Αντιστιξεις

1' 24" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο σπουδαίος Τσέχος μαέστρος Rafael Kubelik, αντίθετα από τον Celibidache, εκτιμούσε τις ηχογραφήσεις, και μάλιστα έλεγε πως σε ορισμένα έργα (στον Mahler, π.χ.) μπορείς να ακούσεις στο δίσκο λεπτομέρειες που δεν συλλαμβάνονται στις αίθουσες συναυλιών.

Η μέθοδος των ηχογραφήσεών του ήταν πολύ απλή: διηύθυνε το έργο μία φορά, έπαιζε τη μαγνητοταινία για να βεβαιωθεί πως είχε γραφτεί αυτό που άκουγε στο podium, και μετά ηχογραφούσε άλλη μία -τελική- φορά τη μουσική.

Εχει, όμως, μεγαλύτερο ενδιαφέρον μια διαδικαστική του συνήθεια, την οποία ακολουθούσε απαρεγκλίτως: πριν από κάθε ηχογράφηση, διηύθυνε δημοσίως (ει δυνατόν και την προηγουμένη) το έργο που επρόκειτο να ηχογραφήσει.

Ερμηνεύω -αυθαίρετα, ίσως, αλλά πάντως με δεδομένη κάποια συναισθηματική νομιμότητα- την πρόθεσή του ως προσπάθεια να προσθέσει στην ερμηνεία του μουσικού τη συμμετοχική και σίγουρα διασταλτική ερμηνεία του ακροατή («Οταν ο ακροατής δημιουργεί, ο μουσικός σωπαίνει», θα μπορούσα να παραλλάξω τον Αχιλλέα Κυριακίδη).

Η άλως της ανάσας, αναμεμιγμένη με τη δημιουργική σιωπή αυτού που ακροάται, αποτελεί συστατικό του τελικού μουσικού ήχου, και ίσως αυτό εννοούσε στην πράξη ο Κubelik.

Διευθύνοντας στην κλινική αποστείρωση του στούντιο, επιζητούσε την άηχη συνηγορία των ακροατών της προηγουμένης και αποτύπωνε στη μαγνητοταινία τη δημιουργική συμβολή τους.

Η απουσία του ακροατή (γιατί ο ακροατής του δίσκου είναι ένας δευτερογενής ακροατής) συνιστά μια μορφή πένθους που προστίθεται στη μαύρη μελάνη του συνθέτη πάνω στην παρτιτούρα.

Η εφεύρεση του φωνογράφου (όπως τον προοιωνίζεται από το 1548 ο Ραμπελέ διά του Πανταγκριέλ, ο οποίος ονειρευόταν έναν τρόπο για να φυλάξει για πάντα τις λέξεις μέσα στο λάδι ή στο κατακάθαρο άχερο) δεν διασώζει μόνο τον ήχο, αλλά αποτελεί και μια προσχηματική επινόηση της αιωνιότητας.

Εν προκειμένω, ο Τσέχος μαέστρος σωστά το διαισθάνθηκε: Τι νόημα έχει η αιωνιότητα χωρίς ανθρώπους;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή