Εχουμε μιαν ιδιαίτερη ευαισθησία, και είναι φορές που έχουμε λειτουργήσει ως συλλογικοί κληρονόμοι. Για τα θεατρικά κείμενα Ελλήνων συγγραφέων λέω, από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας και για τη σκηνική παρουσίαση που τους επιφυλάσσεται κατά καιρούς.
Ετσι, είμαστε λάβροι αν θεωρήσουμε ότι κάποιο αρχαίο δράμα δεν αντιμετωπίστηκε με «σεβασμό» (θυμηθείτε τις περυσινές αντιδράσεις για τη «Μήδεια» του Βασίλιεφ στην Επίδαυρο) και γενικώς είμαστε έτοιμοι να σηκώσουμε τα μανίκια μας για καβγά αν πρόκειται να κρίνουμε πώς «διάβασαν» τα κείμενα αρχαίων και νέων Ελλήνων συγγραφέων.
Το θέμα επανήλθε, σε μικρότερο βαθμό, κατά τις πρόσφατες παρουσιάσεις μονολόγων του Γιάννη Ρίτσου στο Φεστιβάλ Αθηνών. Ακούστηκαν αντιδράσεις, κυρίως για την εκδοχή της «Σονάτας του Σεληνόφωτος» που παρουσίασε, διασκεύασε και σκηνοθέτησε η Ρούλα Πατεράκη. Σε βαθμό που υπήρχαν και αποχωρήσεις από τις παραστάσεις της και μάλιστα ανθρώπων που έχουν αφιερώσει πολλά χρόνια της ζωής τους στη μελέτη του έργου του Γιάννη Ρίτσου.
Εμείς σήμερα λέμε να γενικεύσουμε το θέμα και να κρατήσουμε ως αφορμή τους τρεις μονολόγους του Γιάννη Ρίτσου (και «Το τερατώδες αριστούργημα» που επίκειται στη Μικρή Επίδαυρο σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μαυρίκιου). Αφορμή, γιατί βοηθάει να θιγεί ένα θέμα ευαίσθητο και πάντα ανοικτό τόσο για τους δημιουργούς όσο και για τους φυσικούς κληρονόμους: πόσο παρεμβαίνουν οι δημιουργοί στην προσέγγιση έργων άλλων δημιουργών, παλαιότερων και σύγχρονων; Και μέχρι ποιου σημείου δικαιούνται να διαμαρτύρονται ή να επεμβαίνουν οι κληρονόμοι του πνευματικού έργου;
Τα «ξίφη» τους διασταυρώνουν γι’ αυτή την αντιπαράθεση ο σκηνοθέτης Βίκτωρ Αρδίττης (που σκηνοθέτησε και έπαιξε στον μονόλογο «Οταν έρχεται ο ξένος» του Γιάννη Ρίτσου, χωρίς όμως να αλλάξει ούτε λέξη από το ποίημα) και η κόρη του ποιητή, Ερη Ρίτσου, η οποία τοποθετείται γενικά, αλλά και προσωπικά.