Το WordPress είναι ίσως η καλύτερη και ταχύτερα αναπτυσσόμενη πλατφόρμα λογισμικού για μπλογκ. Παρότι δεν είναι τόσο διάσημο ακόμη όσο το MySpace ή το Blogger του Google, εντούτοις θεωρείται εξαιρετικά εξελιγμένο τεχνολογικά και αισθητικά, και προτιμάται από τους σημαντικότερους εκδότες του Διαδικτύου, όπως οι New York Times, Ηerald Τribune, Wall Street Journal, Le Monde, αλλά και από τους πιο απαιτητικούς και διάσημους μπλόγκερ ανά τον κόσμο. Οι Ελληνες μπλόγκερ για να τονίσουν την τεχνολογική του υπεροχή, αποκαλούν το WordPress «Πόρσε». Το wordpress.com φιλοξενεί έως σήμερα περίπου ένα εκατομμύριο μπλόγκερ, από τους οποίους οι 2.900 είναι Ελληνες.
Πίσω από το WordPress βρίσκεται ένας 23χρονος Αμερικανός προγραμματιστής και μουσικός, ο Matt Mullenweg, ο Νο 1 Matt σε όλο το internet, όπως τον κατατάσσει χαρακτηριστικά η μηχανή αναζήτησης Google. Σε ηλικία μόλις 21 ετών και ενώ σπούδαζε πολιτική φιλοσοφία, ο Μatt Mullenweg ξεκίνησε να κατασκευάζει ιστοσελίδες προκειμένου να εξασφαλίζει δωρεάν μαθήματα μουσικής. Η επαφή του με την κοινότητα του λογισμικού ανοικτού κώδικα τον ώθησε στην ιδέα του WordPress.
Σήμερα, ο Matt Mullenweg θεωρείται ένας από τους ανθρώπους που επηρεάζουν καθοριστικά τις εξελίξεις στο Internet. Βρέθηκε στην Ελλάδα για το πρώτο Greek Βloggers Camp που διοργανώθηκε από τον Στέφανο Κωφόπουλο (www. pestaola.gr) στο νησί της Ιου. Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε, μιλάει για το μέλλον του blogging, την αναδιοργάνωση που προκαλεί το Internet στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, για τη φιλοσοφία του λογισμικού ανοικτού κώδικα που επεκτείνεται πέρα από τη δημιουργία λογισμικού περίπου σε κάθε οικονομική δραστηριότητα.
Με το ελεύθερο λογισμικό επιβιώνουν οι καλύτεροι
– Πώς κατάφερε το WordPress να γίνει εργαλείο της εκδοτικής «ελίτ» του Διαδικτύου;
– Το WordPress γεννήθηκε από το κίνημα του ανοικτού κώδικα. Οι ιδέες του γεννιούνται από την κοινότητα, η ανάπτυξη γίνεται από την κοινότητα και αυτό βοηθάει να αντανακλώνται καλύτερα και οι ανάγκες των χρηστών του. Η πλατφόρμα του είναι απλή στη χρήση, αλλά με ευέλικτη αρχιτεκτονική που σου επιτρέπει να μεγαλώσεις το χώρο σου σταδιακά όσο τελικά χρειαστείς.
– Παρά το μέγεθος του WordPress, η εταιρεία σας που το υποστηρίζει Automattic παραμένει μια εταιρεία δεκατεσσάρων ανθρώπων. Πώς τα καταφέρνετε;
– Υπάρχει πίεση να μεγαλώσουμε γρήγορα και να ακολουθήσουμε το «μπουμ» που γίνεται αυτή την εποχή στη Silicon Valley προκειμένου να βγάλουμε πολλά λεφτά. Δεν είναι όμως αυτό που με ενδιαφέρει. Περισσότερο από οτιδήποτε ήθελα να φτιάξω ένα μέρος που να μου αρέσει εμένα να εργάζομαι. Αυτό σημαίνει με λίγους ανθρώπους που σέβομαι, θαυμάζω και με τους οποίους μου αρέσει να δουλεύω. Δεν θέλω να τα καταφέρω όλα σε αυτή τη ζωή. Καταφέρνουμε λοιπόν να παραμένουμε μια μικρή εταιρεία που συντηρεί ένα πολύ μεγάλο πρότζεκτ χάρη στο μοντέλο του ανοικτού πηγαίου κώδικα.
– Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια για την εμπορική πλευρά του WordPress;
– Μόλις περάσαμε το ένα εκατομμύριο εγγεγραμμένα μπλογκ στο WordPress.com. Ελπίζουμε να γίνουν πολύ περισσότερα σύντομα.
«Σινικό τείχος»
– Ναι, αλλά πώς κερδίζετε χρήματα από αυτό; Κανείς δεν πληρώνει για φιλοξενία στους servers σας και δεν υπάρχουν διαφημίσεις.
– Δεν πληρώνουν για το βασικό προϊόν, όμως πληρώνουν για περισσότερο χώρο στους σέρβερ μας και για ατομικές διευθύνσεις. Θα υπάρξουν πολλές αναβαθμίσεις στο μέλλον, θα δημιουργηθούν αγορές όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να αγοράζουν και να πουλάνε εικαστικά θέματα π.χ. για τις σελίδες τους. Επίσης, δουλεύουμε με την Google Adsense και θα επιτρέψουμε στους χρήστες να φιλοξενούν διαφημίσεις και να βγάζουν χρήματα από τα μπλογκ τους. Προσπαθούμε να βρούμε ένα μοντέλο που να επιτρέπει στους χρήστες του WordPress.com ειδικά να κερδίσουν περισσότερα χρήματα από ό,τι αν βρίσκονται σε άλλους σέρβερ.
– Δεν κινδυνεύει, πιστεύεις, έτσι να διαβρωθεί ο «ανοικτός» χαρακτήρας της εταιρείας;
– Οχι. Εστησα την εταιρεία με τρόπο που να δημιουργεί ένα «Σινικό τείχος» ανάμεσα στο εμπορικό και το μη εμπορικό σκέλος. Ετσι κάπως δεν γίνεται και στις εφημερίδες; Το Δημοσιογραφικό και το Εμπορικό είναι δύο διαφορετικά τμήματα. Μπορεί λοιπόν στην Automattic να βρίσκεται η πολυπληθέστερη ομάδα προγραμματισμών που είναι αφιερωμένη αποκλειστικά στο WordPress, όμως υπάρχουν και άλλες ομάδες ανάπτυξης στο Cnet, στους New York Times, την B5 media που επίσης δουλεύουν αποκλειστικά για την ανάπτυξή του.
– Η μη εμπορική πλευρά, το wordpress.org, πώς λειτουργεί;
– Στην κοινότητα ακόμα και κάποιοι από τους ανθρώπους που έχω πληρώσει αδρά στο εμπορικό σκέλος έχουν διαφωνήσει μαζί μου έντονα, π.χ. για το τι πρέπει να φτιάξουμε στην επόμενη έκδοση. Ομως, έτσι είναι, η κοινότητα του ελεύθερου λογισμικού διασφαλίζει ότι θα επιβιώνουν μόνο οι καλύτερες ιδέες. Δεν κρίνεσαι από το ποιος είσαι ή για ποιον δουλεύεις, αλλά από την ποιότητα της συνεισφοράς σου.
Προσωπικά ημερολόγια
– Τι είδους περιεχόμενο προηγείται αυτές τις μέρες στα μπλογκ; Πολιτική, lifestyle, προσωπικές σημειώσεις;
– Το ταχύτερα αναπτυσσόμενο τμήμα είναι τα προσωπικά ημερολόγια, άνθρωποι που γράφουν για φίλους και οικογένεια, χρησιμοποιούν πολλές φωτογραφίες κ.λπ. Είναι όλο και περισσότεροι οι άνθρωποι που ανακαλύπτουν ότι εδώ υπάρχει ένας εύκολος τρόπος να κρατήσεις την επαφή με τους δικούς σου ανθρώπους. Αυτό που μου αρέσει στο WordPress.com είναι ότι τελευταία αρχίζει να μετακινείται ο κόσμος από την πολιτική και την τεχνολογία προς πιο mainstream θέματα, όπως διασημότητες, διατροφή, αθλητικά, που σημαίνει ότι ξεφεύγουμε από το στενό κοινό των ανθρώπων που παρακολουθούν για παράδειγμα τα ειδικά μπλογκς (όπως τα Gizmodo και Εngadget για την τεχνολογία) και πηγαίνουμε σε μεγαλύτερες μάζες.
– Πιστεύεις ότι το μπλόκινγκ έχει τη δύναμη να αλλάξει τον τρόπο ενημέρωσής μας;
– Ναι, και βρίσκω εκπληκτικό το γεγονός ότι οι άνθρωποι που αποκαλείτε στη δημοσιογραφική γλώσσα «πηγές» αποκτούν πλέον τη δική τους φωνή. Διασημότητες, ας πούμε, που νιώθουν ότι τους κακομεταχειρίζονται, μπορούν να πουν τη δική τους άποψη απέναντι σε media που πουλάνε εντυπωσιοθηρικές, συναισθηματικές εκδοχές ενός γεγονότος. Μπορούν μέσα από το μπλογκ τους να φτάσουν σε ένα κοινό αναλόγου μεγέθους με αυτό μιας νυχτερινής τηλεοπτικής εκπομπής. Αντιστρέφοντας το σύστημα διανομής πληροφοριών, αναδιανέμεται και η δύναμη της πληροφορίας, η δύναμη επιστρέφει στην «πηγή». Εχουμε αρκετά παραδείγματα στο WordPress.com.
– Οι σπουδές σου στην πολιτική φιλοσοφία σε βοήθησαν να προσλάβεις με διαφορετικό τρόπο το μέσο απ’ ό,τι οι περισσότεροι επαγγελματίες τεχνoλογίας;
– Σίγουρα είχε μεγάλη επιρροή στην ανάπτυξη του wordpress σε κοινότητα λογισμικού ανοικτού κώδικα. Ενας από τους στόχους μου είναι να αφήσω όσο περισσότερες εξουσίες γίνεται. Να οδηγήσει η κοινότητα τα πράγματα, να φτιάξω ένα οικοσύστημα ανθρώπων (και είναι ήδη εκατοντάδες) που ζουν από το wordpress, είτε είναι κατασκευαστές σελίδων, σχεδιαστές, υπάλληλοι μεγάλων οργανισμών που χρησιμοποιούν το λογισμικό μας. Ελπίζω ότι αυτοί θα γίνουν δεκάδες χιλιάδες αν όχι εκατοντάδες χιλιάδες στο μέλλον.
– Πώς βλέπεις την επανάσταση του web 2.0; Πολλοί λένε ότι είναι άλλη μια φούσκα.
– Πιθανόν είναι, αφού υπάρχει πολύ παραπλανητική προβολή. Αισθάνομαι όμως ότι υπάρχουν και πολλά δομικά, θεμελιωδώς καλά πράγματα που συμβαίνουν. Φτιάχνονται υπηρεσίες που εμένα προσωπικά μου αρέσει να χρησιμοποιώ. Βλέπω να στοχεύουν στην εμπειρία του χρήστη, με στόχο να κάνουν τη ζωή του καλύτερη.
Το επόμενο στοίχημα
– Ποια πιστεύεις ότι θα είναι η επόμενη φάση του Internet; Μιλάμε πολύ για το σημασιολογικό web.
– Δεν νομίζω πως θα γίνει ποτέ αυτό. Εχουμε πιο πλούσιες εμπειρίες στο Internet σήμερα χάρη στην εξέλιξη του προγραμματισμού και των δικτύων. Υπάρχει μια νέα γενιά η οποία αισθάνεται άνετα να δημοσιεύσει κάθε προσωπική λεπτομέρεια της ζωή της στο Διαδίκτυο. Τα συστήματα γίνονται πιο γρήγορα, πιο φτηνά και πιο έξυπνα. Αυτό θα επιτρέψει να λύσουμε και το πρόβλημα των προσωποποιημένων υπηρεσιών που είναι το μεγάλο στοίχημα αυτή τη στιγμή στο Διαδίκτυο. Κανείς δεν το κάνει ακόμα αρκετά καλά. Κάθε μικρή πράξη που κάνετε στο Διαδίκτυο, οποιουδήποτε είδους, δείχνει τι σας ενδιαφέρει, τι είναι σημαντικό για σας και τι όχι. Οσο πιο έξυπνες γίνονται οι υπηρεσίες τόσο καλύτερα θα προσαρμόζονται στις προσωπικές σας ανάγκες και θα εμβαθύνουν την εμπειρία χρήσης σας. Δεν θα σας δείχνουν μόνο αυτά ακριβώς που θέλετε να δείτε αλλά και αυτά που δεν γνωρίζετε ακόμα ότι θέλετε να δείτε. Είμαστε σε μια φάση όπου η παρεχόμενη πληροφορία διογκώνεται. Αναπόφευκτα νομίζω η επόμενη φάση θα αφορά το φιλτράρισμα αυτού του όγκου. Η μέρα εξακολουθεί να έχει μόνο 24 ώρες.
– Πώς βλέπεις να εξελίσσεται το Internet σαν κοινωνικός χώρος;
– Η σχέση μας με τα μέσα ήταν μέχρι σήμερα σχέση καταναλωτή. Τώρα έχεις τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσεις τα ίδια ακριβώς εργαλεία που χρησιμοποιούν οι New York Times για παράδειγμα και να έχεις ίσως και μεγαλύτερη απήχηση. Μόλις γευθείς αυτό τον έλεγχο της ζωής σου δεν θα θες να τον αφήσεις μετά, όπως δεν θες να εγκαταλείψεις τη δημοκρατία. Δεν θα ξανακάτσεις στις 7 μ.μ. να δεις τις ειδήσεις. Θα το κάνεις όποτε σε βολεύει εσένα. Η ζωή μέχρι σήμερα εξελισσόταν γύρω από το παθητικό μοντέλο επικοινωνίας. Τώρα αρχίζει να εξελίσσεται γύρω από εσένα. Κι έτσι πρέπει να είναι.
– Αυτό προκαλεί πονοκεφάλους όμως στη βιομηχανία. Στο youtube για παράδειγμα εμφανίζονται και εξαφανίζονται αστέρια ταχύτατα.
– Πράγματι, όμως δεν νομίζω ότι κινδυνεύουν, για παράδειγμα, σειρές όπως το Lost. Ούτε και ένα μεγάλο κομμάτι της μουσικής βιομηχανίας, ιδιαίτερα μουσικές όπως η τζαζ, η κλασική μουσική – θα πρέπει πάντα να την ανακαλύπτεις. Πρέπει όμως όλοι να γίνουν πιο γρήγοροι και να ενσωματώσουν τις αντιδράσεις των χρηστών ίσως. Στο ΜySpace τώρα πια αν έχεις πολλούς φίλους κερδίζεις συμβόλαιο με δισκογραφική εταιρεία. Νομίζω πως όλοι έχουν καλύτερες ευκαιρίες πλέον.
Το κείμενο θα παραμείνει
– Ποιος θα είναι ο ρόλος του κειμένου στην εποχή της τηλεόρασης μέσω Internet;
– Το κείμενο είναι μαζί μας αιώνες και θα παραμείνει αφού υπάρχει κάτι στην ουσία του που χάνεται οπουδήποτε αλλού. Τα μέσα επικοινωνίας του γραπτού λόγου όμως, όπως οι εφημερίδες θα περάσουν μια περίοδο έντονης αποδιοργάνωσης αφού εμφανίζονται πια μπλόγκς που είναι εξίσου καλά πλέον μες τα καλύτερα κείμενα τους και συχνά είναι πιο εύστοχα, πιο προσωπικά και πιο γρήγορα.
– Ποιο είναι το μέλλον του wordpress;
– Αυτό που λένε οι χρήστες. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι ζητούν περισσότερο βίντεο, κάτι που είναι δύσκολο αλλά θα το κάνουμε, θέλουν καλύτερες και ευκολότερες αναβαθμίσεις, καθώς και να μπορούν να στήνουν το προσωπικό τους περιβάλλον μόνοι τους σε ό,τι κάνουν. Τέλος, θέλουν περισσότερη ανάπτυξη του tagging, δηλαδή της κατηγοριοποίησης των ποστ, του περιεχομένου. Εγώ πάλι πιστεύω ότι πρέπει να δώσουμε έμφαση στην πρώτη φορά που κάποιος φτιάχνει μπλογκ. Πρέπει να είναι πολύ εύκολο και όλη η διαδικασία να είναι σαν παιχνίδι. Να μη χάνεσαι, αλλά να ανακαλύπτεις.
Η συνάντηση στο πρώτο Greek Bloggers Camp το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Ιο
Η ελληνική μπλογκόσφαιρα είναι ακόμα μικρή όμως διακρίνεται από ενθουσιασμό και αυξημένη συμμετοχή, συστατικά που δείχνουν ότι βρισκόμαστε λίγα βήματα πριν από την εκρηκτική εξάπλωσή της το αμέσως επόμενο διάστημα. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν μπλόγκερ, τεχνικοί, εκπρόσωποι εταιρειών του Internet, σχεδιαστές ιστοσελίδων, διαφημιστές και αναλυτές που συμμετείχαν στο πρώτο Greek Bloggers Camp το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Ιο.
Ηταν η πρώτη συνάντηση που γίνεται στη χώρα μας για την μπλογκόσφαιρα, τις τάσεις που διαγράφονται διεθνώς γύρω από το web 2.0 και τα κοινωνικά δίκτυα και αν και έτυχε περιορισμένης συμμετοχής έδωσε την ευκαιρία να γνωριστούν μεταξύ τους μερικοί από τους γνωστότερους Ελληνες μπλόγκερς όπως οι Psilikatzou, kaltsovrako, Arxedia media, wiggler, vrypan, pestaola, εταιρίες όπως η Ogilvy που προωθεί την διαφήμιση στο Διαδίκτυο, η Phaistos networks, Pathfinder κ.ά. Και, βεβαίως, οι κεντρικοί καλεσμένοι της συνάντησης: Ο Matt Mullenweg, δημιουργός της διάσημης πλατφόρμας WordPress και ο σχεδιαστής ιστοσελίδων Steve Smith από τις ΗΠΑ.
«Συστήθηκε επιτέλους η κοινότητα. Γνωριστήκαμε και ήταν ιδιαίτερα απολαυστικό για εμάς να μιλάμε για τεχνολογικά θέματα στην παραλία με ανθρώπους που μοιράζονται το ίδιο πάθος και με δυο ξένους που οδηγούν τις εξελίξεις στο χώρο μας», σχολίαζαν τα παιδιά του wiggler.gr. Πραγματικά, σε ιδιαίτερα φιλική ατμόσφαιρα οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να συνεργαστούν και να ανταλλάξουν απόψεις τόσο συλλογικά όσο και προσωπικά.
Καθώς η μπλογκόσφαιρα διεθνώς μπαίνει σε μια πιο εμπορική φάση, με την Google να προωθεί ένα πρόγραμμα προβολής διαφημίσεων στα μπλογκ, το ελληνικό κομμάτι της αναμένεται σύντομα να ξεπεράσει το φράγμα των 10.000 ιστοσελίδων κάτι που θεωρείται καθοριστικό για την περαιτέρω ανάπτυξή του. Οι σελίδες αυτές φιλοξενούνται στις πλατφόρμες Blogger (που ανήκει στην Google) και WordPress πρωτίστως και εν συνεχεία στον ελληνικό φορέα Pathfinder και άλλους.
«Στο WordPress.com βρίσκονται περίπου 2.900 μπλόγκς, αριθμός που είναι μικρός βέβαια όμως υπάρχει κάτι ενδιαφέρον. Εχουμε περισσότερες από δύο εκατομμύρια επισκέψεις που σημαίνει πως οι Ελληνες χρήστες συμμετέχουν πιο ενεργά σε αυτά τα μπλόγκς απ’ ό,τι οι χρήστες άλλων γλωσσών», ανακοίνωσε ο Matt Mullenweg. Ο Steve Smith, θέλοντας να μοιραστεί το μυστικό της επιτυχίας ενός μπλογκ το συνόψισε σε μια λέξη: «Διαφάνεια. Να μπορεί απρόσκοπτα ο χρήστης να πλοηγηθεί στο περιεχόμενο».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έδειξαν όλοι στην παρουσίαση της εταιρείας Ogilvy για την διαφημιστική αξιοποίηση του network effect, του φαινομένου κατά το οποίο μια πληροφορία διαδίδεται ταχύτατα σε ένα δίκτυο ανθρώπων. «Από την κλασική τακτική της απεύθυνσης σε όσο μεγαλύτερο κοινό μέσω της τηλεόρασης για παράδειγμα μετακινούμαστε σε πιο δημιουργικές λογικές, όπου αφήνουμε τους χρήστες να διαδώσουν το μήνυμα μόνοι τους και όπως θέλουν οι ίδιοι», είπε ο εκπρόσωπος της εταιρείας Πάνος Σαμπράκος.
Ρodcasting της συνέντευξης καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό από το Greek Blogger Camp βρίσκεται στο http://tsimitakis.wordpress.com