Μαρκ Μαζάουερ, «Θεσσαλονίκη, πόλη των φαντασμάτων: Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι, Εβραίοι, 1430 – 1950», εκδ. Χάρπερ Κόλινς.
Ο Μαρκ Μαζάουερ δεν είναι άγνωστος στο ελληνικό κοινό. Καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης και στο Birkbeck College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, ο Μαζάουερ είναι ένα από τα πιο δραστήρια μέλη της νέας γενιάς ιστορικών με ειδικό ενδιαφέρον για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και πυκνή συγγραφική δραστηριότητα. Το νέο του βιβλίο, που απέσπασε ήδη το βραβείο Duff Cooper 2004 και έτυχε ιδιαίτερα θερμής υποδοχής από τον ευρωπαϊκό και αμερικανικό Τύπο, εστιάζει στη Θεσσαλονίκη και στη μεταμόρφωσή της από την πολυπολιτισμική κοινωνία του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα στη μεταπολεμική, μονοεθνική πόλη του σήμερα. O συγγραφέας, έχοντας κατοχυρώσει μία εικοσαετή, προσωπική σχέση με την πόλη, καταδύθηκε σε πλήθος διαφορετικών πηγών (οθωμανικές, ενετικές, ελληνικές, αυστριακές κ.ά.) για να ανασυνθέσει το κατακερματισμένο πρόσωπο της κοσμοπολίτικης Θεσσαλονίκης στην οποία συνυπήρξαν για περισσότερο από τέσσερις αιώνες Εβραίοι, Χριστιανοί και Οθωμανοί. O Μαζάουερ ξετυλίγει το ιστορικό νήμα από την κατάκτηση της Θεσσαλονίκης από τον Σουλτάνο Μουράτ τον B΄ το 1430, δίνει μία άγνωστη εικόνα της πόλης στα τέλη του 15ου αιώνα, όταν ο πληθυσμός της πόλης μοιραζόταν από χριστιανούς και μουσουλμάνους, στέκεται στην έλευση των Εβραίων προσφύγων από την Ισπανία και φτάνει έως τις ανοιχτές πληγές του 20ού αιώνα: τη φυγή των μουσουλμάνων προς την κεμαλική πια Τουρκία και την εξολόθρευση του εβραϊκού πληθυσμού στα ναζιστικά στρατόπεδα του Αουσβιτς. Αυτή ήταν και η ληξιαρχική πράξη θανάτου της πολυπολιτισμικής Θεσσαλονίκης. O Μαζάουερ καταπιάνεται μ’ ένα θέμα ταμπού για την ελληνική ζωή· μόνο τα τελευταία πέντε – δέκα χρόνια ψηλαφίζουμε το πολυεθνικό μωσαϊκό που κληρονόμησε στη Βόρεια, κυρίως, Ελλάδα η κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι πληγές έκλεισαν όπως όπως· κι ο Μαζάουερ προσφέρει σήμερα μία αποστασιοποιημένη ματιά που μας επιτρέπει να γυρίσουμε πίσω χωρίς φόβο και πάθος. Το βιβλίο μεταφράζεται στα Ελληνικά από τις εκδόσεις «Αλεξάνδρεια» και αναμένεται να κυκλοφορήσει τους τελευταίους μήνες του 2006. Στα Ελληνικά διατίθενται τέσσερα ακόμα βιβλία του Βρετανού ιστορικού: «Τα Βαλκάνια» (Πατάκης), «Σκοτεινή Ηπειρος: ο ευρωπαϊκός εικοστός αιώνας» (Αλεξάνδρεια), «H Ελλάδα του Χίτλερ» (Αλεξάνδρεια), «H Ελλάδα και η οικονομική κρίση του Μεσοπολέμου» (MIET).