«Δεν υπάρχει πολιτική ευθύνη. Είναι τεχνικό το πρόβλημα» δήλωσε χθες ο υφυπουργός Πολιτισμού Πέτρος Τατούλης για το τραγικό συμβάν στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης, την ίδια ώρα που ο προκάτοχός του Ευάγγελος Βενιζέλος τον καλούσε «να αναλάβει τις ευθύνες του», κατηγορώντας τον ότι «αποφάσισε το άνοιγμα του αρχαιολογικού χώρου χωρίς τη γνωμοδότηση του ΚΑΣ». Δεν τηρήθηκε η νόμιμη διαδικασία, καταγγέλλει ο πρώην υπουργός, ενώ ο νυν επιρρίπτει τις ευθύνες στην προηγούμενη κυβέρνηση για «λανθασμένες αρχικές επιλογές», που συνηγόρησαν «σε σωρεία προβλημάτων κατά τη διάρκεια της εκτέλεσής του (καθυστερήσεις λόγω ελλιπούς χρηματοδότησης, ελλιπής προγραμματισμός κ.ο.κ.)».
Είναι σαφές, λοιπόν, ότι θα χρειαστεί πολύς καιρός για να φωτιστεί η υπόθεση, η οποία κινδυνεύει να αγκιστρωθεί σε πολιτικές αντιπαραθέσεις, αντί να αναζητηθούν από κοινού οι αληθινές αιτίες.
Η ευθύνη
Ο κ. Τατούλης χθες ξεκαθάρισε πως ο φορέας του έργου κατασκευής του στεγάστρου είναι «η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, η οποία έχει μεν μεγάλη εμπειρία σε ανασκαφές, αλλά επειδή δεν διαθέτει τεχνική υπηρεσία ανέθεσε τη διοίκηση και την επίβλεψη του έργου σε ιδιωτικό γραφείο». Παραδέχτηκε, βέβαια, ότι και το ίδιο το ΥΠΠΟ αν βρισκόταν στη θέση αυτή, θα αναζητούσε τεχνικό σύμβουλο, απαλλάσσοντάς τες όμως από οποιαδήποτε ευθύνη.
Για τον υφυπουργό, η εργοληπτική εταιρεία έχει την ευθύνη της ασφάλειας του χώρου βάσει ειδικής ρήτρας στη σύμβαση έργου, για την οποία καταβλήθηκε πρόσθετη αμοιβή περίπου 80.000.
Δεν δέχομαι πιέσεις
«Ακραίο γεγονός» χαρακτήρισε την κατάρρευση του τμήματος του στεγάστρου, από το οποίο πρέπει να διδαχτούμε για το μέλλον, γιατί μην ξεχνάμε ότι πολλά έργα κατασκευάζονται με τον ίδιο τρόπο.
Ανακοίνωσε επίσης τη συγκρότηση επιτροπής εμπειρογνωμόνων με τη συνδρομή φορέων: ΕΜΠ, ΑΠΘ, TEE, διευκρινίζοντας πως «δεν αντικαθιστά το έργο της Δικαιοσύνης».
Οταν ρωτήθηκε ο υφυπουργός αν πιέστηκε από τουριστικούς πράκτορες για το άνοιγμα του αρχαιολογικού χώρου, ήταν κατηγορηματικός: «Δεν δέχομαι πιέσεις» απάντησε κι έδωσε στη δημοσιότητα έγγραφο (19/1/01) στο οποίο φαίνεται πως οι πιέσεις για το άνοιγμα του χώρου ήταν παλαιότερες. Συγκεκριμένα, σημείωμα της πρώην γεν. γραμματέως κ. Λίνας Μενδώνη, η οποία ζητάει από τον γεν. διευθυντή Αρχαιοτήτων να συνεργαστεί με την αρμόδια εφορεία και με τον ανασκαφέα από κοινού και να εξαντλήσει όλους τους δυνατούς τρόπους ώστε ο χώρος να παραμείνει ανοιχτός. «Πρόκειται για έναν από τους πλέον πολυσύχναστους προορισμούς, ιδιαίτερα από επιβάτες κρουαζιερόπλοιων από το εξωτερικό. Το να κλείσει ο χώρος θα δημιουργήσει προβλήματα στον τουρισμό και στον EOT» αναφέρεται στο σχετικό σημείωμα.
Κι ενώ η λειτουργία του αρχαιολογικού χώρου φαίνεται να έχει γίνει μήλον της Εριδος ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση, μέχρι στιγμής στοιχεία δείχνουν πως το Ακρωτήρι έκλεισε μόνο για τρεις μήνες κι αυτό για να προχωρήσει το έργο με εντατικούς ρυθμούς. Εν τω μεταξύ, σε έγγραφο (4/3/05) της Αρχαιολογικής Εταιρείας, το οποίο υπογράφει ο ανασκαφέας κ. Ντούμας, δίνεται το πράσινο φως ώστε να ανοίξει ο χώρος από τις 26 Απριλίου του 2005 για το κοινό. O κ. Ντούμας προτείνει λύσεις σε αυτό, -αφού σημειώνει ότι σχετική επιθυμία είχε εκφράσει ο κ. Τατούλης ώστε ο αρχαιολογικός χώρος να λειτουργήσει νωρίτερα από την 1η Ιουνίου- και ζητά την πρόσληψη προσωπικού αλλά και την άδεια για να εργάζεται η εργολήπτρια εταιρεία μετά το κλείσιμο του χώρου.
Τα ίδια αναφέρει και η έφορος αρχαιοτήτων κ. M. Μαρθάρη λίγες ημέρες αργότερα (10/3/05), η οποία ωστόσο εκφράζει και τις αντιρρήσεις της για την ταυτόχρονη λειτουργία του Ακρωτηρίου με το εργοτάξιο. «Εμπερικλείει κινδύνους για την ασφάλεια των επισκεπτών» τονίζει και καταγγέλλει πως: «Ηδη υπήρξαν περιστατικά που μεμονωμένοι τουρίστες ή ομάδες τουριστών κινδύνεψαν από πτώση βαρέων αντικειμένων από την οροφή».
Αυτοψία και διαβεβαιώσεις
Για την εξέταση του θέματος είχε γίνει αυτοψία από εκπροσώπους του ΥΠΠΟ με εκπροσώπους της Αρχαιολογικής Εταιρείας και της Κοινοπραξίας. Τότε φαίνεται πως δόθηκαν οι απαραίτητες διαβεβαιώσεις ότι δηλαδή, σε περίπτωση ατυχήματος, δεν φέρει ευθύνη η KA΄ ΕΠΚΑ, μόνο που -όπως σημειώνει η κ. Μαρθάρη- ήταν προφορικές.
Στις 24 Μαρτίου του 2005 ο γεν. διευθυντής Αρχαιοτήτων κ. Λ. Κολώνας ζητάει διενέργεια αυτοψίας, ενώ στις 8 Ιουνίου η Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων (Δ. Ζιρώ) απαντάει πως: «μόνο ο Ανάδοχος ευθύνεται για τη μη τήρηση των μέτρων προστασίας του κοινού και όχι οι προστηθέντες από αυτόν».
Δίωξη κατά παντός υπευθύνου άσκησε ο εισαγγελέας
Στον εισαγγελέα Νάξου οδηγήθηκαν την Κυριακή οι τρεις επικεφαλής του εργοταξίου μηχανικοί προκειμένου να απολογηθούν. Την ίδια στιγμή, οι Αρχές αναζητούν τον αρχιτέκτονα Νίκο Φιντικάκη και πέντε ακόμα άτομα, οι καταθέσεις των οποίων είναι απαραίτητες για την εξέλιξη της υπόθεσης.
Ο διευθυντής του εργοταξίου στο Ακρωτήρι κ. Θανάσης Σακελλαρόπουλος, ο υπεύθυνος έργου και τεχνικής ασφάλειας κ. Διαμαντής Δεληγιάννης και ο επιβλέπων μηχανικός Παύλος Τομπακίδης υποστήριξαν στον εισαγγελέα ότι δεν φέρουν οι ίδιοι ευθύνες, αλλά οι μελετητές του έργου. O εισαγγελέας άσκησε ποινική δίωξη κατά παντός υπευθύνου για ανθρωποκτονία από αμέλεια και πρόκληση σωματικών βλαβών από αμέλεια και άφησε τους τρεις μηχανικούς ελεύθερους. Οι κατηγορίες πρόκειται να προσωποποιηθούν με την ολοκλήρωση της προανακριτικής διαδικασίας και τη σύνταξη πορίσματος.
Ταυτόχρονα αναζητούνται από τις Αρχές ο αρχιτέκτονας Νίκος Φιντικάκης, ο πολιτικός μηχανικός της Αρχαιολογικής Εταιρείας και ο βοηθός του, ο επίσημος εκπρόσωπος της κοινοπραξίας, ο διευθυντής του έργου και ο εργολάβος ανέγερσης σιδηροκατασκευής του στεγάστρου. Καθώς η προθεσμία του αυτόφωρου έχει παρέλθει, οι αναζητούμενοι από τις Αρχές απλώς θα κληθούν να καταθέσουν στον εισαγγελέα.