Με το βλέμμα στο καλοκαίρι δουλεύουν οι εκδότες αυτή την περίοδο. Με πρώτη κυκλοφορία μέσα στην άνοιξη, Ελληνες και ξένοι συγγραφείς θα επιδιώξουν να γίνουν μέρος της καλοκαιρινής συντροφιάς των αναγνωστών. Γι’ αυτό και η θεματολογία των βιβλίων της δεύτερης αυτής μεγάλης βιβλιοπαραγωγικής περιόδου της χρονιάς είναι πιο ανάλαφρη, με έμφαση στο μυθιστόρημα κάθε είδους, τις μυθιστορηματικές βιογραφίες, τις ιστορίες αστυνομικής πλοκής και μυστηρίου και τις επανεκδόσεις κλασικών έργων· με το βλέμμα συνήθως στραμμένο στην ιστορία και τους μεγάλους ή μικρούς πρωταγωνιστές της. Δεν λείπουν, φυσικά, και τα βιβλία σύγχρονων ή παλαιότερων στοχαστών -άλλωστε, πάντα μένει λίγο παραπάνω χρόνος τους χαλαρούς καλοκαιρινούς μήνες για να αφιερώσουμε τον αναγνωστικό μας χρόνο σε αναλύσεις πρόσφατων ή παλαιότερων ιστορικών περιόδων- αλλά και οι αφηγήσεις σύγχρονων πολιτικών, όπως του Γλαύκου Κληρίδη στον Νιαζί Κιζιλγιουρέκ και του Φρανσουά Μιτεράν στον ψυχαναλυτή του. Αφηγήσεις που φωτίζουν τους χαρακτήρες των προσώπων και τις ιδιαίτερες και σημαντικές πολιτικές συγκυρίες που διαχειρίστηκαν. Πεζογραφία, ιστορία και δοκίμιο, μας προσκαλούν σε ταξίδια σε τόπους, εποχές, προσωπικότητες και απόψεις. Το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων πεζογράφων έβγαλε νέο βιβλίο στο τέλος του 2005 ή το 2006.
Ετσι, η ελληνική πεζογραφική παραγωγή εμφανίζεται μάλλον συρρικνωμένη το πρώτο εξάμηνο του 2007. Με εξαιρέσεις φυσικά, οι οποίες αποτελούν το νέο βιβλίο του Νίκου Θέμελη «Μια ζωή, δυο ζωές», με ήρωα έναν άντρα στα χρόνια της ωριμότητας, βιβλία νεότερων συγγραφέων και δύο επανεκδόσεις: της Μαρίας Μήτσορα «Αννα, να ένα άλλο» και της Μάρως Δούκα «Σκούρος από πορφύρα».
Ξένη πεζογραφία
Αντίθετα, σε μεγάλη (εκδοτική) ακμή είναι την επόμενη περίοδο η ξένη λογοτεχνία, κλασική και σύγχρονη. Ο Πετράρχης, ο Θερβάντες, ο Τσέχοφ, ο Οσκαρ Ουάιλντ, ο Ιταλο Καλβίνο, ο Ερνεστ Χεμινγουέι, ο Ελίας Κανέτι, ο Μάριος Βάργκας Λιόσα, η Ντόρις Λέσινγκ, ο Σωλ Μπέλοου, ο Πωλ Βαρεύ, ο Ιμρε Κέρτες, ο Κάρλο Φουέντες, ο Αντρέα Καμιλέρι, ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ είναι μερικά από τα μεγάλα ονόματα της ξένης πεζογραφίας που κυκλοφορούν ή επανακυκλοφορούν στα ελληνικά, σε νέες μεταφράσεις μέχρι το καλοκαίρι. Οι νεότεροι ή λιγότερο γνωστοί ξένοι συγγραφείς θα μας μεταφέρουν με τα βιβλία τους σε αριστερίστικες οργανώσεις, σε περιπετειώδεις εξερευνήσεις της εξεγερμένης νεολαίας του ’60, στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού λίγο πριν από την πτώση του, σε ιστορίες μυστηρίου που εκτυλίσσονται πάντα και παντού και σε απίθανες συναντήσεις: με τον τελευταίο ζωντανό μάρτυρα της δολοφονίας των Ρομανόφ, με τον Στάλιν, με τον Ιησού και τον Ιούδα, με Ναΐτες ιππότες, με την αυτοκράτειρα Ελισάβετ της Αυστρίας, με την αυτοκράτειρα Θεοφανώ, με μοναχούς βουδιστές και δεξιοτέχνες του κουνγκ φου, με την Αμερική στα χρόνια της δολοφονίας του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, αλλά και με τη ζωή στη Ναμπλούς της Παλαιστίνης. Είτε με καρύκευμα μυστηρίου, είτε με συνταγή μυθιστορηματικής βιογραφίας, είτε με το βλέμμα στις μεγάλες στιγμές της παγκόσμιας τέχνης, η ιστορία συνεχίζει να εμπνέει και να τροφοδοτεί τους συγγραφείς.
Αρχαιότητα και… Google
Τα εγχειρίδια, οι συνοπτικές αλλά συχνά χρήσιμες ιστορικές καταγραφές τόπων, προσώπων ή εποχών, αλλά και τα δοκίμια με αφορμή μεγάλα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα έχουν σταθερή ζήτηση από το αναγνωστικό κοινό. Οι εκδότες δεν παραλείπουν να δώσουν σημαντικά κείμενα για τον αρχαίο κόσμο, για τη Μεσόγειο, την Παλαιστίνη, για την ανδρική κυριαρχία, για το ειδύλλιο της διανόησης με τον φασισμό, για την οικονομία στην Ευρώπη τον 20ό αιώνα, για τις μουσουλμανικές κοινωνίες, για το Ισλάμ, για το πλήθος και πώς εκδηλώνεται, για τις οικολογικές ανατροπές του πλανήτη, αλλά και για το πολυεργαλείο του 21ου αιώνα: το Google. Ο Τζωρτζ Στάινερ έχει την τιμητική του αυτό το διάστημα με μεταφράσεις αρκετών δοκιμίων του (για τον Μαρξ, τον Φρόιντ, τον Κλωντ Λεβί Στρως, αλλά και τον Χάιντεγκερ) και ο Πιερ Βιντάλ-Νακέ μας προσκαλεί να διαβάσουμε την πνευματική του παρακαταθήκη: «Αγώνας μου, η Ιστορία».
Ετος Καζαντζάκη
Πενήντα χρόνια μετά τοn θάνατό του, ο Νίκος Καζαντζάκης εξακολουθεί -εκτός από το να είναι από τους πλέον ευπώλητους Ελληνες συγγραφείς στο εξωτερικό- να προκαλεί τουw μελετητές να ασχοληθούν προσεκτικότερα με πτυχές της ζωής και του έργου του. Ετσι, με αφορμή την επέτειο των 50 χρόνων από τοn θάνατό του, θα κυκλοφορήσουν: η βιογραφία του από την Ελλη Αλεξίου «Για να γίνει μεγάλος», το μυθιστόρημα της Γαλάτειας Καζαντζάκη «Ανθρωποι και υπεράνθρωποι», το δοκίμιο του Πήτερ Μπην «Οκτώ κεφάλαια για τον Νίκο Καζαντζάκη», τα μελετήματα του Θανάση Παπαθανασόπουλου «Γύρω στον Καζαντζάκη», τα δοκίμια του Γιώργου Σταματίου «Η γυναίκα στη ζωή και στο έργο του Ν. Καζαντζάκη» και του Γ. Εμ. Στεφανάκη «Αναφορά στον Καζαντζάκη» (όλα εκδ. Καστανιώτης). Ο Ελληνας πεζογράφος Φίλιππος Φιλίππου αποφάσισε να αναπλάσει μυθιστορηματικά τις τελεταίες μέρες της ζωής ενός εμβληματικού ήρωα του Καζαντζάκη: του Ζορμπά, με το βιβλίο του «Ο θάνατος του Ζορμπά» (Πατάκης). Ενα βιβλίο που εκτυλίσσεται στην Αίγινα το 1941, όταν το σπίτι του Καζαντζάκη επισκέπτονται (εκτός από τον Ζορμπά), η Γαλάτεια, ο Σικελιανός, ο Βάρναλης, η Μελίνα Μερκούρη, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Νίκος Καββαδίας και ο Παντελής Πρεβελάκης…
Μια θλιβερή επέτειος
Σαράντα χρόνια πέρασαν ήδη από το πρωινό της 21ης Απριλίου όταν οι δρόμοι της Αθήνας γέμισαν τανκς. Αρκετοί από τους πνευματικούς ανθρώπους της εποχής αυτοεξορίστηκαν. Σαράντα χρόνια μετά, γράφουν -ή ξαναγράφουν- τις εντυπώσεις εκείνων των χρόνων, όταν η καθημερινή ζωή ήταν εκτός Ελλάδας και η σκέψη ήταν εντός των συνόρων της. Ο Βασίλης Βασιλικός ξαναπαρουσιάζει το «Post Restante 1967-1974. Σημειώσεις ενός αυτοεξόριστου», ένα οδοιπορικό στην Ελλάδα των συνταγματαρχών και την Ευρώπη των εξεγέρσεων. Σημειώσεις από την εποχή της δικτατορίας δίνει η δημοσιογράφος Μαρία Καραβία με «Το ημερολόγιο του Λονδίνου», και ένας ακόμη δημοσιογράφος, ο Χρήστος Σιάφκος, στο μυθιστόρημά του «Γλυκειά ζωή» μεταφέρει τη δράση του βιβλίου στην Ιταλία, όπου σπούδαζαν και δρούσαν πολλοί Ελληνες φοιτητές, τότε.