«Ο βιασμός της Νανκίνγκ» σε γυμνή σκηνοθεσία

«Ο βιασμός της Νανκίνγκ» σε γυμνή σκηνοθεσία

3' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τον Δεκέμβριο του 1937 ο Αυτοκρατορικός Στρατός της Ιαπωνίας εισέβαλε στην πρωτεύουσα -τότε- της Κίνας, τη Νανκίνγκ (ή Νανζίνγκ). Οι έξι εβδομάδες που ακολούθησαν έγιναν γνωστές ως «Ο βιασμός της Νανκίνγκ», και αποτελεί μια από τις πλέον σκοτεινές σελίδες στην ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στην Ευρώπη γνωρίζουμε πολλά για το Ολοκαύτωμα και τις θηριωδίες των SS, ελάχιστα όμως ξέρουμε για τις φρικωδίες των Ιαπώνων στο θέατρο των επιχειρήσεων της Ασίας και του Ειρηνικού. Στην εξαιρετική μελέτη του «Hidden Horrors: Japanese War Crimes In World War II» ο Ιάπωνας ιστορικός Yuki Tanaka (εκδ. Westview Press, σελ. 304) παρουσιάζει και αναλύει σε βάθος τα εγκλήματα που διέπραξαν τα ιαπωνικά στρατεύματα, όχι μόνον εις βάρος αμάχων αλλά και εις βάρος αιχμαλώτων πολέμου. Η Νανκίνγκ κατέχει περίοπτη θέση στη μελέτη του, όπως και η διαβόητη Μονάδα 731, η οποία διεξήγαγε πειράματα πάνω σε ανθρώπους. Στους πρώτους δύο μήνες της ιαπωνικής κατοχής στη Νανκίνγκ, από τις 600.000 κατοίκους εξοντώθηκαν περίπου οι μισοί. Οι μαζικοί βιασμοί έγιναν καθημερινό φαινόμενο, όπως και οι σαδιστικοί φόνοι (οι Ιάπωνες στρατιώτες έκαναν εξάσκηση με την ξιφολόγχη τους πάνω σε άμαχους, εγκύους ακόμα και βρέφη).

Νέα ταινία

Τον ζόφο εκείνων των ημερών ζωντανεύει σε μια εξαιρετική ασπρόμαυρη ταινία με τίτλο «Η πόλη της ζωής και του θανάτου» ο Κινέζος σκηνοθέτης Λου Τσουάν. Η ταινία θα προβληθεί σε λίγες ημέρες στο πλαίσιο του φεστιβάλ Νύχτες Πρεμιέρας και θεωρείται η πρώτη κινεζική ταινία αξιώσεων με θέμα τη Νανκίνγκ. Χωρίς ίχνος μελοδραματισμού και στόμφου, ελάχιστη μουσική επένδυση και με μια γυμνή σκηνοθεσία που ναι μεν αναδεικνύει τη φρίκη του γεγονότος, αλλά δεν «στο τρίβει στη μούρη», η «Πόλη της ζωής και του Θανάτου» διαθέτει σπάνια δύναμη. Ο Λου Τσουάν δέχθηκε να απαντήσει σε μερικά ερωτήματα που του θέσαμε, όπως για παράδειγμα ποιο ήταν το κίνητρο για να γυρίσει τη συγκεκριμένη ταινία. «Δεν ήθελα να κάνω κάτι εθνικιστικό ούτε μια ταινία που θα τροφοδοτούσε το μίσος», μας είπε. «Γύριζα μια άλλη ταινία όταν ένας συνεργάτης μου έριξε την ιδέα, να κάνουμε ένα φιλμ με θέμα το Βιασμό της Νανκίνγκ. Αρχισα να ερευνώ το θέμα κι όσο ερευνούσα τόσο αυξανόταν το ενδιαφέρον μου. Ηξερα ότι μια τέτοια ταινία θα ήταν για μας πρόκληση. Εψαχνα απαντήσεις σε διάφορα ερωτήματα: Γιατί ο ιαπωνικός στρατός νίκησε τον κινεζικό; Οι Κινέζοι πολέμησαν τον εχθρό; Πώς καταστρέφει ο πόλεμος τα θύματα και τους στρατιώτες; Οι ταινίες μου μιλούν για την ανθρώπινη φύση κι ελπίζω ότι οι νεότερες γενιές των Κινέζων και των Ιαπώνων θα μάθουν από αυτή την αφήγηση και ίσως συνειδητοποιήσουν τη φρίκη του πολέμου».

Ο Λου Τσουάν σπούδασε στη Νανκίνγκ και όπως μας είπε, επισκεπτόταν συχνά το Μουσείο της Σφαγής της Νανκίνγκ. «Ανακάλυψα εκεί νούμερα και αριθμούς γύρω από τη σφαγή που δεν ήταν σωστά, ο κόσμος δεν τα ήξερε. Επιδόθηκα στην έρευνα κι έγραψα μόνος μου το σενάριο. Ο πατέρας μου είναι συγγραφέας και μου έδωσε οδηγίες στο σενάριο. Από κει και πέρα, έχω την ευθύνη όλης της ταινίας».

Πρόκληση

Πόσο δύσκολο ήταν άραγε να γυρίσει μια τέτοια ταινία; «Το πιο δύσκολο κομμάτι ήταν κατά την προετοιμασία όταν δεν έβρισκα παραγωγούς εξαιτίας του σκληρού θέματος, νομίζω. Τελικά, έδωσαν πολλά περισσότερα χρήματα απ’ ό,τι περίμενα. Για το προσωπικό που εργάστηκε, του πήρε δύο χρόνια, εμένα τέσσερα χρόνια από τη ζωή μου. Ολοι έβαλαν την ψυχή και την καρδιά τους προκειμένου να νιώσουν τον πόνο, τη θλίψη και τη φρίκη. Δεν είναι δύσκολο να εκφράσεις τη λύπη, είναι όμως δύσκολο να αποτυπώσεις την ανθρώπινη φύση εν καιρώ πολέμου. Να σας πω την αλήθεια, πιστεύω κι εγώ ότι είναι μεγάλη ταινία. Ηταν μια πρόκληση για τους σκηνογράφους, για τον φωτογράφο, για μένα. Είναι γυρισμένη σε άσπρο και μαύρο, δεν έχει ξαναγίνει αυτό στην Κίνα».

Ο Λου Τσουάν παρακολούθησε κάμποσα ντοκιμαντέρ με θέμα τη Νανκίνγκ και αυτό που θα ήθελε να μάθει, όπως λέει, είναι «τι νομίζουν οι Δυτικοί για τον πόλεμο. Διότι ξέρουν ελάχιστα απ’ όσα συνέβησαν στην Απω Ανατολή, μολονότι υπήρξαν κάποιοι Δυτικοί που βοήθησαν πολλούς Κινέζους στη Νανκίνγκ». Αυτή την πτυχή την δείχνει ανάγλυφα στην ταινία ο Λου Τσουάν. Οι ηθοποιοί του είναι Κινέζοι, Ιάπωνες, Γερμανοί και Αμερικανοί. «Οι Ιάπωνες ηθοποιοί», λέει, «αισθάνονταν πολύ άσχημα στα γυρίσματα, τους πονούσε όλη αυτή η υπόθεση με τον πόλεμο. Χιλιάδες Κινέζοι φοιτητές είδαν την ταινία στη Σαγκάη. Δεν μιλούσαν, ήταν σοκαρισμένοι. Είναι όμως αναγκαίο οι Ιάπωνες και οι Κινέζοι να επικοινωνούν ειδικά σε αυτά τα θέματα».

Εως σήμερα, η Ιαπωνία δεν έχει επίσημα απολογηθεί για τη Νανκίνγκ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή