«Σήμερα ήμουν σε μια συγκέντρωση 450 ανθρώπων τους οποίους χαιρέτησα έναν έναν και οι μισοί με φίλησαν… Στη Β΄ Αθήνας γνωρίζω με τα μικρά τους ονόματα πάνω από 10.000 άτομα… Μέχρι τις εκλογές υπολογίζω ότι θα έχω συναντήσει 100.000 ανθρώπους», λέει στο «Κ» της «Καθημερινής» (22/2) ένας επιτυχημένος πολιτικός και υποψήφιος βουλευτής, που μοιάζει να έρχεται από το παρελθόν, αλλά και το μέλλον ταυτόχρονα.
Να λοιπόν που στην εποχή των τηλεεκλογών και των υαλομαχιών, του Διαδικτύου και της ηλεκτρονικής δημοκρατίας, όχι μόνον επιβιώνουν αλλά ανθούν η προσωπική επαφή, η χειραψία, το φιλί, το μικρό όνομα. Ο τούρμπο υποψήφιος είναι κοντά μας: στην παρέλαση, στο μεζεδοπωλείο, στο πάρτι, στην πολιτιστική ή αθλητική εκδήλωση. Επίσης βρίσκει το χρόνο να βγαίνει στα τηλεοπτικά παράθυρα, να υπερασπίζεται την τιμή και τη γραμμή του κόμματός του.
Στο πολυσυζητημένο πολιτικό μυθιστόρημα «Προεδρικά χρώματα» του Τζο Κλάιν (αρχικά «Ανωνύμου»), που «φωτογραφίζει» τον Μπιλ Κλίντον και τον αγώνα του για το χρίσμα των Δημοκρατικών, διαβάζουμε ότι ο άκρως επικοινωνιακός υποψήφιος («με το ροδαλό στέρνο που θυμίζει φρεσκοψημένο τρυφερό φιλέτο») χρησιμοποιεί τριών λογιών χειραψίες: τη θερμή (με μία παλάμη), την εγκάρδια (δύο παλάμες) και τη ζέουσα, που συνδυάζεται με το σφίξιμο του μπράτσου ή του ώμου του πολίτη. (Τυπολογία μάλλον φτωχή, αφού ο Προυστ περιγράφει δεκάδες είδη χειραψίας και τα σημαίνοντά τους.) Μετά τον παροξυσμό φιλιών και χειραψιών, μετά το παρατεταμένο λουτρό στη θάλασσα της οικειότητας και του μικρού ονόματος, μετά την υπερκόπωση της γλώσσας του σώματος, το μόνο που μπορεί να επιθυμεί κανείς είναι η νηστεία, η αποχή από κάθε δερματική επαφή, ακόμα και την παραλαβή μιας απόδειξης από το χέρι του ταμία ενός καταστήματος.
Ο δραστήριος υποψήφιος είναι παντού και πουθενά. Οπαδοί τον ραίνουν με λουλούδια, τον αγκαλιάζουν, τον φιλούν, εκείνος χαμογελάει γενναιόδωρα, όμως το βλέμμα του κοιτάζει αλλού, χαμένος στο μέλλον, στο χρέος του. Τα φιλιά αυτά είναι σαν το χιονόνερο, οι νιφάδες λιώνουν μόλις ακουμπήσουν σε στερεή επιφάνεια. Ετσι συνήθως λιώνουν και οι υποσχέσεις, τα προγράμματα, οι επικές διακηρύξεις, τα «μαζί θα προχωρήσουμε», έτσι διπλώνουν νταλίκες και σημαίες.
Η τηλεόραση είναι η αποθέωση του παρόντος, ένα τρένο που τρέχει τόσο γρήγορα, που το τοπίο πίσω από το τζάμι εξαφανίζεται. Το δίλημμα δεν είναι τηλεοπτική, γυάλινη ή «λάιβ», ζωντανή δραστηριότητα, αφού και στις δύο περιπτώσεις η ζωή έχει υποταχθεί στη σκηνοθεσία της. Ισως ο γυάλινος πολιτικός κόσμος να είναι λιγότερο ψεύτικος από τον ζωντανό, ίσως το διατιμημένο, συσκευασμένο εμπόρευμα πίσω από τη βιτρίνα να είναι πιο ειλικρινές από το χύμα. Το μη τηλεοπτικό σκέλος της προεκλογικής περιόδου γίνεται μέγεθος μετρήσιμο, ενώ μες στον ωκεανό των προσώπων χάνεται το πρόσωπο, μες στο αρχιπέλαγος των ονομάτων χάνεται το όνομα, χάνεται η ίδια η πολιτική. Και για την επαναφορά της δεν αρκεί ένα «έλα πάλι», αλλά μια νέα πολιτική, ένας νέος τρόπος να βλέπουμε τον κόσμο και τη θέση μας σ’ αυτόν.