Συμπατριώτες στη χώρα της ανάγνωσης

Συμπατριώτες στη χώρα της ανάγνωσης

5' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η μοσχοβίτικη οδός Αρμπάτ, μία από τις παλαιότερες και ομορφότερες της ρωσικής πρωτεύουσας, βρίσκεται πολύ μακριά από την Καλλιθέα. Κι από την Ομόνοια επίσης. Οπως και η πατρίδα των Βουλγάρων ή μια αλβανική εστία. Ομως για τους οικονομικούς μετανάστες αυτής της πόλης -συχνά ολόκληρης της Ελλάδας- τα βιβλιοπωλεία «Αρμπάτ», «Ροντίνα» («Πατρίδα», στα βουλγαρικά) και «Βάτρα Σκιπτάρε» (στα αλβανικά, «Εστία των Αλβανών») είναι ο τόπος τους μέσα στον τόπο μας. Μικρές πατρίδες ας πούμε, νησίδες νοσταλγίας και δίαυλοι επικοινωνίας, που παραμένουν ανοιχτοί χάρη στη χρήση της μητρικής γλώσσας και την ανάγνωση.

Η πελατεία τους έχει τις ιδιαιτερότητές της: Προτιμά να αγοράζει τα βιβλία της τις Κυριακές, συχνά μοναδική ελεύθερη μέρα σε μια εβδομάδα σκληρής δουλειάς. Τότε, άλλωστε, έχουν ρεπό κι όσες γυναίκες δουλεύουν εσωτερικές στα σπίτια, οπότε παίρνουν τις φίλες τους παρέα και κατεβαίνουν για μια βόλτα στο κέντρο της πόλης, να αγοράσουν ή να δανειστούν τα μυθιστορήματα της εβδομάδας.

Κάποιοι έρχονται για να ψωνίσουν φορώντας ακόμη τα λερωμένα ρούχα της δουλειάς, κάποιοι άλλοι μαζί με τις αγορές τους παίρνουν πληροφορίες για τον αυτόματο αριθμό κλήσης μιας πόλης της Ουκρανίας ή τη διαφορά ώρας με τη Γεωργία. Από την άλλη μεριά, ωστόσο, οι πελάτες αυτών των βιβλιοπωλείων, όπως κι όσοι συχνάζουμε σε τέτοια μέρη, έχουμε πολλές ομοιότητες: Ολοι αγαπάμε τη μυρωδιά των φρεσκοτυπωμένων βιβλίων, περιμένουμε ανυπόμονα την παραγγελία μας, παρακολουθούμε τις νέες κυκλοφορίες και κυρίως θεωρούμε το διάβασμα, πατρίδα. Μια χώρα φτιαγμένη από λέξεις, στην οποία είμαστε όλοι συμπατριώτες.

Ρωσικό βιβλιοπωλείο «Αρμπάτ»

Ελ. Βενιζέλου 219, Καλλιθέα Αγ. Κωνσταντίνου 21, Ομόνοια

Καθημερινά 9 π.μ. – 8.30 μ.μ., Σάββατο 9 π.μ. – 4 μ.μ., την Κυριακή ανοιχτό το κατάστημα της Ομόνοιας.

«Δεν υπάρχει περίπτωση ένα ρωσικό βιβλιοπωλείο να μην έχει στα ράφια του Τολστόι, Ντοστογιέφσκι, Πούσκιν, Τσέχωφ… Βεβαίως υπάρχει ζήτηση και για τα μπεστ σέλερ, που κυκλοφορούν πολύ γρήγορα στη Ρωσία και μας τα ζητούν αμέσως. Φτιάχνουμε λίστες αναμονής. Οι συμπατριώτες μου διαβάζουν πολύ, ξέρουν ό,τι καινούριο κυκλοφορεί στη χώρα και παγκοσμίως», λέει η Ειρήνη Γκαϊνταρένκο – Κακαφίκα, συνιδιοκτήτρια και υπεύθυνη του καταστήματος. Το βιβλιοπωλείο Αρμπάτ βρίσκεται στην Καλλιθέα από το 2000, ενώ τα τελευταία χρόνια ένα δεύτερο κατάστημα με την ίδια επωνυμία εξυπηρετεί τους βιβλιόφιλους του κέντρου, στην Ομόνοια. Ωστόσο η ιστορία αρχίζει πιο παλιά. «Η ιδέα ενός ρωσόφωνου βιβλιοπωλείου ξεκίνησε το 1997 στη Θεσσαλονίκη όπου ζούσαμε. Εκείνη την εποχή ο άντρας μου πηγαινοερχόταν για τις δουλειές του στη Ρωσία και είχε βαρεθεί να κουβαλάει με τις βαλίτσες τα βιβλία που του παραγγέλναμε. Τότε δεν υπήρχε τίποτα στην πόλη, ούτε καν εφημερίδες, κι αν πετύχαινες κάποια τη δανείζονταν όλοι. Ανοίξαμε, λοιπόν, το βιβλιοπωλείο «Αβρόρα» κατ’ αρχήν για τις ανάγκες μας. Η προσπάθεια πέτυχε και τρία χρόνια αργότερα ήρθαμε στην Αθήνα».

Σήμερα τα δύο βιβλιοπωλεία είναι γνωστά στους ρωσόφωνους της πόλης, οικονομικούς μετανάστες από τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Γεωργία αλλά και τους Ελληνοπόντιους που κατοικούν εδώ. «Εχουμε πελάτες κάθε ηλικίας, από μέλλουσες μαμάδες που αγοράζουν παραμυθάκια για τα παιδιά τους ή CD με νανουρίσματα μέχρι παππούδες. Κάποιοι περνούν από το βιβλιοπωλείο καθημερινά, άλλοτε για μια εφημερίδα, την επομένη για ένα βιβλίο, μετά για ένα περιοδικό… Ωστόσο το σημαντικό για εμάς δεν είναι μόνο να πουλάμε βιβλία. Με τον καιρό το βιβλιοπωλείο έχει γίνει κέντρο πολιτισμού, ένας χώρος φιλικός όπου όλοι μπορούν να απευθυνθούν και να ζητήσουν κάθε είδους πληροφορία».

Από την πρώτη στιγμή η γειτονιά καλοδέχτηκε το κατάστημα. Βεβαίως με τα χρόνια τα πράγματα άλλαξαν, λέει η Ειρήνη Κακαφίκα. «Στο βιβλιοπωλείο της Θεσσαλονίκης έρχονταν πολλοί Ελληνες, πολιτικοί πρόσφυγες από τη Σοβιετική Ενωση που επαναπατρίστηκαν κυρίως τη δεκαετία του ’80. Συνήθως αναζητούσαν βιβλία κλασικής ρωσικής λογοτεχνίας, περισσότερο από νοσταλγία. Σήμερα αυτοί οι άνθρωποι λιγόστεψαν…».

Βουλγαρικό βιβλιοπωλείο «Ροντίνα»

Σωκράτους 79 – 81, Ομόνοια, Τηλ. 210-52.32.922 Καθημερινά 10:00 – 19:00

«Η ιδέα να ανοίξω αυτό το μαγαζί ξεκίνησε από την αγάπη μου για το διάβασμα. Επίσης, ήξερα ότι κι οι πατριώτες μου διαβάζουν. Ετσι δημιουργήθηκε το βιβλιοπωλείο πριν από οχτώ χρόνια, όταν δεν υπήρχε ακόμη κανένα άλλο βουλγαρικό μαγαζί στην Αθήνα», λέει η Χριστίνα Τσάνεβα – Παππά, υπεύθυνη της «Ροντίνα». Ισως κάτι πιο ενδιαφέρον κι από τα βιβλία στα ράφια αυτού του μικρού βιβλιοπωλείου, είναι η βιβλιοθήκη στο πατάρι. «Γενικά η πελατεία μου είναι στην πλειονότητά της γυναίκες. Οχι μόνον επειδή αυτές διαβάζουν περισσότερο, αλλά κι επειδή γυναίκες είναι κυρίως οι οικονομικές μετανάστριες που ήρθαν από τη Βουλγαρία στην Ελλάδα. Οι πιο πολλές δουλεύουν ως εσωτερικές στα σπίτια και έχουν ρεπό την Κυριακή. Ερχονται λοιπόν για να πάρουν τα βιβλία τους, δύο, τρία, τέσσερα, τη φορά. Ο δανεισμός κοστίζει 1 ευρώ την εβδομάδα και 1,5 ευρώ αν το κρατήσουν δύο εβδομάδες. Με τον καιρό η μια γυναίκα έφερε την άλλη κι έτσι δημιουργήθηκε μια αρκετά σταθερή πελατεία».

Αισθηματικά μυθιστορήματα, αστυνομικά, βιβλία ψυχολογίας αλλά και παραψυχολογίας είναι τα αγαπημένα των πελατισσών, ενώ οι άντρες διαβάζουν κυρίως Ιστορία. Τα διεθνή μπεστ σέλερ έχουν μεγάλη κίνηση και ο Πάολο Κοέλιο μαζί με τον Νταν Μπράουν βρίσκονται σε περίοπτη θέση. Φέτος, δίπλα στα λεξικά και τις μεθόδους εκμάθησης ελληνικών, τοποθετήθηκαν και σχολικά βοηθήματα για την τάξη των βουλγαρικών που γίνεται με τη βοήθεια της βουλγαρικής πρεσβείας για τα παιδιά που μεγαλώνουν στη χώρα μας.

«Δεν μπορώ να πω ότι θα γίνω πλούσια από αυτή τη δουλειά, αλλά είμαι ευχαριστημένη. Ιδιαίτερα κάθε φορά που ακούω κάποιον πατριώτη μου να λέει μπαίνοντας: «Αχ, επιτέλους σας βρήκαμε!»».

Αλβανικό βιβλιοπωλείο «Βάτρα Σκιπτάρε»

Πατησίων 25, Ομόνοια Τηλ. 210 – 5224754 Καθημερινά 10 π.μ. – 2 μ.μ. και 4 μ.μ, – 8 μ.μ.

«Κρίμα που δεν συναντήσατε κανέναν από τους Ελληνες πελάτες μας, είναι όλοι εξαιρετικά ευγενικοί», λέει η Ανα Μαρά – Κουτουλάκη, υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου. Βλέποντας την έκπληξή μου εξηγεί: «Υπάρχουν πολλοί καθηγητές σχολείων που έρχονται για να αγοράσουν βιβλία, μεθόδους εκμάθησης της αλβανικής και λεξικά. Οι πιο προχωρημένοι παίρνουν επίσης ιστορικά ή πολιτικά βιβλία. Μου λένε ότι μαθαίνοντας την αλβανική γλώσσα, έρχονται πιο κοντά στους μαθητές τους. Δεν το φανταζόμουν ποτέ ότι υπήρχε τέτοιο κοινό…».

Το βιβλιοπωλείο «Βάτρα Σκιπτάρε» άνοιξε πριν από 6 μήνες σε μια γειτονιά που ήδη είχε πολλά καταστήματα με Αλβανούς ιδιοκτήτες. «Οι πατριώτες μου, βλέπετε, δεν είναι μόνον αυτοί που ακούμε στις ειδήσεις… Το ονομάσαμε έτσι, «Εστία των Αλβανών», επειδή όταν ανοίξαμε δεν υπήρχε τίποτε ανάλογο σε όλη τη χώρα, κι ας είμαστε στην Ελλάδα σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι».

Οσο κουβεντιάζουμε μπαίνουν στο βιβλιοπωλείο τρία κορίτσια που ζητούν να αγοράσουν ερωτικά ποιήματα. «Οι Αλβανοί διαβάζουν κυρίως Ιστορία και λογοτεχνία. Ωστόσο, πολλά κορίτσια έρχονται για ποιήματα και διηγήματα από τους «δικούς» μας συγγραφείς: Ντρίτο Αγκόλι, Αρμπέν Ντούκα, Τζεβαΐρ Σπαχίου και βέβαια Ισμαήλ Κανταρέ».

Στα μελλοντικά σχέδια του βιβλιοπωλείου είναι να προσφέρει δυνατότητα χρήσης του Internet στο κοινό, που ήδη μαθαίνει για την «Εστία» του μέσω των εφημερίδων για τους Αλβανούς οικονομικούς μετανάστες που κυκλοφορούν στην πόλη. Επίσης πρόσφατα ο Δήμος Κρωπίας έκανε μια μεγάλη παραγγελία αλβανόφωνων βιβλίων για τη δανειστική του βιβλιοθήκη. Υπάρχει κίνηση και ενδιαφέρον. Ιδίως τις Κυριακές… «Πολλοί έρχονται εδώ για να συναντήσουν γνωστούς ή να μιλήσουν τη γλώσσα τους. Και ο πιο ηλικιωμένος μου πελάτης, πάνω από ογδόντα χρόνων, μόνο Κυριακές έρχεται. Κάποιοι παίρνουν 4 – 5 βιβλία μαζί. Κάποιοι άλλοι περνούν αλλά δεν αγοράζουν. Κάθονται όμως για λίγο στις καρέκλες, διαβάζουν το βιβλίο τους και φεύγουν. Κι αυτό καλό είναι!».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή