Στο φως η δόξα της Παλλήνης

2' 51" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μπορεί η εικόνα της σημερινής Παλλήνης να μην είναι η καλύτερη, ωστόσο πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους δήμους της αρχαιότητας. Θέση «κλειδί», που έλεγχε τη μετάβαση από την πόλη των Αθηνών στην εύφορη περιοχή των Μεσογείων. Αποτελούσε το κέντρο ενός θρησκευτικού και πολιτιστικού συνασπισμού τεσσάρων αρχαίων δήμων: της Παλλήνης, του Γαργηττού, της Παιανίας και των Αχαρνών. Κομβικό σημείο ήταν φυσικά το ιερό της Παλληνίδος Αθηνάς, στο οποίο αναφέρονται πολλοί αρχαίοι συγγραφείς.

Ιερό που συνδέεται με σπουδαία ιστορικά γεγονότα, όπως η σύγκρουση του Πεισιστράτου και των οπαδών του με τους αντιπάλους της τυραννίας, το 546-5 π.Χ.

Με τα θεμέλια του ναού αυτού, ταυτίστηκαν διάφορα εντυπωσιακά οικοδομικά λείψανα που αποκαλύφθηκαν στην περιοχή του Σταυρού. Στις ανασκαφές της B΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, ο Δημήτριος N. Χριστοδούλου έφερε στο φως μεταξύ άλλων και τμήματα δημοσίων κτιρίων, τα οποία συνδέονται με τις λειτουργίες και τις ανάγκες του ιερού. «Με βάση την περιγραφή της μάχης, καθώς και τη θέση του ναού, μπορούμε να υποθέσουμε πως η «επί Παλληνίδι μάχη» έλαβε χώρα στην περιοχή του Σταυρού του Γέρακα ως εξής: Οι αντίπαλοι του Πεισίστρατου επέλεξαν να τον περιμένουν στην αρχαία Παλλήνη, διότι εκεί βρίσκεται το πέρασμα ανάμεσα στην Πεντέλη και τον Υμηττό που οδηγεί από τα Μεσόγεια στο λεκανοπέδιο των ΑΘηνών». O Πεισίστρατος και ο στρατός του έρχονταν από τον Μαραθώνα, όπου είχε αποβιβαστεί από την Ερέτρια της Εύβοιας. «Οι αντίπαλοί του, οι οποίοι φαίνεται ότι ήταν πολυαριθμότεροι, πρέπει να είχαν παραταχθεί μεταξύ του ναού της Παλληνίδος Αθηνάς και της λεωφόρου Μαραθώνος». Κατά τον ανασκαφέα «παρατάχθηκαν δυτικά του ρέματος του Γέρακα, «περίπου παράλληλα με τις σημερινές οδούς Εθνικής Αντίστασης και Κοιμήσεως της Θεοτόκου, με μέτωπο προς δυσμάς». H Παλλήνη όμως έκρυβε «θησαυρούς» και σε άλλα σημεία. O Δημήτριος Σκιλάρντι, λ.χ., έφερε στο φως μεγάλο κτίριο πρωτοβυζαντινών χρόνων, ένα κτίριο του 4ου αι. π.Χ. (κρυβόταν σε βαθύτερο σημείο), αλλά και μια σπάνια ανάγλυφη στήλη του 4ου αι. π.Χ. στο σημερινό ρέμα Παναγίτσας. Το μνημείο είχε και ενεπίγραφη βάση, ενώ η στήλη φέρει παράσταση καθιστής γυναικείας μορφής και της νεαρής της δούλης.

Η αρχαία Μεσογείων

Η κατασκευή της επέκτασης της γραμμής 3 του μετρό από το Πεντάγωνο μέχρι την Αγία Παρασκευή, αποκάλυψε στον Χολαργό τμήμα αρχαίας οδού παράλληλης με τη σημερινή λεωφόρο. Από το σύνολο των ευρημάτων, οι αρχαιολόγοι Ευρυδίκη Γαβριήλ και Μαργαρίτα Δρίλλια τεκμηριώνουν πλέον την άποψη ότι «η αρχαία κεντρική οδική αρτηρία που οδηγούσε από το κλεινόν άστυ προς τα Μεσόγεια, ακολουθούσε την ίδια πορεία με τη σημερινή λεωφόρο Μεσογείων». Αποκάλυψη και η Μερέντα, όπου θα δούμε το Ολυμπιακό Ιππικό Κέντρο Αθηνών. Μυκηναϊκοί τάφοι, ένα κοινοτικό νεκροταφείο γεωμετρικών, αρχαϊκών και κλασικών χρόνων και ένας μεγάλος ταφικός περίβολος ήταν ορισμένα από τα ευρήματα των B. Αργυρόπουλου, Αντ. Πιτσικούλη, K. Πέτρου, Ελ. Σαλαβούρα, M. Σκλάβου. Συνολικό μήκος 7,40 μ. είχε ο μυκηναϊκός θαλαμοειδής τάφος που ήρθε στο φως και περιείχε 17 κρανία, πολλά αγγεία κ.ά. Στην ίδια περιοχή εντοπίστηκαν οικογενειακά νεκροταφεία αρχαϊκών, κλασικών και ρωμαϊκών χρόνων και μεμονωμένες ταφές.

Ιερό στη Μερέντα

Στην πεδιάδα της Μερέντας, η Ολγα Κακαβογιάννη και ο B. Αργυρόπουλος εντόπισαν αρχαίο ναό, του οποίου η βάση έχει διαστάσεις 10X20 μ. «Το κτίριο έχει τις ίδιες αναλογίες με τον ναό της Αρτέμιδος στη Λούτσα, φαίνεται να ανήκει στα προχωρημένα κλασικά χρόνια. Εντυπωσιακό είναι και το Αφροδίσειο Ιερό που αποκαλύφθηκε, με σειρά μάλιστα δωματίων στην ανατολική του πλευρά, για τους επισκέπτες. Επίσης, το πλήθος των επιγραφών που συγκέντρωσε η B΄ Εφορεία απ’ όλες τις περιοχές που ανασκάπτει. Από την Κηφισιά και τα Μεσόγεια έως το Ελληνικό.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή