Το 1963 ο εκδοτικός οίκος Suhrkamp κυκλοφόρησε στη Γερμανία το θεατρικό έργο του Ιρλανδού Σάμιουελ Μπέκετ, «Περιμένοντας τον Γκοντό», σε μετάφραση του Ελμαρ Τόπχόβεν, ως τον τρίτο τίτλο της σειράς βιβλίων τσέπης «edition suhrkamp», μετά τη Ζωή του Γαλιλαίου, του Μπέρτολτ Μπρεχτ και την Υστερη πρόζα, του Ερμαν Εσσε. Δώδεκα χρόνια αργότερα, ο Μπέκετ θα χρησιμοποιήσει αυτό το βιβλιαράκι, για τις ανάγκες της (ιστορικής πλέον) σκηνοθεσίας στο Schiller-Theater του Βερολίνου, παρεμβαίνοντας στο αρχικό κείμενο και σημειώνοντας τις αλλαγές στις σελίδες του βιβλίου, στους διαλόγους των ηρώων του, που έμελλε να εκφράσουν το αδιέξοδο μιας ολόκληρης εποχής.
Αφιερωματικό ανάτυπο
Τιμώντας τα «Εκατό χρόνια Μπέκετ» και συνεχίζοντας την παράδοση του «πολιτισμού του Ζούρκαμπ» (ο οποίος πάντως, σύμφωνα με τη ZEIT, κλυδωνίζεται από τις επιλογές νεότερων εκδοτικών οίκων), ο σημαντικότερος εκδοτικός οίκος της μεταπολεμικής Γερμανίας παρουσίασε, σε ειδικό, αφιερωματικό ανάτυπο (Faksimile) της πρώτης έκδοσης, το «βιβλιαράκι» με τις διορθώσεις του Ιρλανδού συγγραφέα. Ο αναγνώστης βρίσκεται μπροστά σε ένα εκδοτικό dej‡ vu: σαν σε τετράδιο εκθέσεων που είναι γεμάτο από τις διορθώσεις του καθηγητή, συχνά με κόκκινο στυλό, σαν σε μία παράσταση, όπου η γλωσσική και σκηνοθετική επιμέλεια γίνεται επί σκηνής, καθώς ο δημιουργός επεμβαίνει στο ίδιο το έργο, άλλοτε διαγράφοντας και άλλοτε συμπληρώνοντας, στα γερμανικά και στα γαλλικά, το κείμενο που έμελλε να τον κατατάξει στους σημαντικότερους συγγραφείς της νεοτερικότητας.
Τα στρώματα του χρόνου
Στο βιβλίο είναι εμφανή τα «στρώματα του χρόνου», σαν το βαθιά ρυτιδωμένο πρόσωπο του Ιρλανδού: του χρόνου της δημιουργίας, της πρόσληψης, της παρέμβασης και των αλλεπάλληλων αναγνώσεων, κυριολεκτικά και μεταφορικά, στην προσπάθεια του Μπέκετ, όχι να βελτιώσει εκ των υστέρων το έργο, αλλά να αναδείξει μέσα από τη γλώσσα και τον λόγο ακόμα πιο έντονα τις αντιφάσεις των ηρώων του, σε ένα αριστούργημα για την ανθρώπινη μοναξιά, που όπως επεσήμαινε ο Ζαν Ανουίγ, έφερε σε απόγνωση ανθρώπους και δραματουργούς.