Πώς σας φαίνεται η ιδέα για ένα χριστουγεννιάτικο Φεστιβάλ Παλιάς Μουσικής; Και μάλιστα στην καρδιά της Αθήνας; Οργανα εποχής, όπως η βιόλα ντα γκάμπα, η θεόρβη, το τσέμπαλο ή το φλάουτο dolce, αναβιώνουν μουσικές του Μεσαίωνα, της Αναγέννησης ή του Μπαρόκ στα χέρια επιδέξιων σολίστ. Στην Ελλάδα, αργά αλλά σταθερά, ανοίγει ο χώρος για την παλιά -λεγόμενη- μουσική, δηλαδή τη μουσική που γράφτηκε πριν από τα τέλη του 18ου αιώνα, μια πολύ μεγάλη ιστορική περίοδος που έδωσε σπουδαία έργα, τα οποία τα τελευταία χρόνια γνωρίζουν παγκοσμίως νέα δημοτικότητα. Πίσω από το Φεστιβάλ που θα διεξαχθεί από τις 15 ώς τις 18 Δεκεμβρίου στο Ινστιτούτο Γκαίτε της Αθήνας, το πρώτο στο είδος του, βρίσκεται ένας ελληνικός δικτυακός τόπος, μια αθόρυβη «μηχανή» που γεννήθηκε το 2003 και έκτοτε μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Το www.classicalmusic.gr είναι το σημείο στο δίκτυο όπου «μαζεύονται» οι φίλοι της κλασικής μουσικής για ειδήσεις, ενημέρωση, επικοινωνία. Μέσα από τη ζωή αυτής της ιστοσελίδας γεννήθηκε το χριστουγεννιάτικο Φεστιβάλ Παλιάς Μουσικής 2006 (με τη δική του σελίδα πλέον: www.ChristmasEarlyMusic.gr) για να συσπειρώσει την αγάπη και το ενδιαφέρον που υπάρχει στην Ελλάδα γι’ αυτή τη μουσική και που δεν είχε ώς τώρα την ευκαιρία να εκτονωθεί, να διαχυθεί.
«Είναι η αρχή. Εχουμε πολλά όνειρα και πολλές φιλοδοξίες, αλλά προχωρούμε ρεαλιστικά, βήμα βήμα», λέει ο Θανάσης Χατζηθεοδωρίδης, ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε το www.classicalmusic.gr, που το σχεδίαζε επί έξι χρόνια, πριν το απελευθερώσει σαν μπουκάλι στον ωκεανό, στο χάος του Διαδικτύου. Για τον ίδιον και για όσους πιστεύουν στην ανάγκη να ανοίξει και άλλο αυτός ο χώρος της μουσικής στην Ελλάδα, το Φεστιβάλ αυτό είναι ένα πρόκριμα. Τα βήματα είναι προσεκτικά. Στις αρχές του 2005, είχε γίνει ο πρώτος κύκλος κλασικής μουσικής στο Μουσείο Μπενάκη και στη Γερμανική Εκκλησία με έξι συναυλίες και τώρα, η Παλιά Μουσική είναι λίγο-πολύ ένα άλμα. «Δεν κατορθώσαμε να εξασφαλίσουμε χορηγίες», λέει ο Θ. Χατζηθεοδωρίδης, που έχει αφιερωθεί στη μουσική από αγάπη και προσωπικό ενδιαφέρον στις ελεύθερες ώρες που του επιτρέπουν οι επαγγελματικές του υποχρεώσεις. «Αλλά το Φεστιβάλ προχώρησε, γιατί το ήθελαν και οι ίδιοι οι μουσικοί πάρα πολύ. Ηθελαν να ξεκινήσει επιτέλους κάτι…».
Ιδιαίτερη ατμόσφαιρα
Σολίστ, όπως η Μαρία Γεωργακαράκου (σοπράνο), ο Νίκος Παναγιωτίδης (θεόρβη), το σύνολο Lyrae Cantis (που θα παίξει κοσμική μουσική από τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση), ο Σίμος Παπάνας (βιολί μπαρόκ), ο Αγγελος Ρεπαπής (βιόλα ντα γκάμπα), η Κατερίνα Κτώνα (τσέμπαλο), ο Ανδρέας Γεωργοτάς (βιόλα), η Κατερίνα Μιχοπούλου (τσέμπαλο), το μπαρόκ σύνολο Sinfonia (με μουσική από την Αγγλία του 16ου και 17ου αιώνα), ο Δημοκλής Γκουνταρούλης (αυθεντικό βιολοντσέλο εποχής), το Concerto Ellenico υπό τον Κωστή Παπάζογλου με φλάουτο dolce (με την υποστήριξη της Αυστριακής Πρεσβείας) θα δημιουργήσουν την πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα που απαιτεί η μουσική αυτή με τη δεδομένη εμπειρία τους.
Ο χώρος του Γκαίτε, όπου συχνά δίνονται συναυλίες μουσικής δωματίου, δεν είναι φυσικά ο ιδανικός, αλλά εν προκειμένω είναι σωτήριος. «Είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν στην Αθήνα κατάλληλοι χώροι για συναυλίες παλιάς μουσικής», λέει ο Θανάσης Χατζηθεοδωρίδης. Η Αγγλικανική Εκκλησία είναι μικρή, ο Αγιος Διονύσιος των Καθολικών δεν προσφέρει τον χώρο, οι ορθόδοξες εκκλησίες αποκλείουν τη μουσική, κάστρα και παλάτια δεν υπάρχουν στην Αθήνα. «Υπάρχουν, ωστόσο, ορισμένοι χώροι εκτός Αθηνών», λέει ο Θ. Χατζηθεοδωρίδης, «όπως στην Κέρκυρα, την Κρήτη ακόμη και στις Κυκλάδες».
Εκθεση οργάνων
Στη διάρκεια του Φεστιβάλ, θα δίνονται δύο συναυλίες κάθε μέρα, ούτως ώστε να διευκολυνθούν όσοι θα ήθελαν να έρθουν εκτός Αθηνών για να παρακολουθήσουν το Φεστιβάλ. Υπάρχει ένα κοινό σκορπισμένο σε όλη την Ελλάδα. Το ενδιαφέρον για τα παλιά όργανα της προκλασικής περιόδου είναι υπαρκτό. Υπάρχουν, π.χ., οι αδελφοί Κουκουρίγκου από τη Μακεδονία, οι οποίοι κατασκευάζουν κιθάρες, πιστά αντίγραφα της μπαρόκ εποχής. Ερχονται και αυτοί στο Φεστιβάλ για να εκθέσουν στο φουαγιέ του Γκαίτε ορισμένες από τις δημιουργίες τους.
«Παρά το λιγοστά μέσα προβολής που διαθέτουμε», λέει ο Θανάσης Χατζηθεοδωρίδης, «κερδίζουμε με τη δύναμη της διάδοσης από στόμα σε στόμα. Είναι το πιο σημαντικό. Ετσι, σταδιακά δημιουργήθηκε μια κοινότητα ανθρώπων με κοινό γνώμονα την αγάπη στη μουσική. Εχουμε ωστόσο τη συναίσθηση ότι δεν είμαστε καν στην αρχή. Εχουμε δουλειά μπροστά μας. Αλλά σημασία έχει ότι προχωράμε και για του χρόνου έχουμε πολλές καλές ιδέες». Αλλωστε, οι «Φίλοι» του Φεστιβάλ (www.friends.christmasearlymusic.gr) δείχνουν δραστηριοποιημένοι και υπάρχουν σχέδια για διαλέξεις, παρουσιάσεις και μικρά ρεσιτάλ.
Το Χριστουγεννιάτικο Φεστιβάλ Παλιάς Μουσικής θα διεξαχθεί στο Ινστιτούτο Γκαίτε από 15 έως 18 Δεκεμβρίου. Προπώληση στο βιβλιοπωλείο «Ιανός», Σταδίου 24. Γενική είσοδος 15 ευρώ και 10 ευρώ τα φοιτητικά, πολυτέκνων, στρατευσίμων και ΑμΕΑ. Κοινό εισιτήριο για όλες τις συναυλίες 85 ευρώ και 55 ευρώ τα μειωμένα.