Ο πρώτος σοβαρός διεκδικητής του «Χρυσού Φοίνικα» στο διεθνές και πολύγλωσσο φεστιβάλ των Καννών είναι η «Βαβέλ» του Μεξικανού Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου, ο οποίος έχει υπογράψει στο παρελθόν δύο ταινίες που αγαπήθηκαν από την κριτική και το κοινό, τις «Χαμένες αγάπες» και τα «21 Γραμμάρια». Η ταινία του Ινιαρίτου καλύπτει κάθε προϋπόθεση ώστε να κερδίσει το κορυφαίο βραβείο του φεστιβάλ. Εχει αισθητική ματιά, άποψη για τον κόσμο, πολύ καλή σκηνοθεσία και μοντάζ, καθώς επίσης μια διεθνή παραγωγή με μεγάλα ονόματα (Μπραντ Πιτ, Κέιτ Μπλάνσετ, Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ) και γυρίσματα σε τρεις χώρες (ΗΠΑ, Μαρόκο, Ιαπωνία). Με την εξαίρεση του (πολύ συγκεκριμένης αισθητικής) αλμοδοβαρικού «Volver», στο φετινό φεστιβάλ η «Βαβέλ» είναι η μοναδική ταινία, δίπλα στην οποία δεν θα φαινόταν υπερβολικός ή αταίριαστος ο χαρακτηρισμός «χρυσός Φοίνικας Καννών». Εκτός αν οι αισθητικές προτιμήσεις του προέδρου της κριτικής επιτροπής Γουόνγκ Καρ Γουάι στρέψουν τη ματιά και την ψήφο της επιτροπής σε μικρότερες και λιγότερο ολοκληρωμένες ταινίες με επιμέρους ενδιαφέροντα στοιχεία.
Στην τρίτη (και μάλλον τελευταία) συνεργασία του με τον σεναριογράφο Γκιγιέρμο Αριάγα, ο Ινιαρίτου δεν αποφεύγει κάποια δραματουργικά προβλήματα στο φιλόδοξο σχέδιό του. Ωστόσο, το αποτέλεσμα συνολικά τον δικαιώνει. Η ταινία μιλάει για την έλλειψη επικοινωνίας, την προβληματική επαφή σε κάθε επίπεδο ανάμεσα στους ανθρώπους. Από την επικοινωνία μεταξύ ζευγαριών, παιδιών και γονιών, μέχρι τις παρανοήσεις ανάμεσα σε κράτη.
Τρεις ιστορίες, που διαδραματίζονται στις τρεις χώρες, όπου γυρίστηκε η ταινία, μπλέκονται μεταξύ τους. Ενα ζευγάρι Αμερικανών τουριστών ταξιδεύει στο Μαρόκο, όπου η γυναίκα τραυματίζεται βαριά από τον τυχαίο πυροβολισμό ενός αγοριού. Στην Αμερική τα παιδιά τους μένουν με τη Μεξικάνα νταντά τους, που θέλει να πάει στον γάμο του γιου της πίσω στην πατρίδα, ενώ στην Ιαπωνία, μέσα από την ανήσυχη περιπλάνηση μιας κωφάλαλης έφηβης, φτάνουμε στην προέλευση του όπλου που εκπυρσοκρότησε στο Μαρόκο.
Το ταλέντο του Ινιαρίτου στην κίνηση της κάμερας και το μοντάζ δίνει στην ταινία ταχύτητα και ρυθμό, παρά τη διάρκειά της, που ξεπερνά τις δύο ώρες κατά είκοσι λεπτά. Οι συμπτώσεις που προχωρούν την ιστορία, όμως, δεν ρέουν πάντοτε ομαλά. Σε κάποια σημεία φαίνονται βεβιασμένες και εκβιαστικές, ώστε να δικαιολογήσουν την αρχική σύλληψη. Πολύ καλές είναι οι ερμηνείες του -απόντος από τις Κάννες- Μπραντ Πιτ (θυμίζοντας τα δραματικά του ξεσπάσματα στο «Seven») και κυρίως της Αντριάνα Μπαράζα στον ρόλο της Μεξικάνας νταντάς.
Η δεύτερη ταινία του χθεσινού διαγωνιστικού προγράμματος, το «Flandres» του Μπρούνο Ντιμόν, δεν είναι τόσο ασυνάρτητη και αυτιστική όσο η προηγούμενη δουλειά του, οι ανεκδιήγητοι «29 Φοίνικες». Σύμφωνα με τον Ντιμόν, η ταινία είναι μια προσπάθειά του να μιλήσει για τη σύγκρουση των επιθυμιών μας. Αν δεν προσπαθούσε να το εξηγήσει ίσως τα πράγματα να ήταν απλούστερα. Γιατί η ταινία είναι η ιστορία ενός αγρότη που πάει να πολεμήσει σε μια μακρινή χώρα (το Ιράκ;) μαζί με μια ομάδα συγχωριανών του, ενώ πίσω μένουν τα δύο κορίτσια που καλύπτουν τις σεξουαλικές ανάγκες τους. Ερασιτεχνικές ερμηνείες και απλοϊκή σκέψη είναι ό,τι μένει από την ταινία.
Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου, ο εκλεκτός του Χόλιγουντ
Η πορεία του Μεξικανού δημιουργού είναι από αυτές που ζηλεύει κάθε νεαρός σκηνοθέτης. Με την πρώτη κιόλας ταινία του, τις «Χαμένες αγάπες», κέρδισε παγκόσμια εκτίμηση και περισσότερα από πενήντα βραβεία. Το Χόλιγουντ περίμενε τον Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου, προσφέροντάς του περισσότερα μέσα και ένα δυνατό καστ για τη δεύτερη δουλειά του, τα «21 Γραμμάρια», ενώ για τη «Βαβέλ» έδειξαν προθυμία τα μεγαλύτερα ονόματα του σταρ σύστεμ, όπως ο Μπραντ Πιτ, έστω κι αν πρόκειται για μια ταινία σκοτεινή με βαριά ατμόσφαιρα.
Σφραγίδα της κινηματογραφικής γραφής του Ινιαρίτου είναι η συνεργασία του με τον σεναριογράφο Γκιγιέρμο Αριάγα, που μάλλον διακόπτεται, καθώς και η αφήγηση με διαρκή φλας μπακ και ετεροχρονισμένες σκηνές. Στη «Βαβέλ» η πορεία της πλοκής είναι πιο ομαλή. Οπως είπε χθες στη συνέντευξη Τύπου, «αποφασίσαμε να δώσουμε μια περισσότερο γραμμική αφήγηση, προκειμένου να ακολουθήσουμε το συναίσθημα».
Σε ό,τι αφορά το θέμα της «Βαβέλ», ο Ινιαρίτου τόνισε ότι «δεν υπάρχει κάποιο ηθικό δίδαγμα. Ο τίτλος επιλέχθηκε μόλις δύο μήνες πριν αρχίσουν τα γυρίσματα επειδή συνοψίζει την ιδέα της έλλειψης επικοινωνίας. Αυτό που την προκαλεί δεν είναι η γλώσσα, αλλά οι διαφορετικές ιδέες και προκαταλήψεις που φέρουμε. Αυτό που βλέπουμε ως απειλή είναι το «άλλο» όχι μόνο σε επίπεδο κρατών, αλλά και στην επικοινωνία ανάμεσα σε ζευγάρια, σε γονείς με παιδιά».