Ο Σεφέρης, στον «Μονόλογο πάνω στην ποίηση», αναφέρεται στις συζητήσεις που προκαλούν η «σκοτεινότητα», η «ερμητικότητα», η «δυσκολία» -βάζοντας, ασφαλώς, τις έννοιες εντός εισαγωγικών- καθώς και «ο λεγόμενος εξωφρενισμός ή παραφροσύνη της ποιητικής τέχνης».
Μολονότι εκείνος, βεβαίως, αλλού οδηγεί το θέμα, θα μπορούσε κανείς, όταν αναφέρεται στον εικοστό αιώνα, να ταυτίσει τα ίδια ουσιαστικά με τη μουσική τέχνη. Θα μπορούσε, δηλαδή, ο διαφωνών ακροατής, που τυχόν αρέσκεται σε τέτοιες άσκοπες ομαδοποιήσεις, να ταυτίσει τη «σκοτεινότητα» με τον Janacek ή τον Σοστακόβιτς, την «ερμητικότητα» με τον Schoenberg και τον Webern, τη «δυσκολία» με τον Bartok και τον Στραβίνσκι, τον «εξωφρενισμό» με τον Stockhauseκαι τον Ξενάκη, την «παραφροσύνη» με τον Cage και συνθέτες ακραίων πειραματισμών.
Ε, και λοιπόν; Αναρωτιέμαι μήπως η κατ’ αντιδιαστολήν «ευκολία» συνιστά μια μορφή πνευματικής οκνηρίας για τους ανθρώπους που δεν έμαθαν ή λησμόνησαν να ακούν (και που ενδεχομένως δεν θα κατανοήσουν τα τελευταία κουαρτέτα του Βeethoveή τη δύσκολη απλότητα του Βach).
Κατά κάποιο ευεξήγητο τρόπο, φαίνεται πως τα αυτιά δυστροπούν περισσότερο στο νέο απ’ ό,τι το αναγνωστικό βλέμμα ή το βλέμμα που αποτίθεται στο εικαστικό έργο. Εξ ου και το «ακατανόητο» δεν τρομάζει, αλλά το «κακόηχο» απωθεί.
Η ανθεκτική μας αγάπη στη μουσική οφείλει να οδηγεί πάντα στην εκτύλιξη της καθαρής συγκίνησης πέρα από το προσχηματικό κέλυφος της ανώδυνης μελωδίας.
Οσο για τα φαντάσματα της οικειότητας, ας εμφανίζονται μετά την δωδεκάτην.
Σεφερικό επιμύθιο, μια και μ’ αυτόν έγινε η εισαγωγή (σαν μουσικό θέμα που επανέρχεται μετά τις παραλλαγές).
Διάλογος με συνακροατή του έπειτα από συναυλία του 1932:
«Εγώ: Ωραίο κοντσέρτο. Εκείνος: Αυτός ο άνθρωπος (ο Στραβίνσκι) θα ήταν πολύ σπουδαίος αν χρησιμοποιούσε επ’ αγαθώ τη μεγαλοφυΐα του. Εγώ: Δηλαδή; Εκείνος: Να, πολύ στρυφνός. Εγώ: Καληνύχτα σας».