Γάστρες 88 αιώνων βρέθηκαν στην Αρναία

Γάστρες 88 αιώνων βρέθηκαν στην Αρναία

1' 43" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

H λέξη μπόντζα, που σημαίνει πήλινο ταψί ίσως είναι γνωστή ακόμα και σήμερα στους πομάκους της Θράκης, στη Θεσσαλία, στην Ηπειρο, στη Χαλάστρα Θεσσαλονίκης και στην Κοζάνη, όπου η χρήση της καταγράφεται ώς τη δεκαετία του ’60.

Οι αρχαιότερες όμως μπόντζες, ογδόντα οκτώ αιώνων, και μάλιστα η μία φιλοτεχνημένη πιθανότατα από το χέρι μιας απλής νοικοκυράς, που σώθηκαν σχεδόν ακέραιες βρέθηκαν σε φετινή ανασκαφή ενός βυζαντινού οικισμού στην Αρναία Χαλκιδικής.

Το εύρημα που δίνει στοιχεία για την καθημερινή ζωή της γυναίκας κατά την περίοδο των βυζαντινών χρόνων (12ος και 14ος μ. X αι.), παρουσίασε χθες ο υπεύθυνος των ανασκαφών αρχαιολόγος της 10ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιότητων κ. Ιωακείμ Παπάγγελος, στο 17ο Συνέδριο για το ανασκαφικό έργο της Μακεδονίας και της Θράκης.

Τέσσερις σχεδόν ακέραιες «μπόντζες Λιαριγκοβηνές» δηλαδή της Λιαρίγκοβης όπως ονομαζόταν ώς το ’30 η Αρναία, διατήρησαν τα ερείπια δυο σπιτιών του βυζαντινού χωριού όπου πιθανότατα ήταν η Ακρόπολη της αρχαίας πόλεως.

Οι αρχαίος οικισμός αναπτύσσονταν σε έκταση 2,5 στρεμμάτων στην κορυφή του λόφου του Προφήτη Ηλία Αρναίας, περιοχή η οποία ταυτίζεται σύμφωνα με τις αναφορές του Θουκυδίδη με την πόλη των Αρνών. Κάστρο και χωριό πυρπολήθηκαν στα μέσα του 14ου αιώνα. H βίαιη καταστροφή και μάλιστα από φωτιά εξηγεί τη διατήρηση του ευτελούς, κατά τα άλλα, μαγειρικού σκεύους.

Η μπόντζα -αυτό που σήμερα λέγεται γάστρα- εξήγησε ο κ. Παπάγγελος, κατασκευάζονταν από τις ίδιες τις νοικοκυρές. Με τα χέρια τους έπλαθαν το σχήμα του σκεύους κι αφού το στέγνωναν στη σκιά το χρησιμοποιούσαν για ψήσιμο ψωμιού αλλά και για το μαγείρεμα διαφόρων εδεσμάτων. Το ταψί σκέπαζε ερμητικά ένα βαρύ πήλινο καπάκι το οποίο έψηνε το φαγητό αφού προθερμαινόταν σε πολλούς βαθμούς.

Ενδιαφέρον στοιχείο αυτού του σπάνιου ευρήματος παρουσίαζει η εγχάρακτη ζωγραφική σε μία από τις τέσσερις μπόντζες. O πυθμένας της φέρει ένα πορτραίτο, πιθανότατα ανδρικό, με κοντά μαλλιά, κατσαρά σαν του Αγίου Γεωργίου. Το έργο, «έγινε από άνθρωπο που είχε ζωγραφικό ταλέντο και αν θεωρήσουμε ότι χαράχτηκε από την ίδια τη νοικοκυρά όταν κατασκεύαζε το μαγειρικό της σκεύος, τότε έχουμε ένα μοναδικό ή από τα ελάχιστα γνωστά έργα ζωγραφικής τέχνης από γυναικείο χέρι των βυζαντινών χρόνων».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή