Ο«Γκάρντιαν» τη χαρακτήρισε «από τις αποκαλύψεις της χρονιάς, μία υπέροχη τραγουδοποιό». Το αγγλικό μουσικό περιοδικό «Uncut» την έχει προσέξει εδώ και καιρό και στο Λονδίνο μιλούν γι’ αυτήν με πολύ κολακευτικά λόγια. Η Αθηνά Ανδρεάδη έχει όλα όσα χρειάζεται μια τραγουδοποιός για να την ξεχωρίσουν: ταλέντο, ομορφιά, χάρη και αυθορμητισμό. Το «Breath with me» με το οποίο συστήθηκε στο κοινό -στην Αγγλία αλλά και στην Ελλάδα- άφησε πολύ καλές εντυπώσεις, όπως και η πρώτη της συναυλία στην Αθήνα, στο κηποθέατρο Παπάγου. Από το Λονδίνο που την εντοπίσαμε -εκεί ζει μόνιμα- σχεδιάζει τις επόμενες εμφανίσεις της. Στις 2 Αυγούστου στο Φεστιβάλ της Σάνης στη Χαλκιδική και στις 4/8 στην Αστυπάλαια. Δύο «διαλείμματα» από την καινούργια δουλειά που ετοιμάζει…
– Η ανταπόκριση του αθηναϊκού κοινού σας ικανοποίησε;
– Πολύ. Οπως και ο ενθουσιασμός των θεατών στην ερμηνεία μου σε δύο παραδοσιακά κομμάτια. «Στης πικροδάφνης τον ανθό» και στο «Τζιβαέρι».
– Μου κάνει εντύπωση πώς ένα σύγχρονο κορίτσι, μια τζαζ – φολκ τραγουδίστρια όπως σας έχουν χαρακτηρίσει, που ξεκινάει την καριέρα του από το εξωτερικό, εκτιμά τη μουσική παράδοση του τόπου του και γοητεύεται από τα πανηγύρια.
– Μα είναι μέρος των ακουσμάτων που είχα ώς τα 18 μου που ζούσα στη Θεσσαλονίκη. Το πρώτο κομμάτι είναι ένα δύσκολο ηπειρώτικο που το είχα τραγουδήσει και στα παιδιά της μπάντας μου για να πειραματιστούν. Είχε ενδιαφέρον η αντίδρασή τους, όταν το πρωτοάκουσαν γιατί προσπάθησαν να μιμηθούν τους ήχους με δικά τους όργανα. Ηταν ωραία που έβλεπα τον μπασίστα να γλιστράει από νότα σε νότα προσπαθώντας να μιμηθεί τον ήχο του κλαρίνου. Μέχρι που τους χόρεψα το ηπειρώτικο για να τους βοηθήσω να το καταλάβουν μέσω του συναισθήματος. Γενικά, η κλίμακα της ηπειρώτικης μουσικής είναι κοντά σε εκείνη των μπλουζ. Σκέφτηκα να τις συνδυάσω και βγήκε ένα αποτέλεσμα που έχει τη δική του ταυτότητα.
– Γεννηθήκατε στο Λονδίνο, μεγαλώσατε στη Θεσσαλονίκη και επιλέξατε τελικά το Λονδίνο για να ζήσετε μόνιμα.
– Επιστρέψαμε στη Θεσσαλονίκη όταν ήμουν τριών χρόνων. Εκεί μεγάλωσα, εκεί τελείωσα το Λύκειο. Υστερα πήγα στην Αγγλία και τη Νέα Υόρκη. Τη μουσική την είχα επιλέξει από μικρή. Μου άρεσε να αυτοσχεδιάζω από πέντε χρόνων ακούγοντας δίσκους των γονιών μου. Τραγουδούσα αρχικά στο δωμάτιό μου γιατί ντρεπόμουν, αλλά σιγά σιγά άρχισα να ξεθαρρεύω και τραγουδούσα και στο σχολείο και σε διάφορα γκρουπάκια. Ασχολήθηκα και με το θέατρο, ενώ έγραφα λογοτεχνία και ποίηση από μικρή και στις δύο γλώσσες. Αυτό το χρωστάω στους γονείς μου που με έστειλαν σε δίγλωσσο σχολείο όταν γυρίσαμε από την Αγγλία. Η μητέρα μου έχει πολύ όμορφη φωνή αν και δεν ασχολήθηκε ποτέ επαγγελματικά, όμως, και στους δύο γονείς μου άρεσε η μουσική. Πάντα κυριαρχούσε στο σπίτι. Με την αδερφή μου που είναι μικρότερη -έχει πολλά καλλιτεχνικά ταλέντα, αλλά δεν ασχολείται επαγγελματικά- θυμάμαι ότι κάναμε διαρκώς ντουέτα.
– Τι ακούγατε στο σπίτι;
– Χατζιδάκι, κλασική μουσική -γιατί η μητέρα μου λάτρευε το μπαλέτο-, δίσκους τζαζ και ροκ. Μπιτλς, Πινκ Φλόιντ, Ρόλινγκ Στόουνς, Λέοναρντ Κοέν, Λένον…
– Σας αρέσουν, διάβασα, τα ρεμπέτικα.
– Τα ακούσματα -ρεμπέτικα και λαϊκά- υπήρχαν γύρω μου, άρχισα όμως να τα προσέχω μετά τα 18. Ασχολήθηκα πιο βαθιά μαζί τους, όταν έφυγα στο εξωτερικό. Τότε εκτίμησα τη χώρα μου περισσότερο.
– Τι σας λείπει;
– Η Ελλάδα γενικά. Το φως, η θάλασσα, η φύση, ο αυθορμητισμός των ανθρώπων, η ευθύτητα στη συμπεριφορά τους, το φαγητό.
– Και τι δεν σας λείπει;
– Υπάρχουν πράγματα που βρίσκω εδώ στην Αγγλία σε επίπεδο δουλειάς, τα οποία δεν μπορώ εύκολα να τα συναντήσω στην Ελλάδα. Αυτό δεν σημαίνει ότι λείπουν εκεί. Μου κάνει εντύπωση για παράδειγμα πόσα ταλέντα υπάρχουν. Τη συμπαραγωγή του δίσκου μου, την έκανε ο Γιώργος Ανδρέου και έπαιξαν σ’ αυτόν πολλοί δικοί μας μουσικοί. Η ιδέα ήταν να ενωθούν οι δύο κόσμοι που περιέχω.
Τα πρώτα τραγούδια
– Πότε αρχίσατε να γράφετε τα πρώτα σας τραγούδια;
– Αργησα, κατά τη διάρκεια των σπουδών μου. Βέβαια από μικρή αυτοσχεδίαζα στη μουσική κι έγραφα ποίηση, αλλά πάντα ήταν ξεχωριστά αυτά, ποτέ δεν συμβάδισαν. Κάποια στιγμή συναντήθηκαν.
– Πώς δεν ασχοληθήκατε κι εσείς με τις οικογενειακές επιχειρήσεις;
– Σπούδασα αρχικά διοίκηση επιχειρήσεων, ήταν κάτι που ήθελαν οι γονείς μου πολύ κι ένιωσα ότι έπρεπε να το κάνω γιατί ήμουν το μεγάλο παιδί της οικογένειας. Νίκησε, όμως, αυτό που αγαπούσα αληθινά. Η τέχνη πάντα πρωταγωνιστούσε στη ζωή μου. Η πίστη, το όνειρο και η επιμονή μου έδειξαν τελικά το δρόμο.
– Σε ποιούς ανθρώπους δείξατε τα πρώτα σας τραγούδια;
– Στην αδερφή μου που εμπιστεύομαι απόλυτα. Πιστεύω τη γνώμη της. Είναι αυστηρή, αληθινή και δίκαιη. Με παρότρυνε επίσης ο Γιώργος Ανδρέου που άκουσε τη δουλειά μου και μου είπε «προχώρα». Επίσης, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης και κάποιοι ξένοι μουσικοί. Πειραματίστηκα με πολλών ειδών τραγούδια. Ακουσα όμως και τη φωνή μέσα μου που με καθοδηγεί. Αυτό που κατάλαβα είναι ότι πρέπει να είμαι αληθινή σε ό,τι γράφω. Ο,τι είναι επιτηδευμένο και τεχνητό, δεν είναι ειλικρινές, σε προδίδει.
– Τελικά πού καταλήξατε: τι σας ταιριάζει;
– Ο δίσκος αυτός είναι σαν μια φωτογραφία της ζωής μου αυτή την περίοδο. Με στοιχεία ροκ, φολκ, τζαζ. Γι’ αυτό δυσκολεύτηκαν κι εδώ στο Λονδίνο να το εντάξουν κάπου. Διάλεξα τον ακουστικό ήχο γιατί αυτό μου άρεσε τη συγκεκριμένη εποχή. Η επόμενη δουλειά μου όμως θα είναι εντελώς διαφορετική.
– Γιατί γράφετε μόνο στα αγγλικά;
– Ετσι μου βγήκε. Θα έρθει η ώρα και για τα ελληνικά. Ωραίες γλώσσες και οι δύο, αλλά αντίθετες. Ανάλογα με το ποια επιλέγω μου βγαίνει και η μελωδία. Για παράδειγμα, οι ελληνικές λέξεις είναι πιο μεγάλες με περισσότερες συλλαβές άρα μια φράση στα ελληνικά είναι πιο μελισματική. Η βαρύτητα που υπάρχει πίσω τους είναι διαφορετική. Υπάρχουν κλίμακες που ταιριάζουν με τη γλώσσα μας, ενώ όταν πάω να τις ταιριάξω στην αγγλική, το αποτέλεσμα φαίνεται ψεύτικο.
Αυτοσχεδιασμός
– Πολλοί λένε ότι η παραδοσιακή τζαζ έχει τελειώσει. Νομίζετε ότι μπορεί να ανανεωθεί το είδος, θέλετε να ασχοληθείτε με αυτό ή σας ενδιαφέρει περισσότερο να κάνετε ωραία μελωδικά τραγούδια;
– Ο όρος τζαζ είναι τεράστιος. Για μένα είναι μια μουσική αληθινή που την χαρακτηρίζει ο έντονος αυτοσχεδιασμός. Ομως δεν νιώθω ότι κάνω τζαζ. Ο δίσκος μου έχει τέτοια στοιχεία, επίσης αφήνω τους μουσικούς μου να αυτοσχεδιάσουν, αλλά δεν με αντιπροσωπεύει αποκλειστικά η ετικέτα αυτή. Πάνω απ’ όλα είμαι τραγουδοποιός κι αυτό που με ενδιαφέρει είναι να γράφω τραγούδια που να εκφράζουν κάθε περίοδο της ζωής μου. Τζαζ θα μπορούσε να πει κανείς ότι έγραφε κι ο Μπαχ, εξαιτίας της αρμονίας που χρησιμοποιούσε. Ο Λένον επίσης. Οι όροι πλέον έχουν διευρυνθεί πολύ όπως και τα όρια.
– Σας ενδιαφέρει, κυρίως, ο ρόλος της ερμηνεύτριας ή της τραγουδοποιού;
– Και τα δύο προκύπτουν από την ίδια πηγή. Το ένα συμπληρώνει το άλλο.
– Τα περισσότερα τραγούδια σας είναι ερωτικά. Πιστεύετε ότι υπάρχει πάντα ένας νέος τρόπος να τραγουδήσει κανείς τον έρωτα;
– Συχνά, όταν γράφω υπάρχουν δύο και τρία επίπεδα. Μπορεί να έχω εμπνευστεί από τον έρωτα ή τη σχέση δύο ανθρώπων και σε ένα άλλο επίπεδο να υπάρχει η οικολογική ανησυχία, η κοινωνική, ακόμη και ένα πνευματικό θέμα. Μου αρέσει να αφήνω ανοιχτά παράθυρα για διαφορετικές ερμηνείες. Οπως επίσης μου αρέσει όταν μου λένε στις συναυλίες μου: «ωραία η θέση σου για το τάδε ζήτημα. Γι’ αυτό δεν έγραψες το τραγούδι;». Κι εγώ να ξέρω ότι το έγραψα με άλλη αφορμή.
– Ποια θέματα σας συγκινούν;
– Η ζωή, ο θάνατος, οι αντιθέσεις, το φως, το σκοτάδι και ο έρωτας.
– Με το που ακούει κάποιος το όνομά σας καταλαβαίνει αμέσως ότι είστε Ελληνίδα. Το θεωρείτε αναγκαίο να εκπροσωπείται η ελληνικότητά σας και στη μουσική σας ή όχι;
– Είναι φυσικό να βγαίνει στη μουσική μου η καταγωγή μου. Δεν γίνεται βάσει σχεδίου, προκύπτει. Βέβαια, έχω επηρεαστεί και από άλλες κουλτούρες. Ισως γι’ αυτό δεν είναι κατανοητό σε όλους από πού προέρχομαι παρά μόνο το ότι είμαι διαφορετική. Ζώντας στο Λονδίνο όπου υπάρχουν τόσες μίξεις στους ανθρώπους και μπερδεμένοι πολιτισμοί, διαπιστώνω ότι η νέα γενιά δεν στέκεται στις καταγωγές. Πρώτα νοιάζονται για το τι ακούνε και μετά θέλουν να μάθουν για την προέλευση της φωνής που το μετέφερε.
– Γράφετε με πρόγραμμα;
– Μπορεί να αφιερώνω δύο μέρες της εβδομάδας στο γράψιμο και τελικά η έμπνευση να έρθει την ώρα ενός ραντεβού. Μπορεί το χαμόγελο ενός περαστικού να το κάνω τραγούδι. Μια εικόνα στο δρόμο. Γράφω λοιπόν όπου να ‘ναι. Σε χαρτιά, χαρτοπετσέτες, πίσω από φακέλους, οπουδήποτε. Συνήθως κουβαλάω ένα μικρό κασετοφωνάκι γιατί μου έρχονται οι μελωδίες στα πιο περίεργα μέρη.