Είναι η πρώτη φορά, έπειτα από πολλά χρόνια που το θεατρικό καλοκαίρι έγινε ο μπούσουλας για το πώς θα κατανεμηθεί η καλοκαιρινή άδεια αρκετών θεατρόφιλων. Η περιέργεια για το διαφορετικό, η εξάπλωση του φεστιβάλ Αθηνών και σε άλλους χώρους εκτός από το Ηρώδειο («Ρεξ-Κοτοπούλη», Πειραιώς 260, «Σχολείον», Μουσείο Μπενάκη, Θέατρο της Φρυνίχου και Μέγαρο Μουσικής), η επιλογή νέων καλλιτεχνών, η φανερή διάθεση για την ηλικιακή ανανέωση του κοινού αλλά και η μετάκληση αξιόλογων ξένων καλλιτεχνικών δυνάμεων, δημιουργούν μια νέα αίσθηση. Την αναμονή για το καινούργιο που γίνεται ακόμη πιο έντονη στην Επίδαυρο. Εκεί θα είναι από τις λίγες φορές που έχουμε τέτοια ταύτιση στο μικρό και το μεγάλο θέατρο που ξεκινούν στις 30 Ιουνίου και 1η Ιουλίου.
Διεθνείς συμπαραγωγές. Εντυπωσιακή έναρξη με τους «Πέρσες» του Αισχύλου από το Θέατρο Αττις και το Εθνικό Θέατρο της Τουρκίας που ήδη συζητήθηκε στο ανέβασμά της στο 15ο Διεθνές Φεστιβάλ Θέατρου της Κωνσταντινούπολης. Συγκινητική, τολμηρή, με έντονη πολιτική ματιά από τον Θόδωρο Τερζόπουλο. Αλλά δεν θα είναι η μοναδική ξένη συμπαραγωγή. Η άποψη του Μιχαήλ Μαρμαρινού που συσκηνοθετεί με τον Paul Koek τις «Ικέτιδες» του Ευριπίδη (7, 8/7) θα φέρει κοντά (για άλλη μια φορά) Ελληνες και Ολλανδούς καλλιτέχνες, σε μια δίγλωσση παραγωγή η οποία απαιτεί δύο νέες μεταφράσεις. Από τα αρχαία ελληνικά στα ολλανδικά και από το ολλανδικό κείμενο που θα δημιουργηθεί, στη γλώσσα μας.
Συγκρίσεις. Η Επίδαυρος φέτος προσφέρεται και για συγκρίσεις. Μοιραία είναι η αναμέτρηση των «Περσών» της Λυδίας Κονιόρδου (14, 15/7) με την ελληνοτουρκική άποψη του Τερζόπουλου. Αλλά και το στοίχημα με «Θεσμοφοριάζουσες» φέτος, του Σωτήρη Χατζάκη. Θα τα καταφέρει τόσο εντυπωσιακά όπως πέρυσι; Από την άλλη, ο Γιώργος Μιχαηλίδης κατεβαίνει με το ΚΘΒΕ, την «Ιφιγένεια εν Ταύροις» (28, 29/7), πρωταγωνιστές τους Μαρία Ναυπλιώτου και Νίκο Ψαρρά, αλλά και με μια καλή επιστροφή: Η Ξανθίππη Καραθανάση επανακάμπτει.
Τα Επιδαύρεια -το επίσημο πρόγραμμα γιατί υπάρχει και το μελανό σημείο των εξωφεστιβαλικών παραστάσεων που υπονομεύουν το σχέδιο Λούκου-, ολοκληρώνονται με την «Αντιγόνη» του Λευτέρη Βογιατζή. Μετά την πολυσυζητημένη εκδοχή στο θέατρο της οδού Κυκλάδων έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς παρουσιάζει την τραγωδία του Σοφοκλή στην αρχαία ορχήστρα της Επιδαύρου.
Προτάσεις και παραλλαγές. Στη Μικρή Επίδαυρο η Αντιγόνη Βαλάκου σε μονολόγους από ρόλους αρχαίων ηρωίδων, μια ιδέα του Δημήτρη Λιγνάδη, θα είναι ιδανική όχι μόνο για το κοινό αλλά και για τους μαθητές των δραματικών σχολών. Πιο μουσικό είναι το βλέμμα του Σταμάτη Κραουνάκη στα «Χορικά 06» με την ομάδα Σπείρα-Σπείρα, και οι «Θρήνοι γυναικών» που δούλεψαν ο Διονύσης Καψάλης και ο Νίκος Ξυδάκης, όταν μάλιστα το σχήμα τους συγκεντρώνει τέτοια ονόματα: Ολια Λαζαρίδου, Λυδία Φωτοπούλου, Ανέζα Παπαδοπούλου και Ελευθερία Αρβανιτάκη.
Οι αμετακίνητοι στην Αθήνα μπορούν να δουν το Εθνικό Δραματικό Κέντρο Νορμανδίας και την άποψη του Ερικ Λακασκάντ στον Γκόρκι, τον «Οθέλλο» του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου με ένα πολύ καλό επιτελείο ηθοποιών, και φυσικά την πρόταση του Thomas Ostermeier πάνω στον Ιψεν με την εγγύηση της Σαουμπίνε, που θα παρουσιαστεί στο παλιό εργοστάσιο της οδού Πειραιώς 260. Στην Πειραιώς 206 θα παρουσιαστεί και μια παραλλαγή της Φαίδρας από το Wooster Group, πρωτοποριακό σχήμα που κάνει αίσθηση στο εξωτερικό.
Είναι φανερό ότι το θεατρικό καλοκαίρι περιλαμβάνει πολλά: δίνει τη δυνατότητα της επιλογής, προτρέπει το κοινό να μετακινηθεί σε νέα στέκια, ενώ αποδυναμώνει εντελώς το λεγόμενο εμπορικό θέατρο που έχει ταυτιστεί με τα θεάματα αναψυκτηρίου σε γειτονιές όπου το λαϊκό κοινό αναζητεί τηλεοπτικά πρότυπα. Το φετινό καλοκαίρι, το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου έχουν μια ελπίδα να ανακάμψουν.