγειες διαδρομές στον χάρτη των συναισθημάτων της επαρχιακής ζωής!
Και πόσο διακριτικά, πατώντας θαρρείς στις μύτες των ποδιών, παρελαύνουν ονόματα και έργα: ο Κορέλι, ο Λυλύ, ο Ραμώ… Ή το «Βραδεμβουργιανόν» του Μπαχ… Η Πέμπτη του Μπετόβεν… Ο Σοπέν… Ο Ντεμπυσύ («ένα αδιάκοπο τρέμολο, για να δώσει το μισοσκόταδο»), ο Τάρεγκα και η κιθάρα του, η «Κλασική» του Προκόφιεφ, η καλόπιστη αντιδικία ανάμεσα στο «Πέταγμα της μέλισσας» και στο «Φαλακρό βουνό»!
Οπως με δεξιοτεχνία ο συγγραφέας υποδορίως εμφυσά τον ερωτισμό και τον θάνατο, έτσι υπαινικτικά το χόρδισμα των οργάνων πραγματοποιείται πίσω από τα τυπογραφικά στοιχεία, παράλληλα με τη μοίρα των ηρώων. «Ναι… Ναι… Το θυμόταν: από το «Καρναβάλι» του Σούμαν… Τι καιρός αλλιώτικος τότε… Η Μιράντα, το Ωδείο… […] Ενα φιλί στα σκοτεινά…».
Εν τέλει, για να κάνεις τη μουσική σε ένα βιβλίο όχι να διαβάζεται, αλλά να ακούγεται, πρέπει ο απόηχός της να έχει ποτίσει το μελάνι της γραφής.
Ο Στεργιόπουλος το γνωρίζει. Ισως γι’ αυτό, χρόνια μετά, θα γράψει τους στίχους: «Σου έμεινε μόνο η μουσική μιας άλλης ζωής / κι αυτός που μες στη μουσική του ζητούσε κάτι χαμένο εδώ κάτω».