Μια αντίφαση στο πλαίσιο της ποπ κουλτούρας

Μια αντίφαση στο πλαίσιο της ποπ κουλτούρας

2' 7" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αναρωτιέται κανείς αν όσα περιγράφει ο Κινγκ δεν λειτουργούν ως αντίφαση στο πλαίσιο της ποπ κουλτούρας. Η τέχνη, και η λογοτεχνία επίσης, βρίσκεται αντιμέτωπη στον μεταπολεμικό κόσμο με τη θεοποιημένη μηχανή, που δίνει το μέτρο των πραγμάτων. Αυτή η αναμέτρηση, άλλωστε, εξηγεί σε ένα βαθμό και την καχυποψία των δημιουργών όλων των πεδίων προς τη μηχανή, που αγγίζει ενίοτε τα όρια της τεχνοφοβίας και επενδύεται ιδεολογικά με χαϊντεγκεριανές φιλοσοφικές αναγωγές, λόγου χάρη.

Βασικός παράγοντας στη διαμόρφωση της σύγχρονης αυτής συνθήκης υπήρξε η ποπ κουλτούρα, η «λαϊκή» κουλτούρα ευρείας κατανάλωσης, η μαζική, εμπορευματοποιημένη κουλτούρα που καθορίζεται όσο και διακινείται από τα Μέσα, της οποίας κατεξοχήν εκπρόσωπος είναι ο Κινγκ, και η οποία στην Αμερική αποτελεί αντικείμενο μελέτης, κλάδο σπουδών.

Αν όμως παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις αμφίκοπες σχέσεις ανάμεσα στην τέχνη και την τεχνική, αλλά και την ποπ κουλτούρα και την ποπ αρτ, που τη νομιμοποίησε, δεν μας αφήνει αδιάφορους και ο τρόπος με τον οποίο η ποπ αυτή κουλτούρα διαχειρίζεται τα ίδια αυτά ζητήματα, της σχέσης του ανθρώπου και της μηχανής. Και ο Στίβεν Κινγκ, εν προκειμένω, αμφισβητεί και ενοχοποιεί τη μηχανή, που αποτελεί τον άξονα της ανάπτυξης της ποπ κουλτούρας. Και μάλιστα η οπτική του είναι πιο απαισιόδοξη και οι παρατηρήσεις του πιο καυστικές παρά ποτέ, για την Αμερική που βρυχάται για να κρύψει τον φόβο της και μετατρέπει τον ίδιο αυτό φόβο σε κατίσχυση επί των άλλων.

Αντίθετα, η Ευρώπη συνεχίζει, σε ένα πρώτο επίπεδο τουλάχιστον, να μιλάει πολιτικά: το μείζον ζήτημα της κινητής τηλεφωνίας δεν είναι η δημόσια υγεία και οι ενδεχόμενες βλάβες του εγκεφάλου, αλλά η πολιτική διάσταση της επιτήρησης που συνεπάγεται η χρήση της. Διαφορετική η θέση στον συσχετισμό ισχύος, διαφορετική η τοποθέτηση απέναντι στην παράδοση και την Ιστορία, διαφορετική κουλτούρα. Οσο για το κατά πόσο μια τέτοια οπτική επικαλύπτει, τελικά, τον υπαρκτό εφιάλτη του «Μεγάλου Αδελφού», είναι κι αυτό πράγματι μια πιθανότητα. Κάποτε ο Ρόζενταλ ανέπτυσσε διά μακρών τη συμβολή των ταινιών τρόμου στην εδραίωση του καπιταλισμού.

Καθώς βρισκόμαστε σε μια περίεργη καμπή της Ιστορίας και κάθε οπισθοδρόμηση φαίνεται πλέον δυνατή, θα πρέπει να εξετάσουμε και αυτό το ενδεχόμενο.

Πάντως, είναι ίσως καλύτερα να διαβάζει κανείς καλογραμμένες ιστορίες τρόμου, στις οποίες έχουν εξάλλου διαπρέψει μεγάλοι συγγραφείς όπως ο Πόε, παρά αφηγηματογραφία που προβάλλεται ως σοβαρή λογοτεχνία. Το αυθεντικό είναι πάντα λιγότερο επικίνδυνο από τις απομιμήσεις. Ως προς την Αμερική, τέλος, την κουβαλάμε καθημερινά στην τσάντα μας, πάνω μας, στον νου μας, στο πετσί μας. Μας αφορά η δύναμή της, η αλαζονεία και η ύβρις της. Ισως μας αφορούν εξίσου και οι φόβοι της, που κάπου είναι και δικοί μας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή