Ανύπαρκτη συντήρηση των δύο συστημάτων πυρασφάλειας του αρχαιολογικού χώρου της Ολυμπίας, λάθη, ολιγωρία και αδράνεια καταγγέλλει ο διοικητής της Πυροσβεστικής υπηρεσίας Λεχαινών Ηλείας αντιπύραρχος κ. Νίκος Χανιάς. Με τη μελέτη εφαρμογής του συστήματος πυρασφάλειας του ΥΠΠΟ απλωμένη πάνω στο γραφείο του στα Λεχαινά, εξηγεί στην «Κ» τι ακριβώς συνέβη στον αρχαιολογικό χώρο, με κάθε λεπτομέρεια, και αναλαμβάνοντας, όπως τονίζει, την πλήρη ευθύνη των λόγων του:
Στην Ολυμπία είχαν εγκατασταθεί δυο υπερσύγχρονα συστήματα, τα οποία μέχρι την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων, όπως σημειώνει, λειτουργούσαν άψογα. Το ένα σύστημα προστάτευε την Ολυμπιακή Ακαδημία, τις εγκαταστάσεις της και τον περιβάλλοντα χώρο. Το άλλο προστάτευε το μουσείο, τον Κρόνιο λόφο, το Στάδιο και τις αρχαιότητες. Το πρώτο λειτούργησε μερικώς. Αποτελείται από 20 εναέριους, περιστρεφόμενους πυραύλους, ο καθένας από τους οποίους έχει τη δυνατότητα να εκτοξεύει 90 κ.μ. νερού σε απόσταση 40 μ. Καθώς 90 κ.μ. νερού ισοδυναμούν με 40 πυροσβεστικά οχήματα, εάν δούλευε το σύστημα θα ήταν σαν να εργάζονταν εκεί 800 πυροσβεστικά οχήματα(!). Οταν μερικοί από τους πυραύλους ενεργοποιήθηκαν, το ρεύμα κόπηκε και η λειτουργία του συστήματος πέρασε στις δύο εφεδρικές γεννήτριες. Από αυτές η μία δεν λειτούργησε. Αποτέλεσμα ήταν πύραυλοι να ενεργοποιηθούν καθυστερημένα και τελικά να ρίχνουν νερό στα καμένα!…
Το δεύτερο (που αφορούσε τον Κρόνιο λόφο κ.ο.κ) δεν λειτούργησε ποτέ. Οπως επισημαίνει ο κ. Χανιάς, υπάρχει ένα πάνελ το οποίο ενεργοποιεί μέσω υπολογιστή το σύστημα και βρίσκεται στο room control, εντός του μουσείου. Εκεί πήγε, πριν από τη φωτιά, ο αντιπύραρχος Γεωργιόπουλος μαζί με ομάδα πεζοπόρου τμήματος και προσπάθησαν να το ενεργοποιήσουν εξωτερικά. Δυστυχώς, όμως, κανένας από τους πυραύλους και καμία από τις πυροσβεστικές φωλιές που υπήρχαν στο έδαφος δεν λειτούργησε. Το πάνελ βρισκόταν αρχικά σε ένα ειδικά κατασκευασμένο οίκημα έξω από το μουσείο. Ομως, όπως δηλώνουν οι υπάλληλοι του μουσείου, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, προκειμένου να περικοπεί μία θέση εργασίας που απαιτούσε η επιτήρησή του, επιλέχτηκε το πάνελ να μεταφερθεί εντός του μουσείου(!). Επιπλέον, το πιθανότερο ήταν ότι δεν γινόταν συντήρηση και έτσι παραδόθηκαν στην πυρά οι αρχαιολογικοί χώροι. Και καταλήγει ο κ. Χανιάς επιρρίπτοντας σοβαρές ευθύνες στην ηγεσία: «Την προηγούμενη ημέρα είχαμε 50 θύματα στη Ζαχάρω. Κατά τη γνώμη μου, αυτός ήταν ο σοβαρότερος λόγος για να κατέβει ακαριαία στην περιοχή ο υπουργός Δημόσιας Τάξης και σύσσωμη η ηγεσία του σώματος ώστε να προσπαθήσουν να περισώσουν ό,τι μπορούσαν. Διότι, το ίδιο σκηνικό που είχαμε ζήσει στη Ζαχάρω την προηγούμενη μέρα, διαδραματιζόταν στην Ηλεία επί τέσσερα βράδια. Αντ’ αυτού, την επόμενη μέρα, ήρθε ο υπαρχηγός κ. Παππάς, ο οποίος δεν πρέπει να γνώριζε καν την περιοχή, δεν συγκρότησε ένα όργανο από αξιωματικούς της περιοχής που τη γνωρίζουν και δεν κατένειμε σωστά τις πυροσβεστικές δυνάμεις. Αποτέλεσμα ήταν η φωτιά να εισέλθει στον χώρο της αρχαίας Ολυμπίας από το Πελόπιο. Εκεί, όπου θα μπορούσε να ανακοπεί η πορεία της φωτιάς, υπήρχαν μόνο δύο πυροσβεστικά οχήματα με πέντε συνολικά ανθρώπους. Επιπλέον στις 11 η ώρα, εντελώς αδικαιολόγητα, εγκατέλειψαν την περιοχή τα αεροσκάφη. Δυο καναντέρ έκαναν ρίψεις σε ξερά χόρτα δίπλα στην Εθνική Οδό, δύο άλλα έριχναν νερό λίγα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Ολυμπίας όπου υπήρχε φωτιά, αλλά δεν ήταν εξίσου σημαντική και δύο άλλα έσβηναν τη φωτιά σε βίλα επιχειρηματία στην περιοχή της Βαρβάσαινας».
Και ο κ. Χανιάς καταλήγει: «Στην αρχαία Ολυμπία επαναλήφθηκαν όλα τα λάθη που είχαν γίνει σε όλες τις προηγούμενες φωτιές, με ακόμη χειρότερο τρόπο, με αποτέλεσμα να καταστραφεί ένα μνημείο της ανθρωπότητας. Οποιος Ελληνας πάει εκεί νομίζω ότι δεν θα μπορέσει να το ξεπεράσει».