Μόλις κυκλοφόρησε το πρώτο άλμπουμ των Savage Republic (Αγρια Δημοκρατία), το 1982, έπρεπε να εφευρεθεί ένας όρος για να περιγράψει το περιεχόμενό του. Οι δημοσιογράφοι ξεμπέρδεψαν εύκολα χαρακτηρίζοντάς το «αρτ πανκ». «Στο εξώφυλλο του πρώτου δίσκου», θυμάται ο μπασίστας Τομ Φέρμαν, «απεικονιζόταν η εκτέλεση μιας ομάδας καθηγητών από τους «φρουρούς» του καθεστώτος Χομεϊνί, στο Ιράν. Τι σήμαινε; «Τότε τα συμφραζόμενα ήταν διαφορετικά…», τονίζει. Η Ανατολή, βλέπετε, έχασε σταδιακά τον εξωτισμό της και στοίχειωσε ως μέγιστος εχθρός το συλλογικό αμερικανικό υποσυνείδητο.
Τραγικές φιγούρες
Ο πρώτος αυτός δίσκος ονομαζόταν «Tragic Figures» (Τραγικές φιγούρες) και μέσω αυτού η «Αγρια Δημοκρατία» έφερνε το πανκ πιο κοντά στο «θέατρο της σκληρότητας» του Αντονέν Αρτώ, αφήνοντας κατά μέρος τη μουσική μανιέρα που είχαν δημιουργήσει τα πανκ συγκροτήματα. Ο ήχος από τις κιθάρες ήταν τραχύς, διόλου όμως αδέξιος, ενώ ο ρυθμός καθοριζόταν τόσο από τα συμβατικά κρουστά όσο κι από το χτύπημα βαρελιών και κάθε λογής μεταλλικών αντικειμένων.
Την εποχή που οι Sonic Youth, στη Νέα Υόρκη, κουρδίζοντας διαφορετικά τις κιθάρες οριοθετούσαν τον ήχο που ονομάστηκε «no wave» και οι Einsturzende Neubauten στη Γερμανία χρησιμοποιούσαν βαρέλια, τρυπάνια και τροχούς για να λανσάρουν τη «βιομηχανική» μουσική, οι Savage Republic, η καλιφορνέζικη απάντηση στο τι εστί πρωτοπορία, διασκεύαζαν Μίκη Θεοδωράκη (από το επικό «Μαουτχάουζεν») και κυκλοφορούσαν το «O Andonis» σε σιγκλ.
Πολύκροτα εξώφυλλα δίσκων
Η πολιτική τους θέση εκφραζόταν ως οριενταλισμός από την ανάποδη, διακοπτόμενος από τα ουρλιαχτά του τραγουδιού «Kill the fascists» που έλεγε τα πάντα με τρεις λέξεις. Τα πολύκροτα εξώφυλλα των δίσκων τους τα τύπωνε ο κιθαρίστας Μπρους Λάισερ σε παχύ στρατσόχαρτο, ένα-ένα, σε όρθιο πιεστήριο και σήμερα αποτελούν υλικό που όλοι οι συλλέκτες θα ήθελαν να «χτυπήσουν».
Οπως είναι φυσικό για ένα τέτοιο συγκρότημα, στην Ευρώπη οι Savage Republic απέκτησαν μεγαλύτερη φήμη απ’ όση στην πατρίδα τους. Πέρα από τον πρώτο δίσκο που κυκλοφόρησε στη Γαλλία, τόσο το επόμενο «Trudge» (1985), όσο και το «Ceremonial» (1986) κυκλοφόρησαν και στην Ελλάδα, όπου είχε δημιουργηθεί ένας φανατικός και διόλου μικρός (για αντεργκράουντ καλλιτέχνες) πυρήνας οπαδών. Στις συναυλίες τους στην Αθήνα το ’87 και το ’88 γέμισαν το κλαμπ «Κύτταρο» και το «Ρόδον». Ηχογράφησαν μάλιστα το επόμενο άλμπουμ τους στη… Θεσσαλονίκη!
Φαντασία… στα τελωνεία!
Το άλμπουμ «Customs», που βγήκε μαζί με το «Jamahiriya Democratique et Populaire de Savage», κυκλοφόρησε κατά τύχη. «Μετά τις συναυλίες μας στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη το 1988», θυμάται ο Τομ Θέρμαν, «έπρεπε να πάρουμε το φέρι για την Ιταλία, συνεχίζοντας την περιοδεία μας. Ομως, μόλις μπήκαμε στην Ελλάδα, μας κατάσχεσαν τον εξοπλισμό στο τελωνείο γιατί δεν είχαμε μαζί μας κάποια χαρτιά! Ετσι ακυρώσαμε την ιταλική συναυλία και μείναμε μερικές μέρες στη Θεσσαλονίκη, μπας και βγάζαμε άκρη με τη γραφειοκρατία. Εκεί, μας κάλεσε στο στούντιό του ένας ηχολήπτης και ηχογραφήσαμε έναν ολόκληρο δίσκο σε μία μέρα! Σίγουρα δεν είναι ο καλύτερός μας, περιέχει όμως χαριτωμένο υλικό γιατί αυτοσχεδιάσαμε με διάφορα παραδοσιακά ανατολίτικα όργανα που βρήκαμε εκεί».
Στο «Customs» μπορεί κανείς να ακούσει το «Μαρία» (ο τίτλος στα ελληνικά), το «Song for Adonis» και το θαυμάσιο «Sono Cairo». «Πάντα η Μεσόγειος και η μουσικές της ήταν πηγή έμπνευσης για μας», εκμυστηρεύεται ο Φέρμαν. Στο «Ceremonial», το υπέροχο «Andelusia» αποτελεί μια διόλου φολκ ερμηνεία της τοπικής μουσικής, ενώ το «Dionysius» μια αρκετά ελεύθερη ανάγνωση της καβαφικής ποίησης. Το αστείο είναι πως εκείνη την εποχή, οι κριτικοί είχαν ανακαλύψει τη σχέση του συγκροτήματος με το γερμανικό «kraut rock» της δεκαετίας του ’70, ενώ σήμερα τους κατατάσσουν στο… «έθνικ πανκ», λες και όποιο στυλ ξεπετάγεται… περιέχει και λίγο Savage Republic στον ήχο του!
Τραυματίες της 11/9
Το συγκρότημα κυκλοφόρησε άλλους δύο ζωντανά ηχογραφημένους δίσκους, το «Live Trek 1985-1986» και το «Νηπιαγωγείον, Live 1988» (ο τίτλος στα ελληνικά) και στην ουσία διαλύθηκε. Επαναδημιουργήθηκε 13 χρόνια αργότερα, εξαιτίας ενός μοιραίου συμβάντος. «Το 2001, κατά τη διάρκεια της επίθεσης της 11/9, ο Ιθαν Πορτ, ο κιθαρίστας μας βρισκόταν μέσα στον έναν από τους Πύργους και τραυματίστηκε. Νιώσαμε πως έπρεπε να ενεργοποιηθούμε ξανά ως πολιτικά όντα και καλλιτέχνες. Παίξαμε αμέσως σε πέντε συναυλίες και κυκλοφορήσαμε ένα κουτί με 4 CD, κάτι σαν αναδρομική έκθεση του υλικού που είχαμε γράψει ώς τότε. Ο Μπρους Λάισερ, αν και στην αρχή έβλεπε το θέμα θετικά, αποφάσισε πως ήταν ήδη φορτωμένος από το πρόγραμμα της σημερινής του μπάντας, των Scenic. Ετσι μείναμε οι πιο πολιτικοποιημένοι».
Η ιστορία επαναλαμβάνεται
Τι όμως έχουν να πουν οι σημερινοί Savage Republic, με τον φετινό τους δίσκο που τιτλοφορείται «1938»;
«Προσπαθούμε να δείξουμε πως η ιστορία επαναλαμβάνει τον εαυτό της. Το κτίριο στο εξώφυλλο ήταν ένας καθεδρικός ναός στην Τσεχοσλοβακία το 1938, όταν δηλαδή εισέβαλαν οι ναζί. Σήμερα υπάρχει μια ανάλογη στρατιωτική κινητικότητα, από τις ΗΠΑ κυρίως, κι αναρωτιόμαστε αν οδηγούμαστε σε μια εποχή ολοκληρωτισμού».
Ρωτάω τον Τομ Φέρμαν μήπως, εφόσον οι επόμενες εκλογές στις ΗΠΑ αναδείξουν δημοκρατικό πρόεδρο, αλλάξει και η εξωτερική πολιτική.
«Το ελπίζω. Θα υποστηρίξω τους Δημοκρατικούς, αν και νομίζω πως χειρότερο δίδυμο από εκείνο των Μπους και Τσένι είναι αδύνατο να υπάρξει!»
Οι Savage Republic δεν είχαν ποτέ σταθερή σύνθεση, στην επικείμενη όμως περιοδεία τους, κατά την οποία θα σταθούν και στην Αθήνα, θα παίζουν τρία από τα ιστορικά τους μέλη: ο Ιθαν Πορτ, ο Τομ Φέρμαν και ο Γκρεγκ Κρούνκε.
Οι Savage Republic θα εμφανιστούν στο «Αν» κλαμπ (Σολωμού 13-15, Εξάρχεια), την Παρασκευή 18 Ιανουαρίου. Η είσοδος κοστίζει 20 ευρώ.