Δαπάνη του υπουργείου Πολιτισμού θα κηδευτεί αύριο Τετάρτη, στις 11 το πρωί, στο A΄ Νεκροταφείο η Τατιάνα Γκρίτση – Μιλλιέξ. Μια πράξη που δηλώνει και στους νεότερους, σε όσους δεν γνώρισαν το έργο και τη διαρκή της παρουσία στη μεταπολεμική πολιτιστική ζωή, τη διάσταση της πνευματικής της παρουσίας, που τα τελευταία χρόνια ήταν αθόρυβη, λόγω των προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε και την κρατούσαν κατάκοιτη. Γεννήθηκε στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1920 και το 1942 πέρασε στο Πανεπιστήμιο, το οποίο εγκατέλειψε σύντομα, για να ασχοληθεί με το τραγούδι και τα Γαλλικά στο Ελληνικό Ωδείο και στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Εκεί γνώρισε και τον άνθρωπο με τον οποίο συνέδεσε τη ζωή της, τον Ροζέ Μιλλιέξ. H ενασχόλησή της με τα πολιτικά δρώμενα είχε αρχίσει από τη δικτατορία του Μεταξά και συνεχίστηκε στη διάρκεια της Κατοχής, όταν στρατεύτηκε στο EAM, και μαζί με τον Ροζέ Μιλλιέξ έδιναν καταφύγιο στους διωκόμενους στο Γαλλικό Ινστιτούτο.
Από το 1946 ώς το 1959 ο Ροζέ Μιλλιέξ αναλαμβάνει διευθυντής σπουδών στο Γαλλικό Ινστιτούτο και την ίδια περίοδο η Τατιάνα Μιλλιέξ δουλεύει στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. Είναι η περίοδος που πρωτοεμφανίζεται στα γράμματα, πότε με μεταφράσεις, πότε με δικά της πρωτογενή κείμενα: «Πλατεία Θησείου» (1947), «Στο δρόμο των αγγέλων» (1950), «Κοπιώντες και πεφορτισμένοι» (1951), «Ημερολόγιο» (1952), «Αλλάζουμε;» (1957) κ.λπ. Αυτά τα πρώτα της βιβλία «υφαίνονται πάνω σε στοιχεία της παιδικής της ηλικίας ή σε κάποιες εμπειρίες των οικείων της».
Επόμενη κατοικία του ζεύγους Μιλλιέξ είναι η Κύπρος, μέχρι το 1971, επίσης στο Γαλλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, όπου η Τατιάνα εργάζεται με ζήλο, στηρίζοντας τους πνευματικούς ανθρώπους του νησιού τόσο στη διάρκεια του αγώνα κατά των Αγγλων, όσα και στα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας της Κύπρου. Οι διαρκείς ταραχές στο νησί έμπαιναν εμπόδιο στην αναγνωστική της ενημέρωση, τόσο που έγραφε στον Στρατή Τσίρκα, το 1964: «Αγαπητέ μου Τσίρκα, το βιβλίο σου είναι πολύτιμο και αλήθεια λυπάμαι που δεν τόχα διαβάσει πιο μπροστά για να μπορέσω να το φωνάξω, όπως φωνάζω κάθε φορά που κάτι με ταρακουνάει. Αϊντε και στο ερχόμενο, με… πιο λίγες σελίδες μόνο, βλέπεις ελπίζω πως δεν θα κρατήσει επ’ άπειρον ο πόλεμος εδώ».
Ενα απόσπασμα δηλωτικό της δοτικότητας και της δημόσιας στάσης της Τατιάνας Γκρίτση – Μιλλιέξ, τόσο στις πνευματικές όσο και στις πολιτικές αναζητήσεις. Ιδιότητες που φαίνονται και στα κείμενά της: «Ενας πλούσιος ψυχισμός, τυραννισμένος, δραματικός αλλά βαθύτατα ανθρώπινος είναι το πρώτο κέρδος που αποκομίζει κανείς από τις σελίδες της. Υστερα είναι η ευαισθησία της απέναντι στα μικρά αλλά σημαντικά της καθημερινής ζωής. Κι ύστερα, η καταξίωση του ανθρώπινου προσώπου ακόμη και στις ώρες της πτώσης του», έγραφε ο Αλέξανδρος Κοτζιάς.
Για το έργο της, η Μιλλιέξ τιμήθηκε με κρατικά βραβεία (διηγήματος και μυθιστορήματος), με το βραβείο των Δώδεκα και με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. «Εργάτρια του πολιτισμού εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων» τη χαρακτηρίζει ο γ.γ. του ΥΠΠΟ Χρήστος Ζαχόπουλος, και είναι ένας εύστοχος χαρακτηρισμός. O Ροζέ Μιλλιέξ και τα δύο παιδιά τους θα την αποχαιρετίσουν αύριο, μαζί με τους πολλούς τους φίλους.