«Μορφές του χώρου» ονομάζεται η πνευματώδης, αν και ενίοτε ασυνάρτητη, έκθεση του Μουσείου Γκουγκενχάιμ στη Νέα Υόρκη, αποτελούμενη από έργα της συλλογής του. Θα μπορούσε να λέγεται «Καλωσόρισμα στον 21ο αιώνα». Ανάμεσα στις αρετές της μπορεί να κατατάξει κανείς, όπως γράφει η Ρομπέρτα Σμιθ στην «Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν», ότι παρουσιάζει τα πιο πρόσφατα αποκτήματα του μουσείου. Ενώ το παλιότερο, χρονολογικά, έργο της έκθεσης είναι ένας Μόντριαν του 1913, τα νεότερα είναι όλα αποκτημένα μετά το 2000.
Επίσης, ότι έτσι το μουσείο προσπαθεί ενεργά να μετάσχει στην εξέλιξη των καιρών από το να παραμένει παθητικός δέκτης – μια αίθουσα τέχνης που διοργανώνει διεθνείς περιοδείες με τα έργα της. Και ακόμη, ότι με αυτόν τον τρόπο στηρίζει πειστικά το επιχείρημα ότι χρειάζεται να επιδείξει τα έργα της, μέσα στην ίδια τη Νέα Υόρκη και όχι στο Μπιλμπάο ή στο Βερολίνο.
Μπροστά στα έργα τα ίδια, είτε αμερικανικά είναι είτε ευρωπαϊκά, νιώθει κανείς τον αέρα της υγείας και της ζωής. Θέμα τους, ο χώρος που είναι άλλωστε από τα κεντρικά θέματα όλης της μοντέρνας τέχνης, αλλά εγείρει και κάποια σημαντικά ερωτήματα για την εναλλασσόμενη φύση των μουσείων. Δίνονται απαντήσεις, άλλες ευχάριστες, άλλες όχι. Μια από αυτές είναι η φεστιβαλικού τύπου συγκέντρωση έργων τέχνης. Η απόκτηση μεγάλων, ευχάριστων στη μάζα των επισκεπτών, καλλιτεχνημάτων τα οποία είναι ευφρόσυνα και ψυχαγωγικά σε ένα επιφανειακό επίπεδο. Τέτοια έργα έχουν συνήθως και θεαματικά φωτιστικά εφέ.
Η έκθεση ανοίγει με το έργο που δίνει τον τίτλο του στην έκθεση, τη «μορφή του χώρου», της Αλισον Σοτς: μια τεράστια, κυματίζουσα και αχτιδοβόλα κουρτίνα, καμωμένη από πλαστικούς φακούς, με το χέρι συνταιριασμένους. Από μακριά μοιάζει με μελωδική καμπάνα -είναι οι ήχοι που βγάζει καθώς φουσκώνει στο φύσημα-, από κοντά όμως είναι ένας μαγνήτης εικόνων. Τεμαχίζοντας ή πολλαπλασιάζοντας τον περιβάλλοντα χώρο παρέχει μικρές, φωτεινές απόψεις των πτερυγών του μουσείου, του Σέντραλ Παρκ έξω, της συγκοινωνίας στους δρόμους, της κίνησης στα πεζοδρόμια.
Ακολουθεί το «Ατιτλο» του Πιοτρ Γιουκλάνσκι, που είναι ένα δάπεδο χορού όπου παιχνιδίζουν χρώματα συνδυαζόμενα σύμφωνα με μουσικές ντίσκο και ποπ. Δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο. Στα μέσα της δεκαετίας του 1920, στο Μπαουχάους, ο κονστρουκτιβιστής Λάσλο Μόχολι Νάγκι πειραματιζόταν με δέσμες φωτός και χρωμάτων που μέσα τους, μπαίνοντας ο επισκέπτης, άλλαζε χρόνο.
Μεταμορφώσεις
Υπάρχουν και άλλες τέτοιες στιγμές διαπιδύσεων στην τέχνη. Τα κολάζ του Ελιοτ Χάντλεϊ φαίνονται σμικρύνσεις των μεγάλων εγκαταστάσεων του Πιπίλοτι Ριστ. Και σε μια γωνιά, ένα γλυπτό του Ρόμπερτ Γκόμπερ κι ένα ανάγλυφο της Λι Μπόντεκιου, που μοιάζουν να φέρνουν μια αίσθηση της φύσης μέσα στο αστικό τοπίο, δείχνουν για άλλη μια φορά την ευχαρίστηση την οποία νιώθει κανείς βλέποντας τα ύφη και τα στυλ να περνούν μεταμορφωμένα από τη μια γενιά στην άλλη.