Δημοκρατία, συμμετοχικότητα, φτώχεια, παγκοσμιοποίηση, ανθρώπινα δικαιώματα, οικολογία, βιοηθική, μεγάλα ζητήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα θα συζητηθούν στο A΄ Παγκόσμιο Φιλοσοφικό Συνέδριο στο Ηράκλειο. Το Συνέδριο, με κεντρικό θέμα «Ηθική και Πολιτική» θα γίνει στις 24-28 Μαΐου 2006 στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου. H διοργάνωση από τον Δήμο Ηρακλείου ενός Παγκόσμιου Συνεδρίου Φιλοσοφίας και Κριτικής Σκέψης με άξονα τη σχέση φιλοσοφίας και κοινωνίας, που θα καταστεί μόνιμος θεσμός ανά τριετία, ήταν μια επίμονη ιδέα που η υλοποίησή της ξεκίνησε πριν από έναν χρόνο. Η φιλοδοξία είναι να αποτελέσει μείζονα πολιτιστική παρέμβαση που θα ευαισθητοποιήσει και θα συμβάλει στον προβληματισμό πέρα από τοπικά ή εθνικά όρια.
Αξιοσημείωτη μοναδικότητα από πολλές απόψεις, το Συνέδριο αποτελεί πραγματικό τόλμημα και τα ονόματα των συμμετεχόντων εγγυώνται την επιτυχία του: ανάλογό του δεν έχουν οργανώσει πόλεις της Εσπερίας αλλά και της ημεδαπής με κραταιά πνευματική και πανεπιστημιακή παράδοση. Διεκδικεί παγκόσμιο ρεκόρ, καθώς μέσα σε μόλις εννέα μήνες είναι έτοιμο να προσφέρει φιλόξενο βήμα σε στοχαστές από όλες τις ηπείρους.
Εξασφάλισε, τέλος, παγκοσμιότητα και ταυτοχρονία, αφού το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας θα μεταδίδει ζωντανά σε όλο τον κόσμο το Συνέδριο απευθείας, προσφέροντας σε κάθε χρήστη Internet τη δυνατότητα να το παρακολουθεί ζωντανά.
Ο Δήμος Ηρακλείου ανέλαβε την τολμηρή πρωτοβουλία, σε μια εποχή ατολμίας και πνευματικής ραστώνης, να συστήσει έναν παγκόσμιο πνευματικό θεσμό στο νησί όπου άνθισε ο πρώτος πολιτισμός στην Ευρώπη, ο Μινωικός, στην πόλη-κοιτίδα της μεγάλης Κρητικής Αναγέννησης του Θεοτοκόπουλου, του Κορνάρου, του Χορτάτση, των φιλοσόφων Μιχαήλ Αποστόλη και Γεράσιμου Βλάχου.
Ο έπαινος θα ήταν λιγότερο δίκαιος αν δεν ακριβομοιραζόταν έστω στα μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής, τον πρόεδρό της Δήμαρχο Ηρακλείου Γιάννη Κουράκη, τον αντιπρόεδρο Γιάννη Σερπετσιδάκη, δημοτικό σύμβουλο, την επιστημονικά υπεύθυνη Σταυρούλα Τσινόρεμα, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθύντρια του εκεί Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών Βιοηθικής, και τα μέλη: Αντρέι Λέμπεντεφ, αναπλ. καθηγητή Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης· Γ. Μαραγκό, αναπλ. καθηγητή Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης· Γιώργο Καραμανώλη, ειδικό επιστήμονα στην Αρχαία Φιλοσοφία, Πανεπιστήμιο Κρήτης· Μιχάλη Κοπιδάκη, καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών· Ανδρέα Σαββάκη και Παναγιώτη Γεωργουδή.
Το ωραίο εγχείρημα περιποιεί τιμή στην πόλη του Ηρακλείου.
Μεγάλα ονόματα για καυτά θέματα
Το A΄ Παγκόσμιο Συνέδριο Φιλοσοφίας στο Ηράκλειο έχει θέμα του την «Ηθική και Πολιτική», με άξονες: (α) Νέες Τεχνολογίες, Βιοηθική και Δημοκρατία, (β) Πολιτισμός και Πολιτική, (γ) Οι Ιδέες της Ευρώπης (δ) Φύση και Κοινωνία (ε) Παγκοσμιοποίηση. Συμμετέχουν διεθνούς κύρους ξένοι επιστήμονες και στοχαστές και πολλοί διακεκριμένοι Ελληνες συνάδελφοί τους.
Νόαμ Τσόμσκι, καθηγητής στο Τμήμα Γλωσσολογίας και Φιλοσοφίας στο ΜΙΤ, από τους οξύτερους επικριτές της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. H ομιλία του: «Εγγενείς κρίσεις. Προοπτικές για τη λύση τους».
Εντγκάρ Μορέν, παγκόσμια γνωστός φιλόσοφος, διεισδυτικός και οξύς κριτικός του σταλινικού ολοκληρωτισμού. Θέμα του: «Συμπληρωματικότητα και ανταγωνισμός μεταξύ ηθικής και πολιτικής».
Αγκνες Χέλερ, φιλόσοφος, μαθήτρια του Γκέοργκ Λούκατς.
Κλάους Οφφε, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ, Βερολίνο. Θέμα: «Μεταξύ δημοκρατικής θεωρίας και πολιτικής ηθικής. Οι έννοιες της ευθύνης και της λογοδοσίας».
Ζορζ Κοέν, ομότιμος καθηγητής στο Ινστιτούτο Παστέρ της Γαλλίας. Θέμα: «Βιολογία και Ευγονική».
Σπύρος Σημίτης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φρανκφούρτης. Θέμα: «Προστασία δεδομένων. Το εύθραυστο της δημοκρατικής κοινωνίας».
Βενσάν Ντεκόμ, καθηγητής στην EHESS, Γαλλία. Θέμα: «Τα φιλοσοφικά θεμέλια της πολιτικής εξουσίας».
Στίβεν Ρόουζ, καθηγητής Βιολογίας. Πρωτοπόρος σε θέματα νευροεπιστήμης. Θέμα: «Νευροεπιστήμη, ηθική και νευροηθική».
Κάρλο Νατάλι, καθηγητής της Αρχαίας Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Βενετίας.
Σαλάμ Γουσένοφ, από τους σημαντικότερους σύγχρονους Ρώσους διανοητές, διευθυντής του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.
Χίπινγκ Ζιν, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου. Θέμα: «Αριστοτελική και αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Μια συγκριτική προοπτική».
Σουνίτα Ναρέν, εξέχουσα Ινδή επιστήμων του Κέντρου για την Επιστήμη και το Περιβάλλον. Θέμα: «Βιοτεχνολογία, περιβάλλον και ανθρώπινα δικαιώματα».
Αρθουρ Κάπλαν, καθηγητής Ιατρικής Ηθικής. Θέμα: «Σεξ, Ελευθερία και Δημόσια Υγεία».
Μάρτιν Τζέι, καθηγητής Ιστορίας στο Μπέρκλεϊ. Θέμα: «Περί του ψεύδους στην πολιτική».
Σαντάλ Μουφ, καθηγήτρια της Πολιτικής Θεωρίας στο Ουεστμίνστερ. Θέμα: «Το ηθικό, το πολιτικό και το δικαιικό».
Ερνέστο Λακλάου, καθηγητής Πολιτικής Θεωρίας στο Εσεξ. Θέμα: «H ηθική και η πολιτική της ριζοσπαστικής τοποθέτησης».
Λόρδος Πάρθα Ντασγκούπτα, καθηγητής Οικονομικών στο Κέμπριτζ. Θέμα: «Για γενεακή δικαιοσύνη και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη».
Λι Γιανγκ, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου. Θέμα: «Πολιτισμικός πλουραλισμός σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία. Μια κομφουκιανή οπτική».
Ζαν Ντανιέλ, συγγραφέας, ιδρυτής και διευθυντής της εφημερίδας «Le Nouvel Observateur». Θέμα: «Τι μένει από τον ρόλο του πολίτη για τους καταναλωτές εικόνων, τους οπαδούς των δημοσκοπήσεων και τους χρήστες του διαδικτύου;».
Τεντ Χόντεριτς, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Λονδίνο. Το βιβλίο του «Μετά τον Τρόμο» (2002), με θέμα την τρομοκρατία, συζητήθηκε και δίχασε.
Σάιμον Μπλάκμπερν, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Κέμπριτζ.
Σύναξη σοφών απ’ όλον τον πλανήτη
Τους γνωστότερους στην Ελλάδα στοχαστές και συγγραφείς, των οποίων έργα έχουν μεταφραστεί, πλαισιώνουν άλλοι κορυφαίοι φιλόσοφοι, λιγότερο γνωστοί στο ελληνικό κοινό, από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Δύσης αλλά και της Ασίας και της Αφρικής:
Χίλαρι Ρόουζ, καθηγήτρια Κοινωνικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Μπράντφορντ. Γκιζέλα Στράικερ, καθηγήτρια Αρχαίας Φιλοσοφίας στο Χάρβαρντ. Ρουθ Τσάντγουικ, καθηγήτρια της Βιοηθικής στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ. Ντόνα Ντίκινσον, καθηγήτρια της Φιλοσοφίας, ειδική σε ζητήματα Βιοηθικής. Τζόναθαν Λίερ, Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Μέριλιν Φρίντμαν, καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις. Φίλιπ Κίτσερ, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Κολούμπια. Ρίτσαρντ Γουόλιν, καθηγητής Ιστορίας των Ιδεών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Τζον Σίνγουιντ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς. Κρίστοφερ Νόρις, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Κάρντιφ. Αλντο Τορτορέλα, φιλόσοφος, εξέχων μελετητής του Αντόνιο Γκράμσι. Αλαν Μπιουκάναν, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ. Ζινγκ-Μπάο Νίε, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Οτάνγκο, Νέα Ζηλανδία. Μελτέμ Αχίσκα, καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου. Βίλελμ Βόσενκουλ, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Αμπρόσιο Βελάσκο Γκόμεζ, κοσμήτορας της Σχολής Φιλοσοφίας του Αυτόνομου Πανεπιστημίου του Μεξικού. Ρόμπερτ Γκόντιν, καθηγητής Φιλοσοφίας, Κοινωνικής και Πολιτικής Θεωρίας. Ιωάννα Κουτσουράδη, καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Χασετέπ της Αγκυρας. Σαμπίνα Λόβιμποντ, καθηγήτρια Φιλοσοφίας στην Οξφόρδη. Μαουρίτσιο Μόρι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο. Κρις Νόρις, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Κάρντιφ. Μπράιαν Ορεντ, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Γουότερλου στον Καναδά. Ζακ Πουλέν, εξέχων Γάλλος στοχαστής, κάτοχος της έδρας της Φιλοσοφίας της Ουνέσκο. Μογκόμπε Ράμοους, πρόεδρος του Τμήματος Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Αφρικής. Μπουβάν Σαντέλ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Πεντζάμπ, Ινδία. Ρίτσαρντ Σίφορντ, καθηγητής της Αρχαίας Φιλοσοφίας. Πόλιν Χουντόντζι, Αφρικανός φιλόσοφος, πρώην υπουργός Παιδείας στο Μπενίν. Βλαντίμιρ Γκουτόροβ, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης. Βλαντίμιρ Μιρόνοφ, κοσμήτορας της Σχολής Φιλοσοφίας στο Λομονόσοφ. Βαντίμ Βασίλιεφ, καθηγητής Ιστορίας στο Λομονόσοφ. Βίκτορ Βαζιούλιν, καθηγητής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Λομονόσοφ. Ξιάλονγκ Ζανγκ, φιλόσοφος, πρόεδρος της Διεθνούς Κοινότητας Συγκριτικών Σπουδών Κινεζικής και Δυτικής Φιλοσοφίας. Γιουτζίν Γιου, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Φουντάν της Σαγκάης.
Ισχυρή ελληνική παρουσία
Διακεκριμένοι Ελληνες φιλόσοφοι, πολιτικοί επιστήμονες και πανεπιστημιακοί θα συμμετάσχουν με εισηγήσεις σε θέματα κλασικής και πολιτικής φιλοσοφίας:
Γεωργία Αποστολοπούλου, Ευάγγελος Βενιζέλος, Δημήτρης Δημητράκος, Στέλιος Βιρβιδάκης, Κωνσταντίνος Βουδούρης, Μυρτώ Δραγώνα – Μονάχου, Γεώργιος Κοντογιώργης, Αντώνιος Μακρυδημήτρης, Αριστείδης Μπαλτάς, Ευτύχης Μπιτσάκης, Παναγιώτης Νούτσος, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Φιλήμων Παιονίδης, Ιόλη Πατέλη, Θεοδόσιος Πελεγρίνης, Παύλος Σούρλας, Σταυρούλα Τσινόρεμα, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, Κριστίνα Βιάνο, Κώστας Καβουλάκος, Αντώνης Καραμανώλης.