Από το ξεκίνημα της δισκογραφικής βιομηχανίας, τότε που δεν υπήρχαν πολλά στούντιο ούτε αναπτυγμένες τεχνικές ηχογράφησης, η κυκλοφορία live δίσκων επιλέχθηκε ως ένας γρήγορος και οικονομικός τρόπος παραγωγής. Αρχικώς, οι τότε πολύ δημοφιλείς ζωντανές εμφανίσεις καλλιτεχνών σε ραδιοφωνικές εκπομπές άρχισαν να κυκλοφορούν σε δίσκους 78 στροφών και αυτό κράτησε κάποια χρόνια, μέχρι που η, μετά το 1955, έκρηξη της ποπ και ροκ κουλτούρας οδήγησε το φαινόμενο σε έναν γιγαντισμό και οι ζωντανές ηχογραφήσεις σε δίσκο έγιναν must για κάθε καλλιτέχνη ή συγκρότημα που σέβεται την καριέρα του. Οι λόγοι είναι ευδιάκριτοι και πολύ απλοί: α. Καμία άλλη μουσική δεν είχε δώσει ποτέ τόσο μεγάλη σημασία στην επαφή με το κοινό. Αρα, η έννοια της συναυλίας αναδείχθηκε σε ακρογωνιαίο λίθο, για το ροκ γίγνεσθαι. β. Ενας live δίσκος έχει σίγουρους πελάτες: Οσους είδαν τις συναυλίες που αποτυπώνονται στους δίσκους, αλλά και τους πολυάριθμους που θα ήθελαν να τις δουν και δεν μπόρεσαν. γ. Ηταν ασυγκρίτως πιο εύκολο και πιο φθηνό να ηχογραφήσεις ένα γκρουπ ζωντανά σε μία μέρα, παρά να προσπαθήσεις να μαντρώσεις αυτά τα… ρεμάλια σε ένα στούντιο για ένα μήνα, μέχρι να γράψουν ένα δίσκο. δ. Εδινε τη δυνατότητα σε καλλιτέχνες και εταιρείες να ξεμπερδεύουν μια ώρα νωρίτερα με τις εκατέρωθεν ανειλημμένες υποχρεώσεις που απέρρεαν από τα συμβόλαια (π.χ. έχεις ένα συμβόλαιο για 4 δίσκους, έχεις κάνει τους 3, κάνεις κι ένα live και ξεμπέρδεψες!).
Ψηφιακός βομβαρδισμός!
Εννοείται πως με την έλευση του βίντεο, στη δεκαετία του ’80, η έννοια «αγοράζω τη συναυλία για το σπίτι» πήρε άλλη διάσταση, αφού περιείχε πλέον και το «βλέπω», πέρα από το «ακούω». Και με την έλευση της ψηφιακής εποχής, οπότε οι δυνατότητες ηχογράφησης και βιντεοσκόπησης της συναυλίας πολλαπλασιάστηκαν, η κυκλοφορία cd και dvd με live, πήρε διαστάσεις χιονοστιβάδας: χιλιάδες κυκλοφορίες με συναυλίες από το παρόν, αλλά και από το βαθύ παρελθόν, μας βομβαρδίζουν εδώ και δεκαπέντε χρόνια…
Προσωπικώς, έχοντας παρακολουθήσει διά ζώσης εκατοντάδες συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με απωθεί η ιδέα να κάθομαι στον καναπέ και να βλέπω σε dvd μια συναυλία. Αν και, για να λέμε την αλήθεια, μερικές φορές το περιεχόμενο αυτών των dvd σε αφήνει με το στόμα ανοιχτό!
…Δεν μιλάμε για dvd τυχαία ούτε η στήλη άλλαξε ξαφνικά αντικείμενο! Απλώς, σήμερα, σχεδόν κάθε κυκλοφορία ζωντανά ηχογραφημένων cd συνοδεύεται και από dvd με live περιεχόμενο, άσε που μερικές φορές είναι αρκετό μόνο το dvd…
Ο Νικ Κέιβ με τους Bad Seeds, για παράδειγμα, μας στέλνουν μια συσκευασία με 2 dvd. Στο πρώτο αποτυπώνεται η περιοδεία τους «The Abatroir Blues Tour» του 2004 και ειδικότερα η συναυλία στο Brixton Academy του Λονδίνου. Το περιεχόμενο είναι ως επί το πλείστον τα τραγούδια του πρόσφατου τότε δίσκου τους «Abbattoir Blues / The Lyre of Orpheus», αλλά αυτό που πράγματι έχει ενδιαφέρον είναι η συναυλιακή στιγμή τους: βρίσκονται σε δαιμονιώδη φόρμα, απολαμβάνουν την επί σκηνής συνύπαρξή τους και καθηλώνουν για μία ώρα και ένα τέταρτο ένα εξαιρετικά μυημένο ακροατήριο. Το δεύτερο dvd περιέχει (μαζί με 5 βιντεοκλίπ του γκρουπ) αποσπάσματα μισής ώρας από μιαν άλλη λονδρέζικη συναυλία τους, στο Hammersmith Apollo το 2003 και ακριβώς αυτό το live είναι που δίνει μεγάλη αξία στο πρώτο dvd! Γιατί εδώ βλέπουμε πως η ίδια ομάδα ανθρώπων σε μιαν άλλη βραδιά βγάζει λιγότερη ενέργεια και λιγότερη υψηλού επιπέδου καλλιτεχνία, γιατί… Γιατί αυτή είναι η μαγεία των συναυλιών: ποτέ μια βραδιά δεν είναι ίδια με μιαν άλλη!
Ο θρυλικός Τζον Κέιλ, πάλι, παρουσιάζει αποσπάσματα από τις επί ολλανδικού εδάφους περσινές εμφανίσεις του στο διπλό cd «Circus Live» που συνοδεύεται από ένα dvd του οποίου η μόνη live διάσταση είναι ότι περιέχει εκτενή (και βαρετά) στιγμιότυπα από τις πρόβες που έκανε ο Κέιλ με την μπάντα του πριν ξεκινήσει η περιοδεία. Τα δύο live cd ξεκαθαρίζουν καλύτερα το πόσο ο Κέιλ απολαμβάνει να παίζει τα τραγούδια του με την εν λόγω μπάντα, με την οποία ανατρέχει σε όλα σχεδόν τα σπουδαία τραγούδια της καριέρας του (με τους Velvet Underground αρχικά και κατόπιν σόλο).
Το αποτέλεσμα όσο και αν το απολαμβάνει ο Κέιλ δεν είναι και το καλύτερο δυνατό, γρήγορα θέλεις να ακούσεις το «Femme Fatale» ή το «Helen of Troy» π.χ. στις πρωτότυπες εκτελέσεις τους και το εύλογο ερώτημα είναι γιατί ο Τζον Κέιλ προτίμησε ένα πληκτικό διπλό cd με ζωντανό περιεχόμενο και δεν έβαλε τα ίδια ακριβώς τραγούδια στις στούντιο εκτελέσεις τους, φτιάχνοντας έτσι ένα εξαίσιο «best of…».
Ζωντανά και «σκληρά»
Η ετήσια επιτυχημένη τουρνέ «Family Values Tour» που γίνεται κάθε καλοκαίρι στις ΗΠΑ! Γιατί αισίως μας παρουσιάζει το τέταρτο cd όπου καταγράφονται όλα τα γκρουπ που έπαιξαν στην τουρνέ του 2006 (έχουν προηγηθεί σε cd τα «Family Values Tour» του 1998, του 1999 και του 2001). Η ιδέα αυτής της ετήσιας και πολύ επιτυχημένης περιοδείας ανήκει στους Korn και είναι μια «πολιτική» επιλογή τους, αφού κάθε χρόνο συγκεντρώνουν πέντε-έξι ονόματα της σύγχρονης μουσικής σκηνής και παίζουν μπροστά σε πολυάριθμο ακροατήριο, με εισιτήριο 10 δολ. μόλις, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στα φτωχόπαιδα να δουν από κοντά τα μεγάλα αστέρια. Οι «πολιτικές επιλογές των Korn δεν σταματούν στο φuηνό εισιτήριο – είναι αρκετές, όπως π.χ. ότι το cd και το dvd πωλούνται χωριστά και έτσι δεν είσαι υποχρεωμένος για να αποκτήσεις το ένα να πληρώσεις και το άλλο.
Στο φετινό cd κυριαρχούν ευλόγως οι Korn, ξεχωρίζουν οι Flyleaf και κερδίζουν τις εντυπώσεις οι 10 Υears, ενώ καταγράφεται και η… πρόοδος της περιοδείας στο να παρουσιάζει νέες δυνάμεις, αφού πολλά κιλά χρυσάφι και πλατίνα χωρίζουν τους συμμετέχοντες από τα ονόματα που ξεκίνησαν τα «Family Values Tour», πλάι στους Korn, το 1998: Limp Bizkit, Ice Cube, Rammstein…
Οι τελευταίοι μάς φιλοδωρούν με το πιο ενδιαφέρον live προϊόν από όσα έχουμε μπροστά μας σήμερα! Ο «χορός των λαών», το «Volkerball», είναι μια εξαίρετη καταγραφή σε cd και dvd της συναυλίας τους στο ρωμαϊκό αμφιθέατρο της γαλλικής Νιμ, μπροστά σε 13 χιλιάδες θεατές και, με δεδομένη τη διστακτικότητα των Ελλήνων διοργανωτών συναυλιών να φέρουν τους Rammstein στη χώρα μας, είναι ένα εντυπωσιακό ντοκουμέντο της καλοδουλεμένης live μηχανής των έξι Βερολινέζων που μάλλον δεν θα δούμε στα μέρη μας ποτέ. Η σκηνική τους παρουσία, το θέαμα, το συντονισμένο και πολύμορφο κοινό, ο τέλειος ήχος και το γεγονός ότι το dvd περιέχει πέρα από ολόκληρη τη συναυλία της Νιμ και αποσπάσματα από εμφανίσεις στο Λονδίνο, το Τόκιο και τη Μόσχα, κάνουν το cd περιττό και το dvd ένα από τα λίγα που, για μια φορά έστω, μπόρεσαν να με καθηλώσουν μπροστά στην τηλεόραση για να δω μια συναυλία!