Από τα ελληνικά καπνοχώραφα ώς τα γερμανικά εργοστάσια

Από τα ελληνικά καπνοχώραφα ώς τα γερμανικά εργοστάσια

2' 42" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η μετανάστευση στη Γερμανία αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο της νεότερης ελληνικής Ιστορίας. Οι σελίδες του έχουν γραφτεί τις δεκαετίες 1960 και 1970 στον Πειραιά, στο θρυλικό φέρι μποτ «Κολοκοτρώνης», στις έκτακτες αμαξοστοιχίες της Θεσσαλονίκης, στη «γραμμή της Ελπίδας» στον σταθμό του Μονάχου, στα έρημα ελληνικά χωριά, στις «φάμπρικες της Γερμανίας και στου Βελγίου τις στοές», στους στίχους των λαϊκών τραγουδιών – τη μοναδική συντροφιά της πατρίδας στη μοναξιά της ξενιτιάς.

Τη διαδρομή της ελληνικής μετανάστευσης, από τα καπνοχώραφα ώς τα γερμανικά εργοστάσια, από τον ευρύ οικογενειακό κύκλο στις εργατικές εστίες, από τις συγκινητικές σκηνές αποχαιρετισμού ώς τη σταδιακή εγκατάσταση στη «δεύτερη πατρίδα», ακολουθεί η έκθεση φωτογραφίας «Ελληνική μεταναστάστευση στη Γερμανία 1960-1980» που εγκαινίασε η σύζυγος του Προεδρου της Δημοκρατίας κ. Μαίη Παπούλια στο Ινστιτούτο Γκαίτε της Θεσσαλονίκης.

Δεν υπάρχει σχεδόν οικογένεια στην ορεινή Ελλάδα που να μην έχει βιώσει τη φυγή ενός δικού της ανθρώπου με τα ανάμεικτα συναισθήματα ανάμεσα στις υψηλές προσδοκίες για ένα καλύτερο αύριο, τη νοσταλγία για την πατρίδα και την οικογένεια.

Σήμερα, η πλειοψηφία της πρώτης γενιάς των Ελλήνων μεταναστών βρίσκεται πλέον σε ηλικία συνταξιοδότησης, η δεύτερη ενσωματώθηκε στον κοινωνικό ιστό της «ξενιτιάς» και η τρίτη ζει και μεγαλώνει στη δεύτερη πατρίδα.

Οι μνήμες όμως της πρώτης μετανάστευσης δεν έχουν σβήσει στις ελληνικές οικογένειες – μνήμες που έρχονται να υπενθυμίσουν οι φωτογραφίες της έκθεσης. Μαζί με αυτές έρχονται στο φως όλες οι πτυχές της ελληνικής μετανάστευσης. Την ιστορία της άρχισε να γράφει η υπογραφή του Συμφώνου Προσέλκυσης Εργατών, τον Μάρτιο του 1960. Τότε εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη η λεγόμενη «Γερμανική Επιτροπή» όπου απευθύνονταν οι γερμανικές εταιρείες για να ενισχύσουν τις γραμμές παραγωγής με εργατικό δυναμικό. Τα αιτήματα των Ελλήνων και των Ελληνίδων ως προς την «καταλληλότητά τους» για τη γερμανική οικονομία εξέταζε η ίδια η επιτροπή. Εκείνοι που κατάφερναν να αποκτήσουν την πολυπόθητη «πράσινη κάρτα» ξεκινούσαν το ταξίδι στη Γερμανία. Ηταν οι πρώτοι Ελληνες «γκάσταρμπάιτερ».

Στο λιμάνι του Πειραιά διαδραματίζονταν συγκινητικές στιγμές αποχαιρετισμού με έντονα τα συναισθήματα γι’ αυτούς που φεύγουν και σε αυτούς που μένουν όταν ο θρυλικός «Κολοκοτρώνης» απέπλεε για το ταξίδι στην ξενιτιά. Ανάλογη συγκινησιακή ατμόσφαιρα δημιουργούσαν στον σταθμό της Θεσσαλονίκης οι έκτακτες αμαξοστοιχίες που μετέφεραν «βαγονιές» Ελλήνων μεταναστών για το Μόναχο, το Ρουρ, το Βερολίνο και τις άλλες γερμανικές πόλεις.

Μετά από πολύρωρο ταξίδι άλλοι μέσω Ιταλίας και άλλοι από τη Γιουγκοσλαβία, οι ταξιδιώτες έφθαναν στο Σιδηροδηδρομικό Σταθμό του Μονάχου, στη γραμμή 11, τη «Γραμμή της Ελπίδας» όπως είχαν βαφτίσει οι Ιταλοί. Από εκεί προωθούνταν στη μεταλλουργική βιομηχανία, στα εργοστάσια κατασκευής ηλεκτρολογικών και ηλεκτρικών ειδών, κυρίως όμως στις χημικές βιομηχανίες διάσπαρτες σ όλη τη Γερμανία απο τη Νυρεμβέργη ώς τη Στουτγάρδη, την Κολωνία και το Ντίσελντορφ, το Αμβρούργο και το Βερολίνο.

Η έκθεση αποτελεί το τρίτο μέρος του πρότζεκτ «μετανάστευση» που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Ιδρυματος της Γερμανικής Ομοσπονδίας το 2002. Οι εικόνες που έχουν επιλεγεί (περίπου 40) «δεν καταγράφουν μόνο το μεγαλειώδες έργο των μεταναστών που διαδραμάτισε ρόλο τόσο στη γερμανική όσο και την ελληνική οικονομία», διευκρινίζει ο επιμελητής της έκθεσης Εμμανουήλ Γκόγκος. «Παρουσιάζει ταυτόχρονα τους ίδιους τους μετανάστες, διχασμένους ανάμεσα στις αρχικά υψηλές προσδοκίες τους και στην ενίοτε σκληρή καθημερινή πραγματικότητα ως πρωτοπόρους σ’ εναν σύγχρονο κόσμο που διακρίνεται για την ολοένα αυξανόμενη κινητητικότητα μεταξύ των κρατών». Η έκθεση που εντάσσεται στα 42α Δημήτρια θα διαρκέσει ώς τις 28 Οκτωβρίου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή