«Δυστυχώς, να βγάλεις το ψωμί σου σήμερα με τα γράμματα, είναι μεγαλύτερη σκλαβιά παρά να είσαι στην καριέρα. Τουλάχιστον τώρα αισθάνομαι όλως διόλου ανεξάρτητος στα πνευματικά ζητήματα…» έγραφε ο Γιώργος Σεφέρης στην αδελφή του Ιωάννα, όταν βρισκόταν ήδη στην ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου.
Είναι ένα μικρό απόσπασμα από την ογκώδη -και την πρώτη που κυκλοφορεί- βιογραφία του Γιώργου Σεφέρη, γραμμένη από τον καθηγητή Νέας Ελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας στο King’s College του Λονδίνου Ρόντρικ Μπίτον.
Γιώργος Σεφέρης – Περιμένοντας τον άγγελο είναι ο τίτλος του βιβλίου, σε μετάφραση Μίκας Προβατά, θεώρηση της μετάφρασης από τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο, με την εκδοτική φροντίδα της «Ωκεανίδας». O Ρόντρικ Μπίτον στο έργο αυτό αντλεί το υλικό του από άγνωστες ώς τώρα πηγές, για να διηγηθεί την ιστορία του Ελληνα νομπελίστα. Περιγράφει πως ο Σεφέρης κατείχε καίριες διπλωματικές θέσεις σε περιόδους ιστορικών κρίσεων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Εξετάζει τη θητεία του Σεφέρη ως πρέσβη στο Λονδίνο τον καιρό που η Ελλάδα και η Μεγάλη Βρετανία αντιμάχονται για το μέλλον της Κύπρου. Τέλος, αναλύει τη λογοτεχνική παραγωγή του Σεφέρη και την επίδραση που θα έχει στον Λόρενς Ντάρελ, τον Χένρι Μίλερ και άλλους Βρετανούς και Αμερικανούς συγγραφείς.
Μαζί με τον Ρόντρικ Μπίτον, ας ξεφυλλίσουμε μερικές σελίδες από την πλούσια και γεμάτη -από κάθε άποψη- ζωή του Γιώργου Σεφέρη.
Η αρχή του δρόμου
«Ωστόσο, εκείνο το πυρετικό καλοκαίρι του 1928, ο Γιώργος ακόμη δεν έχει βρει τη φωνή του ως ποιητής. Αλλωστε και η μελλοντική κατεύθυνση της λογοτεχνικής του κλίσης είναι αβέβαιη. Εχει μόλις εμφανιστεί στα γράμματα ως ο μεταφραστής ενός πεζού κειμένου του Βαλερί (H βραδιά με τον κύριο Τεστ) ? δουλεύει σοβαρά πάνω σε ένα μυθιστόρημα, τις Εξι νύχτες στην Ακρόπολη, το οποίο άρχισε κατά πάσα πιθανότητα αμέσως μετά το ξεκίνημα της σχέσης του με τη Λου, τον προηγούμενο χρόνο. Ελάχιστα μόνο ποιήματα απ’ όσα δημοσίευσε αργότερα με το όνομα Σεφέρης έχουν γραφτεί ώς εκείνη τη στιγμή, και αυτά που υπάρχουν ήδη είναι από τα λιγότερο χαρακτηριστικά του έργα».
Η γνωριμία με τη Μαρώ
«Στις 17 Σεπτεμβρίου, όταν λήγει η άδειά του, ο Γιώργος παίρνει το πλοίο από την Αίγινα για τον Πειραιά, παρέα με τη Μαρίκα. H σύντομη εγγραφή στο ημερολόγιό του για την ημερομηνία αυτή σηματοδοτεί την πρώτη εμφάνιση της δικής του, πιο φολκλορικής παραλλαγής του ονόματός της: Μαρώ. Για περισσότερο από μισό αιώνα έκτοτε, έως τον θάνατό της στα εκατό της χρόνια τον Μάρτιο του 2000, η Μαρία Ζάννου επιλέγει να μείνει δημόσια γνωστή ως «Μαρώ». Εκείνη την ημέρα του Σεπτεμβρίου του 1936, ωστόσο, κάθε ελπίδα για το μέλλον μοιάζει ξαφνικά να συνθλίβεται. Τον Γιώργο τον περιμένει στο γραφείο του στο υπουργείο ένα σημείωμα, όπου του ανακοινώνεται η άμεση μετάθεσή του στην Κορυτσά στη Νότια Αλβανία».
Η ζωή ενός ποιητή, η ζωή του με άλλους ποιητές και η εμπλοκή του με την πολιτική σε μία ευαίσθητη θέση στον δύσκολο 20ό αιώνα, απασχολούν το γλαφυρό βιβλίο του Ρόντρικ Μπίτον.