Η«Βροχή» («Baran») έρχεται από το Ιράν και συνοδεύεται από ένα μικρό θαύμα: μια ασήμαντη ιστορία, που εκ πρώτης όψεως δεν διαφέρει από ένα δακρύβρεχτο μελόδραμα της σειράς, αποδεικνύεται έργο μεγάλης κινηματογραφικής τέχνης. Οι πρώτες σταγόνες στον φλοιό της ταινίας, όπου απλώνονται ο νεορεαλισμός και η αθωότητα επιπέδου Ρομπέρτο Ροσελίνι, προκαλούν αβίαστα τη συγκίνηση. Οταν η βροχή γίνεται μπόρα σαρωτική, αποκαλύπτεται ο πυρήνας της «Βροχής», όπου θριαμβεύουν ο μινιμαλισμός και η ποίηση.
Το ρεαλιστικό σκηνικό και οι άνθρωποι λειτουργούν σαν χρώματα στην παλέτα ενός ζωγράφου. Είναι, δε, αξιοθαύμαστος ο τρόπος με τον οποίο ο σκηνοθέτης της ταινίας, Μαγίντ Μαγιντί, ελέγχει τις ερμηνείες, το φυσικό φως και τους κινηματογραφικούς χρόνους, χτίζοντας μια στέρεα δραματουργία πάνω στα θεμέλια της σιωπής του ανθρώπινου προσώπου και της εκφραστικότητας του βλέμματος. Και όλα αυτά, δίχως ίχνος λυρισμού και ηθογραφίας.
Ο Μαγιντί αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού Ιρανού, του Λατίφ, που ωριμάζει και γίνεται άνδρας όταν ερωτεύεται για πρώτη φορά. Ο έρωτας, που είναι ατελέσφορος και λειτουργεί ως καταλύτης επιταχύνοντας αλλαγές που τον μεταμορφώνουν, μπαίνει στη μίζερη και μουντή ζωή του νεαρού λαθραία, σαν φωτεινό διάλειμμα στη διάρκεια μιας βροχερής μέρας.
Σαν παλιός μύθος
Η ιστορία διαδραματίζεται στα περίχωρα μιας πόλης του Ιράν στην περιοχή των συνόρων με το Αφγανιστάν, όπου ζουν χιλιάδες Αφγανοί πρόσφυγες. Μια κάρτα που πέφτει στην οθόνη αμέσως μετά τους τίτλους της ταινίας μάς πληροφορεί πως, από την εισβολή των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν, το 1979, και μέχρι την αποχώρησή τους και την πλήρη επικράτηση των Ταλιμπάν, περίπου ενάμισι εκατομμύριο Αφγανοί εγκατέλειψαν τη χώρα τους και μπήκαν στο Ιράν αναζητώντας στον ήλιο μοίρα. Η εποχή στην οποία αναφέρεται η «Βροχή» προηγείται της θεομηνίας που προκάλεσε στο Αφγανιστάν το κυνήγι του Μπιν Λάντεν από τον υιό Μπους, μετά την τραγωδία της 11ης Σεπτεμβρίου.
Η «Βροχή» έχει λιτό και άριστα δομημένο σενάριο, το οποίο θυμίζει περισσότερο παλιό μύθο, παρά μια σύγχρονη ιστορία. Οι κοινωνίες της Ανατολής, όπου οι άνδρες διαχωρίζονται με σαφή τρόπο από τις γυναίκες, βρίθουν από μύθους, παραδόσεις και ιστορίες για άνδρες μεταμφιεσμένους σε γυναίκες και τούμπαλιν, που περνούν ο ένας στον απαγορευμένο κόσμο του άλλου. Μια νεαρή και εύθραυστη Αφγανή, η Μπαράν, που έχει μεταμφιεστεί σε αγόρι με το όνομα Ραχμάτ, μπαίνει παράνομα σε ένα εργοτάξιο όπου δουλεύουν μονάχα άνδρες και όπου απαγορεύεται η εργασία των Αφγανών. Ο εργολάβος, που δεν γνωρίζει το φύλο του νεοφερμένου εργάτη, προσλαμβάνει τον αδύναμο Ραχμάτ γιατί έχει ενοχές για ένα εργατικό ατύχημα στο οποίο τραυματίστηκε σοβαρά ο πατέρα του νεοφερμένου και αποτέλεσμα να μην μπορεί να εργαστεί.
Επειτα από μερικές ημέρες στο εργοτάξιο (ένα νεοανεγειρόμενο πολυώροφο κτίριο) ο Ραχμάτ αναλαμβάνει την εύκολη δουλειά να σερβίρει τσάι και φαγητό στους εργάτες. Η «μετάθεση», όμως, προκαλεί την αντίδραση του λουφατζή και ευέξαπτου προκατόχου του (Λατίφ), που μετατίθεται σε πιο κοπιαστικό πόστο. Εξοργισμένος ο Λατίφ γίνεται σκιά του Ραχμάτ που πήρε τη θέση του στην κουζίνα και κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να τον εκδικηθεί. Μέχρι τη στιγμή που ανακαλύπτει πως πρόκειται για κοπέλα. Αποκάλυψη που, αίφνης, αλλάζει τη ζωή του.
Ο επιπόλαιος και άξεστος έφηβος μεταμορφώνεται σε ώριμο άνδρα, σε πρωταγωνιστή στο δράμα που μόλις αρχίζει. Το νεορεαλιστικό δράμα, που άρχισε με την Μπαράν ντυμένη αγόρι, τελειώνει με τα αποκαλυπτήρια αυτής της «απάτης». Ο κύκλος ενός νέου δράματος αρχίζει με τον ερωτευμένο Λατίφ καταδικασμένο στη μοναξιά καθώς η Μπαράν φοράει την μπούργκα και επιστρέφει στο Αφγανιστάν, που βαδίζει ολοταχώς στον μεσαίωνα.
Ούτε μία λέξη…
Η γραμμή της σκηνοθεσίας του Μαγιντί ακολουθεί το βλέμμα του Λατίφ και της Μπαράν, δραματοποιώντας τη σιωπή που γεμίζει το χάσμα ανάμεσά τους. Οι δυο νέοι γνωρίζονται, ερωτεύονται και χωρίζουν δίχως να ανταλλάξουν λέξη. Στο φόντο αυτής της σιωπηρής ερωτικής ιστορίας, ο Μπαγιντί καταγράφει τις συνθήκες της καθημερινής ζωής στο εργοτάξιο μέσα από μικρότερους δραματουργικούς κύκλους. Στο κέντρο του ενός βρίσκεται ο εργολάβος, που παρότι εκμεταλλεύεται τους παράνομους εργάτες λέγοντας ψέματα στους επιθεωρητές εργασίας, δεν είναι άκαρδος. Στο κέντρο του άλλου δεσπόζει ένας Αφγανός εργάτης, φίλος του πατέρα της Μπαράν, που παρότι δεν είναι απατεώνας, «δανείζεται» το κομπόδεμα του Λατίφ και εξαφανίζεται.