Εννέα χρόνια μετά τη μεγάλη έξοδο των «Θησαυρών του Αγίου Ορους», 90 ιερά κειμήλια που φυλάσσονται στο διοικητικό και πνευματικό κέντρο των Αγιορειτών, το Πρωτάτο, περνούν για μια ακόμα φορά τα όρια της Αγιώνυμης Πολιτείας. Εικόνες, έργα μικροτεχνίας, έγγραφα, σφραγίδες, παλαίτυπα και άλλα αντικείμενα μεγάλης αξίας περιλαμβάνει η δεύτερη -μικρή- έξοδος του πολύτιμου αρχειακού υλικού.
Τη διοργάνωση της έκθεσης «Αγιον Ορος – κειμήλια Πρωτάτου» ανέλαβε η Αγιορείτικη Εστία του Δήμου Θεσσαλονίκης, η οποία με μια σύγχρονη μουσειολογική μελέτη αξιοποιεί τις υποδομές στο ιστορικό κτίριο Νεδέλκου και αναδεικνύει τις Καρυές και το Πρωτάτο ως φύση, κτισμένο περιβάλλον και καθημερινό βίο. «Στα κειμήλια του Πρωτάτου συνοψίζεται η πνευματικότητα του Αγίου Ορους. Στα περισσότερα υπάρχει με σαφήνεια ο ιστορικός λόγος», ανέφερε ο ομότιμος καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του ΑΠΘ κ. Ν. Νικονάνος, μέλος της επιστημονικής επιτροπής της έκθεσης. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει 37 εικόνες από τη συλλογή του Πρωτάτου (14ος-18ος αι.), 14 έργα μικροτεχνίας, δύο χειρόγραφα, δύο έργα ξυλογλυπτικής, 13 ελληνικά, ρουμανικά και οθωμανικά χειρόγραφα, επτά έντυπα και 15 ανθίβολα Γαλατσιάνων ζωγράφων από το Μουσείο Μπενάκη. Στο ισόγειο του κτιρίου, εξήγησε η κ. Δήμητρα Γουργιώτη, αρχιτέκτονας, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις μιας πρώτης συνάντησης με το Αγιον Ορος. Νησίδα αποτελεί η καμπάνα του ναού του Πρωτάτου, εικόνες του 15ου αιώνα και της μεγάλης Δέησης του 16ου αιώνα, εικόνες από το τέμπλο του Πρωτάτου, η αναπαράσταση του «παρεκκλησίου» με το αυθεντικό τέμπλο από το μικρό ναό του Προδρόμου. Αρχεία, έγγραφα, χειρόγραφα τεκμηριώνουν τον θεσμικό και εμβληματικό χαρακτήρα του Πρωτάτου, ενώ στη μουσειολογική αφήγηση γίνεται αναφορά στις εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του ναού του Πρωτάτου. Στα επείγοντα προβλήματα διατήρησης τόσο του μνημείου όσο και των τοιχογραφιών του Μανουήλ Πανσέληνου αναφέρθηκε χθες και ο εκπρόσωπος της Ιεράς Κοινότητας π. Συμεών Διονυσιάτης, διευκρινίζοντας ότι εργασίες ξεκινούν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο με την αντικατάσταση της στέγης του ναού.
Η έκθεση εγκαινιάζεται στις 28 Μαΐου και θα διαρκέσει ώς τον Οκτώβριο.